ITPP1/443-1116/08/DM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2008 r. (data wpływu 15 grudnia 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony pismem z dnia 25 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzący samodzielną działalność gospodarczą, wykonuje usługi budowlane na zlecenie, w szczególności w zakresie wykonywania tynków budynkach mieszkalnych. Usługi te Wnioskodawca wykonuje zatrudniając pracowników na umowę o pracę lub też zlecając podwykonawstwo firmom budowlanym. Wnioskodawca, jako podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych w roku podatkowym 2008 r. zobowiązany jest do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, natomiast w zakresie podatku od towarów i usług, jest podatnikiem VAT czynnym zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji dla podatku od towarów i usług. W dniu 16 czerwca 2008 r. Wnioskodawca sprzedał spółce z o.o. "R" wierzytelności w kwocie ogółem 18.713,75 zł, tj.:

Nabywca ww. wierzytelności jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Sprzedaż wierzytelności została udokumentowana umowami cywilnoprawnymi oraz fakturami VAT i zaewidencjonowana przez Wnioskodawcę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w ten sposób, że w dniu 16 czerwca 2008 r. uzyskany został przychód w kwocie ogółem 18.713,75 zł, a dokumentem potwierdzającym uzyskanie przedmiotowych przychodów było zestawienie (dowód wewnętrzny) wraz z dołączonymi do dowodu umowami cywilnoprawnymi dotyczącymi sprzedaży ww. wierzytelności. Faktury VAT dokumentujące sprzedaż wierzytelności zostały wykazane w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług za miesiąc czerwiec 2008 r., a podatek należny w kwocie 3.375,00 zł został wykazany w deklaracji VAT-7 za miesiąc czerwiec 2008 r. oraz wpłacony na rachunek bankowy urzędu skarbowego. Ponadto Wnioskodawca wskazuje, iż w dniu 22 września 2008 r. wniósł o wydanie przez Ministra Finansów interpretacji indywidualnej w sprawie ustalenia, czy sprzedaż opisanych wyżej wierzytelności własnych podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W dniu 27 listopada 2008 r. Minister Finansów interpretacją indywidualną znak ITPP1/443-830/08/DM ustalił, że sprzedaż wierzytelności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca, nie zgadzając się z niniejszą interpretacją wezwał Ministra Finansów do jej zmiany, jednakże mając na względzie ostrożność procesową oraz nie chcąc narażać na ewentualną szkodę nabywcy wierzytelności, w dniu 2 grudnia 2008 r. wystawił faktury VAT korygujące do faktur z dnia 16 czerwca 2008 r. dokumentujących sprzedaż wierzytelności i dokonał korekty podatku naliczonego za miesiąc czerwiec 2008 r. na kwotę 3.375 zł. Ponadto w dniu 22 września 2008 r. Wnioskodawca uzyskał od nabywcy wierzytelności faktury VAT, dokumentujące wykonanie przez spółkę usług w zakresie nabycia w dniu 16 czerwca 2008 r. wierzytelności własnych, tj.:

* fakturę VAT, wartość brutto 8.540 zł, podatek należny 1.540 zł, faktura dokumentuje "sprzedaż wierzytelności własnej przez Ryszarda P. tj.: sprzedaż samochodu osobowego dla Piotra S.",

* fakturę VAT, wartość sprzedaży brutto 10.173,75 zł, podatek należny "18.34,14 zł", faktura dokumentuje "sprzedaż wierzytelności własnej przez Ryszarda P. tj.: sprzedaż usług budowlanych na rzecz firmy: "G" z siedzibą w K.

Przedmiotowe faktury VAT zostały przez Wnioskodawcę ujęte w rejestrze prowadzonym dla celów podatku od towarów i usług za miesiąc grudzień 2008 r., a o wartość podatku wyszczególnionego w ww. fakturach VAT w kwocie łącznej 3.375,00 zł został pomniejszony podatek należny za miesiąc grudzień 2008 r. Dodatkowo faktury VAT dokumentujące usługę nabycia wierzytelności zostały ujęte w podatkowej księdze przychodów oraz uznane w kwocie łącznej 15.339,14 zł za koszt uzyskania przychodu roku podatkowego 2008.

