ITPP1/443-1157/09/JJ - Opodatkowanie czynności polegającej na dostarczaniu mediów do indywidualnych lokali wchodzących w skład wspólnoty mieszkaniowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2009 r. (data wpływu 27 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania mediów przez Wspólnotę Mieszkaniową na rzecz jej członków - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 listopada 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania mediów przez Wspólnotę Mieszkaniową na rzecz jej członków.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wspólnota Mieszkaniowa została powołana, na podstawie ustawy o własności lokali, do zarządzania budynkiem, w którym znajdują się lokale mające charakter niemieszkalny. Właściciele tych lokali prowadzą działalność gospodarczą i są podatnikami podatku od towarów i usług. Wspólnota zawarła umowy o dostawę mediów (ciepło, woda, odbiór nieczystości) niezbędnych dla utrzymania indywidualnych lokali oraz części wspólnych budynku. Ze względów technicznych oraz warunków stawianych przez dostawców mediów nie ma możliwości zawierania indywidualnych umów przez każdego z właścicieli. Dla regulowania tych zobowiązań Wspólnota gromadzi zaliczkowe wpłaty właścicieli lokali oraz dokonuje -w sześciomiesięcznych okresach rozliczeniowych, na podstawie wskazań urządzeń pomiarowych zamontowanych w każdym z lokali rozliczenia kosztów mediów dostarczonych do lokali oraz części wspólnych budynku. Wspólnota dokonuje rozliczenia wniesionych zaliczek w odniesieniu do rzeczywistych kosztów ogrzewania każdego z lokali, ilości pobranej wody, odprowadzonych ścieków. Właściciele lokali żądają udokumentowania zakupu mediów zużywanych w ich lokalach fakturą VAT wystawioną przez Wspólnotę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy dostarczanie, do indywidualnych lokali wchodzących w skład Wspólnoty Mieszkaniowej mediów (woda, ciepło, etc.) nabywanych przez Wspólnotę, może być traktowane jako sprzedaż w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i być jako takie refakturowane przez Wspólnotę na każdego z właścicieli, w części dotyczącej utrzymania jego lokalu...

Wspólnota uważa, iż właścicielom lokali przysługuje prawo rozporządzania dostarczonymi mediami, stąd wobec zapisów art. 5 ust. 1 i art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stają się oni nabywcami towaru oraz usług i zakup ten powinien być dokumentowany fakturą VAT. W tym zakresie wystawione mogą być przez Wspólnotę faktury VAT, dokumentujące świadczenie usług na rzecz właścicieli (refakturowanie zakupionych przez Wspólnotę mediów na właściciela) w wysokości dotyczącej utrzymania indywidualnego lokalu nienależącego do części wspólnych nieruchomości. Wspólnota mieszkaniowa tworzona na podstawie ustawy o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.) swoim działaniem obejmuje zarząd nieruchomością wspólną (art. 1), którą stanowią części budynku niesłużące do wyłącznego użytku właścicieli lokali (art. 3 pkt 2). Na podstawie art. 13 tej ustawy "właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu (...)" - niestanowiącego części wspólnej budynku. W zakresie świadczeń na rzecz lokali Wspólnota zaciąga zobowiązania (art. 6) i występuje jako strona w obrocie gospodarczym - pośrednik między dostawcami mediów, a odbiorcami - właścicielami lokali. Środki uiszczone z tytułu wpłat dokonanych przez właścicieli poszczególnych lokali na utrzymanie tych lokali (zapłata za media) nie są zaliczkami w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali, gdyż nie są one składnikiem kosztów zarządu nieruchomością wspólną zdefiniowanymi w art. 14 tej ustawy. Tym samym właściciele w zakresie zakupu mediów do ich lokali nie partycypują w kosztach utrzymania części wspólnych nieruchomości. Powstające tą drogą stosunki nie mają charakteru "rozliczeń wewnątrz Wspólnoty". Zakup mediów dla poszczególnych lokali, nie może być traktowany jako czynność na rzecz samych siebie, niepodlegającą regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Wspólnota w tym zakresie działa jako pośrednik, nie nabywa tych mediów dla siebie, lecz odsprzedaje je właścicielom lokali na ich indywidualne potrzeby. Taka odsprzedaż mediów właścicielom lokali stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), gdyż w zakresie lokali wyodrębnionych, niestanowiących części wspólnych nieruchomości Wspólnota działa we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej (właściciela lokalu).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Podstawą prawną funkcjonowania wspólnot jest ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Powyższa ustawa określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną.

