ITPP1/443-1186/11/KM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 lipca 2011 r. (data wpływu 26 sierpnia 2011 r.) uzupełnionym w dniu 28 października 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczki udzielonej Spółce przez podmiot zagraniczny - jest prawidłowe.

W dniu 26 sierpnia 2011 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 28 października 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania pożyczki udzielonej Spółce przez podmiot zagraniczny.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji opakowań. W przyszłości Spółka zamierza zaciągać pożyczki, na podstawie podpisywanych w tym zakresie umów, od podmiotu grupowego (osoby prawnej mającej siedzibę w Wielkiej Brytanii; dalej: MF). Spółka będzie płacić odsetki od tych pożyczek na rzecz MF.

MF, jako podmiot wyspecjalizowany w zarządzaniu finansami, w ramach swojej działalności gospodarczej zapewnia obsługę finansową podmiotom z grupy, w tym m.in. udziela pożyczek, przyjmuje depozyty, świadczy usługi nettingu, obsługuje transakcje w ramach cash poolingu. W ramach tej działalności MF udziela lub będzie udzielać pożyczek różnym podmiotom wchodzącym w skład grupy kapitałowej, w związku z czym pożyczka/pożyczki udzielane na rzecz Spółki nie będą czynnością jednorazową lub sporadyczną. MF nie ma siedziby, miejsca zarządzania ani nie prowadzi jakiekolwiek działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. MF jest podmiotem powiązanym ze Spółką, jednakże nie jest bezpośrednim udziałowcem Spółki.

MF nie jest bankiem, ale faktycznie prowadzi działalność polegającą m.in. na udzielaniu pożyczek podmiotom należącym do tej samej grupy kapitałowej. Działalność w tym zakresie nie została wskazana w dokumentach założycielskich MF, ze względu na brak takiego wymogu w prawie brytyjskim, niemniej została potwierdzona w treści raportu audytorów z badania sprawozdania finansowego MF. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce, natomiast MF jest czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej w Wielkiej Brytanii.

Co do zasady, umowy pożyczki będą zawierane przez Spółkę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej a pieniądze będące przedmiotem tych umów w dniu ich zawarcia znajdować się będą w Polsce. Niemniej, mogą także zdarzyć się sytuacje, gdy umowa pożyczki zostanie podpisana poza terytorium kraju i pieniądze, w momencie jej zawarcia, znajdować się będą na zagranicznych rachunkach bankowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie, sprecyzowane w uzupełnieniu wniosku.

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, udzielone Spółce pożyczki będą stanowić usługę, dla której podatnikiem jest Spółka jako usługobiorca, podlegającą zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym, z tytułu pożyczek udzielonych przez spółkę posiadającą siedzibę w Wielkiej Brytanii, Spółka jako usługobiorca będzie podatnikiem, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4, ust. 2 i 3 oraz art. 28b ustawy o VAT, przy czym usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Uzasadniając zajęte stanowisko Spółka, powołując treść art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, wskazuje, iż udzielanie pożyczek spełnia niewątpliwie szeroką definicję usług, zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W przypadku udzielenia pożyczki można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca (w analizowanej sytuacji Spółka) mogący korzystać z kapitału udostępnionego na określony czas. Z kolei MF zobowiązany jest do udostępnienia kapitału w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek.

Na potwierdzenie powyższego stanowiska Spółka powołuje wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 czerwca 2009 r. (sygn. I FSK 903/08)., w którym Sąd stwierdził, że "spółka udzielając innym podmiotom pożyczek, wykonuje działalność usługową, określoną w PKWiU 65.22.10-00.90 "Usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym" (...) udzielanie tego rodzaju pożyczek, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z tym że usługi te korzystają ze zwolnienia od tego podatku (por. art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z poz. 3 do załącznika nr 4. (...) Nie jest przy tym istotne, czy spółka w zakresie swojej działalności ma wyszczególnione usługi pośrednictwa finansowego. Sporadyczne udzielanie pożyczki z własnych środków wypełnia warunki, by sklasyfikować tę czynność jako usługę (...)". Pogląd powyższy potwierdza również orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który m.in. w wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. (sygn. C-77/01) stwierdził, że coroczne udzielanie pożyczek przez spółkę holdingową spółkom, w których posiada udziały stanowi działalność gospodarczą prowadzoną przez podatnika występującego w takim charakterze w rozumieniu art. 2 pkt 1 oraz art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy VAT.