Z kolei w piśmie z dnia 25 lutego 2009 r. Wnioskodawca wskazał, iż sprzedaż wierzytelności własnych na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością została dokonana "po koszcie własnym" bez ustalania jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia z tytułu przeprowadzenia transakcji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia od podatku należnego za miesiąc grudzień 2008 r., podatku naliczonego w kwocie łącznej 3.375,00 zł z faktur VAT, wystawionych przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, dokumentujących wykonanie w dniu 16 czerwca 2008 r. przez tą spółkę usługi w zakresie nabycia wierzytelności własnych Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ bezspornie w dniu 16 czerwca 2008 r. Wnioskodawca sprzedał dla spółki "R" wierzytelności własne, która to sprzedaż została udokumentowana przez nabywcę fakturami VAT w zakresie wykonania usługi dotyczącej nabycia wierzytelności własnych, a które to faktury VAT Wnioskodawca otrzymał w dniu 2 grudnia 2008 r., Wnioskodawcy przysługuje, na podstawie art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług, prawo do odliczenia od podatku należnego za miesiąc grudzień podatku naliczonego w kwocie łącznej 3.375,00 zł wynikającego z tych faktur.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa powyżej rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które zgodnie z art. 510 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 96 z późn. zm.) następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże w tym przypadku o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. A zatem usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno - gospodarczych.

Zauważyć należy także, iż stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W świetle powyższego, podstawą opodatkowania czynności polegającej na nabyciu wierzytelności jest różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a wartością, którą nabywca wierzytelności zapłacił wierzycielowi pierwotnemu.

Ponadto zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) cyt. ustawy).

Z powyższego przepisu wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto ustawa o podatku od towarów i usług zawiera pewne wyjątki, w których prawo do odliczenia podatku nie przysługuje, zostały one wymienione w art. 88 ww. ustawy. I tak w ust. 3a pkt 4 lit. b) powołanego artykułu zastrzeżono, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością. Z powyższego przepisu wynika, iż w przypadku gdy faktura nie odzwierciedla rzeczywistych kwot, nie stanowi ona podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.

Ze złożonego wniosku jak i pisma stanowiącego jego uzupełnienie wynika, iż w miesiącu grudniu 2008 r. Wnioskodawca dokonał obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z wystawionych przez nabywcę wierzytelności faktur dokumentujących czynności nabycia wierzytelności.

Ustosunkowując się do powyższego w pierwszej kolejności zauważyć należy, iż jak wskazano na stronie 3 niniejszej interpretacji co do zasady czynność nabycia wierzytelności stanowi, u nabywcy wierzytelności, usługę wykonywaną na rzecz zbywcy wierzytelności, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym miejscu jednakże wskazać należy, iż z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż wystawiona przez spółkę "R" faktura VAT opiewa na wartość brutto w kwocie 8.540 zł, a faktura VAT na wartość brutto 10.173,75 zł, zaś Pan sprzedał spółce wierzytelności w kwotach brutto 10.173,75 zł oraz 8.540 zł, natomiast w uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, iż czynność nabycia wierzytelności została dokonana "po koszcie własnym, bez ustalania jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia z tytułu przeprowadzenia niniejszej transakcji". A zatem wynika z tego, iż spółka nabyła wierzytelność za kwotę równą jej wartości nominalnej, czyli podstawa opodatkowania podatkiem od towarów i usług będzie wynosiła zero. Z tych też względów, w tym konkretnym przypadku, z tytułu tych transakcji nie wystąpi podatek należny. A zatem nie przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego za miesiąc grudzień w kwocie łącznej 3.375,00 zł wynikającego z faktur wystawionych przez nabywcę wierzytelności, na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od towarów i usług.

Końcowo wskazać należy, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie interpretacji prawa podatkowego dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydana odrębna interpretacja.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.