ITPP1/443-1100/08/JJ
Pismo z dnia 5 marca 2009 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP1/443-1100/08/JJ
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2008 r. (data wpływu 12 grudnia 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 stycznia 2009 r. oraz 24 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi polegającej na udzieleniu prawa do eksploatacji - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 12 grudnia 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi polegającej na udzieleniu prawa do eksploatacji.
W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
Gmina zamierza przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest udzielenie koncesji na roboty budowlane w trybie negocjacji z ogłoszeniem w przedmiocie zaprojektowania, sfinansowania i budowy zespołu trzech parkingów podziemnych zlokalizowanych w G. W trakcie prowadzonych czynności przygotowawczych powstała wątpliwość co do skutków podatkowych wynikających z treści art. 128 w związku z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. Nr 223, poz. 1655 z 2007 r. z późn. zm.).
Zgodnie z przyjętymi przez Gminę założeniami w zamian za wybudowanie zespołu trzech parkingów podziemnych przyszły koncesjonariusz tytułem wynagrodzenia otrzyma wyłącznie prawo do eksploatacji powyższych obiektów budowlanych przez okres wskazany w umowie odpowiadający okresowi w złożonej ofercie.
Stosownie do projektu umowy o udzieleniu koncesji na roboty budowlane wartość prawa do eksploatacji parkingów podziemnych będzie wynosić wyrażoną w pieniądzach kwotę netto powiększoną o podatek należny w wysokości określonej według stawki obowiązującej w dniu rozpoczęcia okresu eksploatacji. Wartość prawa do eksploatacji ma być równa kwocie netto powiększonej o podatek w wysokości określonej według stawki obowiązującej w dniu odbioru końcowego, odpowiadająca wartości wszelkich świadczeń koncesjonariusza świadczonych na podstawie umowy.
Ponieważ umowa o udzielenie koncesji na roboty budowlane ma charakter umowy wzajemnej zbliżonej do uregulowanej w kodeksie cywilnym umowy o roboty budowlane z tą różnicą, że zapłata nie następuje w pieniądzu, lecz polega na przekazaniu koncesjonariuszowi prawa do eksploatacji parkingów podziemnych. Zakłada się, że po spełnieniu warunków określonych w umowie koncesjonariusz wystawi Gminie fakturę VAT na określoną wyżej w zawartej umowie kwotę całości wynagrodzenia za zaprojektowanie i wybudowanie parkingów podziemnych powiększoną o podatek należny, a Zamawiający równolegle wystawi koncesjonariuszowi fakturę VAT z tytułu świadczenia prawa do eksploatacji na kwotę równoważną kwocie wynagrodzenia koncesjonariusza za zaprojektowanie i wybudowanie parkingów podziemnych. Taki sposób rozliczeń powinien spowodować, że wzajemnie "zniesie się" konieczność odprowadzenia podatku.
W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie, które sprowadza się do kwestii opodatkowania usługi polegającej na udzieleniu prawa do eksploatacji parkingów podziemnych przez określony w umowie czas.
Zdaniem Wnioskodawcy, prawo do eksploatacji jest świadczeniem wzajemnym, w związku z czym powstanie na gruncie art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek wystawienia przez Zamawiającego faktury VAT. Prawo do eksploatacji jest czynnością podlegającą opodatkowaniu - jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Dostawą towarów, zgodnie z definicją wskazaną w art. 7 ust. 1 ustawy, jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, nie tylko w sensie cywilnoprawnym, ale również w aspekcie ekonomicznym poprzez możliwość dowolnego rozporządzania i dysponowania uzyskanym towarem.
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
W odniesieniu do organów władzy publicznej może mieć zastosowanie wyłączenie podmiotowe spod zakresu podatku od towarów i usług wynikające z przepisu art. 15 ust. 6 cyt. ustawy, który stanowi, iż nie uznaje się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Zatem jednostki samorządu terytorialnego jako organ władzy publicznej oraz tworzone przez nie jednostki organizacyjne, w zakresie w jakim wykonują zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane, objęte są regulacją art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług i do tych czynności ma miejsce wyłączenie spod opodatkowania określone w tym przepisie. Jednakże pozostałe czynności wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego realizowane na podstawie umów cywilno-prawnych za odpłatnością podlegają opodatkowaniu. Kwestią zasadniczą jest tu zatem określenie zakresu przedmiotowego, a dokładniej rodzaju dokonywanych przez Gminę czynności oraz ustalenia czy podlegać one będą opodatkowaniu. W przedmiotowej sprawie w oparciu o przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, iż Gmina z tytułu podjęcia działań, polegających na wybudowaniu parkingu podziemnego w formie koncesji na roboty budowlane, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej wejdzie w zakres objęty regulacją ustawy o podatku od towarów i usług i nie będzie miało zastosowania w tym przypadku wyłączenie podmiotowe wymienione w art. 15 ust. 6 cyt. ustawy.