Ponadto Spółka zauważa, iż w omawianej sytuacji miejsce świadczenia przedmiotowych usług powinno zostać ustalone na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (w wyłączeniami mniemającymi zastosowania w opisanym zdarzeniu przyszłym. W konsekwencji miejscem świadczenia usług przez MF na rzecz Spółki będzie Polska.

Jednocześnie, ponieważ MF nie posiada w Polsce siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 2 ustawy o VAT, przedmiotowe usługi stanowić będą usługi, dla których podatnikiem jest usługobiorca. Oznacza to, iż podatnikiem z tytułu omawianych transakcji będzie Spółka, tj. na Niej będzie ciążył obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu przedstawionych usług w Polsce.

Spółka wskazuje również, iż zgodnie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, usługi udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie pożyczkami lub kredytami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, są zwolnione z opodatkowania VAT. Zdaniem Spółki, ponieważ usługi udzielania pożyczek świadczone przez MF niewątpliwie należy zakwalifikować do usług, o których mowa powyżej, będą one objęte zwolnieniem z opodatkowania VAT.

W konsekwencji, w ocenie Spółki, w sytuacji, gdy MF świadczyć będzie na rzecz Spółki usługę polegającą na udzieleniu pożyczki, Spółka z tytułu tej usługi będzie podatnikiem VAT, zwolnionym od tego podatku, tj. na podstawie art. 106 ust. 7 Spółka będzie zobowiązana do udokumentowania tej usługi poprzez wystawienie faktury wewnętrznej ze stawką "zw". Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach organów podatkowych, m.in. w:

* Interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 30 sierpnia 2011 r., sygn. ILPP4/436-408/11/BA oraz z dnia 8 października 2009 r., sygn. ILPB2/436-122/09-2/MK,

* Interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 maja 2010 r., sygn. IPPP3/443-261/10-4/LK oraz z dnia 30 marca 2010 r., sygn. IPPB2/436-3/10-4/MZ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 8 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Stosownie do art. 17 ust. 2, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza tego podatku.

W myśl art. 17 ust. 3 ww. ustawy, przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka zamierza zaciągać pożyczki, na podstawie podpisywanych w tym zakresie umów, od podmiotu grupowego (osoby prawnej mającej siedzibę w Wielkiej Brytanii). Spółka będzie płacić odsetki od tych pożyczek.

Nabywane przez Wnioskodawcę usługi nie zawierają się w wyjątkach od ogólnej zasady zawartych w przepisach art. 28b ust. 2-4 i 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n ustawy, w związku z tym dla ustalenia miejsca świadczenia przedmiotowych usług zastosowanie znajdzie ogólna zasada zawarta w art. 28b ust. 1 ustawy. A zatem miejscem świadczenia przedmiotowych usług będzie miejsce, w którym usługobiorca (w tym przypadku Spółka) posiada siedzibę tj. Polska.

Tak więc zaciągnięcie przez Spółkę pożyczki od osoby prawnej, nieposiadającej siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, należy uznać za import usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, podlegający opodatkowaniu na terenie kraju. Spółka, jako usługobiorca tych usług będzie zobowiązana do ich rozliczenia.

Co do zasady stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy - wynosi 22%. Jednakże na podstawie art. 146a ustawy, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż usługi nabywane przez Wnioskodawcę polegające na udzieleniu pożyczek przez podmiot posiadający siedzibę w Wielkiej Brytanii korzystają ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Reasumując uznać należy, że usługi świadczone usługi polegające na udzielaniu pożyczek przez podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju na rzecz Spółki stanowią dla Niej import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Do rozliczenia tej transakcji w zakresie podatku od towarów i usług obowiązana będzie Spółka, jako nabywca przedmiotowych usług. Usługi te będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Końcowo nadmienić należy, iż niniejsza interpretacja nie rozstrzyga sposobu dokumentowania opisanych czynności, gdyż zagadnienie to nie było przedmiotem zapytania.

Ponadto wskazać należy, iż niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie z zakresu podatku od towarów i usług, natomiast zagadnienia wynikające z zakresu podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną rozstrzygnięte w odrębnej interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.