Zgodnie z art. 6 ww. ustawy, wspólnotę mieszkaniową tworzy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Przepis ten nie daje wspólnocie przymiotu osoby prawnej, lecz przymiot jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Jednostka powstała w oparciu o powyższy przepis, posiada określoną strukturę organizacyjną, w skład której wchodzą (tworzą ją) właściciele lokali, zobowiązani do określonych zachowań i czynności wynikających z ustawy. Wymieniona ustawa określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną.

Stosownie natomiast do art. 13 powołanej ustawy, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, a także uczestniczy w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, przez którą rozumie się jedynie grunt oraz część budynku i urządzenia niesłużące wyłącznie właścicielom lokali (np. klatki schodowe, parkingi, instalacje energetyczne itd.).

Jak wynika z treści z art. 14 ww. ustawy, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się: wydatki na remonty i bieżącą konserwację, opłaty na dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, opłaty za antenę zbiorczą i windę, ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publiczno-prawne, chyba, że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali, wydatki na utrzymanie porządku i czystości oraz wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy. Drugi rodzaj wydatków ponoszonych przez właścicieli lokali, to wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali, np. koszty zużytej przez właściciela energii cieplnej, wody czy wywozu nieczystości.

Za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej wspólnota odpowiada bez ograniczenia, a każdy właściciel lokalu w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości.

Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów, które pokrywane są z zaliczek pobieranych od członków wspólnoty zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali.

Należy podkreślić, iż wspólnota, która nabywa media oraz inne usługi od ich dostawców, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej wspólnoty opłaty tytułem dostarczonych usług. Wpłaty te stanowią zatem partycypację w kosztach wspólnoty przez jej członków.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów - stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy - należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast świadczenie usług, to w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Z regulacji zawartej w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT wynika, że sprzedaż definiowana jest jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Jak wynika z powyższego na obrót składają się kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które są wykonywane przez podatnika.

Stosownie natomiast do przepisu art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15 tejże ustawy, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, ust. 4 i ust. 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wspólnota zarządza budynkiem w którym znajdują się lokale mające charakter niemieszkalny. Właściciele tych lokali prowadzą działalność gospodarczą i są podatnikami podatku od towarów i usług. Wspólnota zawarła umowy o dostawę mediów (ciepło, woda, odbiór nieczystości) niezbędnych dla utrzymania indywidualnych lokali oraz części wspólnych budynku. Poszczególni właściciele lokali nie mają możliwości zawierania umów na dostawę tych mediów.

Zatem Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów, które pokrywane są z zaliczek pobieranych od członków wspólnoty zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali.

Należy podkreślić, iż wspólnota, która nabywa media dot. przedmiotowego budynku, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej wspólnoty opłaty za ich dostawę. Wpłaty te stanowią partycypację w kosztach Wspólnoty przez jej członków.

Skoro więc w rozliczeniach wewnątrz Wspólnoty nie występuje obrót w rozumieniu art. 29 ustawy o podatku od towarów i usług, nie można mówić o odsprzedaży mediów przez Wspólnotę, a więc jej członków na rzecz osób trzecich, a jedynie o zwrocie wyłożonych środków pieniężnych, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wobec powyższego Wspólnota (członkowie), nie dokonuje sprzedaży w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, na rzecz samych siebie (również gdy dotyczy to wyodrębnionych lokali, a nie części wspólnej).

Odnosząc przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, iż w oparciu o przytoczone regulacje prawne Wspólnota dostarczając zakupione media wyłącznie swoim członkom nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów ani też odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ stroną umowy jest Wspólnota, a więc jej członkowie. W związku z powyższym brak jest uzasadnienia dla refakturowania wewnętrznych rozliczeń między Wspólnotą, a jej członkami z tytułu ponoszonych kosztów zarządu nieruchomością wspólną, jak i zakupu usług (w tym "mediów") dotyczących poszczególnych lokali użytkowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.