Stosownie do treści przepisu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 164, poz. 1163 z późn. zm.), przez koncesję na roboty budowlane - należy rozumieć zamówienia publiczne na roboty budowlane, z tym, że wynagrodzeniem za ich wykonanie jest prawo do eksploatacji obiektu budowlanego albo takie prawo wraz z zapłatą. Zgodnie z art. 2 pkt 13 tej ustawy przez zamówienia publiczne należy rozumieć umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane.
W konsekwencji, Wnioskodawca będący organem władzy publicznej, udostępniając Koncesjonariuszowi wybudowane parkingi w celu ich eksploatacji i czerpania zysków przez określony okres, dokonuje tych czynności na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej - udzielonej w wyniku przetargu "koncesji" na roboty budowlane. Zatem, w takiej sytuacji zastosowanie znajdzie przepis art. 8 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Wprawdzie, co do zasady czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - tj. dostawa towarów oraz świadczenie usług - muszą mieć charakter odpłatny. Pamiętać jednak należy, że zapłaty (wynagrodzenia) nie można utożsamiać jedynie ze świadczeniem pieniężnym. Także świadczenie o charakterze rzeczowym będzie wynagrodzeniem, bowiem ma miejsce konkretna korzyść za dokonywane świadczenie. Podkreślić jednak trzeba, że zapłata musi mieć określony wymiar a zatem musi być wielkością wyrażalną w pieniądzu. Nie są bowiem zapłatą nieznane bliżej i jedynie potencjalne korzyści, które mogą powstać w związku ze świadczeniem.
Koncesja na roboty budowlane, to szczególny rodzaj zamówienia na roboty budowlane, o którego specyfice przesądza forma wynagrodzenia należnego wykonawcy, które zamiast wypłaty w pieniądzu jest zaspokajane poprzez "prawo do eksploatacji" wykonanego obiektu budowlanego. Należy przy tym podkreślić, iż pod pojęciem eksploatacji rozumie się nie tyle wykorzystywanie obiektu na potrzeby własne, co czerpanie korzyści z eksploatacji i zarządzania obiektem, obejmującej prawo do jego wynajmowania oraz pobierania pożytków na podstawie innych umów z osobami trzecimi.
Wynagrodzenie nie musi więc być wypłacane w formie pieniężnej, ale może je stanowić każde świadczenie o skonkretyzowanej wartości ekwiwalentne wobec wartości świadczeń wykonawcy. W złożonym wniosku Gmina wskazuje, że "wyłącznym" wynagrodzeniem Koncesjonariusza z tytułu wykonania opisanych usług będzie prawo do eksploatacji parkingów podziemnych przez wskazany w umowie okres. Wskazana wyżej przesłanka, iż zapłata musi być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu jest zatem spełniona, albowiem istnieje możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu (w wysokości odpowiadającej kosztom wykonania prac projektowych i budowy parkingów).
Reasumując należy stwierdzić, iż analiza przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wskazuje, iż można wyodrębnić wzajemne świadczenia kontrahentów: z jednej strony świadczenia Koncesjonariusza na rzecz Gminy w postaci wykonania prac projektowych i budowy parkingu podziemnego, a z drugiej strony świadczenie Gminy na rzecz Koncesjonariusza w postaci udostępnienia wybudowanego parkingu w celu jego eksploatacji i czerpania zysków przez określony w treści umowy okres. Wynagrodzeniem za usługę polegającą na udzieleniu uprawnienia do eksploatacji wykonanego obiektu budowlanego, jest w tym przypadku usługa Koncesjonariusza, polegająca na zaprojektowaniu i budowie parkingów podziemnych. A zatem Gmina będzie świadczyć odpłatną usługę rzecz Koncesjonariusza. Wobec powyższego należy wskazać, iż pomiędzy stronami zaistnieje relacja zobowiązaniowa, którą należy traktować jako wzajemne świadczenie usług za wynagrodzeniem.
Opisane czynności należy odpowiednio udokumentować. Treść art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży (...).
Jednocześnie zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii wysokości wzajemnych wynagrodzeń z tytułu świadczonych usług, ponieważ nie jest to kwestia wynikająca z przepisów prawa podatkowego.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa).
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.