ITPP1/443-1088/11/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 sierpnia 2011 r. (data wpływu 5 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkownika wieczystego - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 sierpnia 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkownika wieczystego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Starosta w imieniu Skarbu Państwa zamierza sprzedać w trybie bezprzetargowym użytkownikowi wieczystemu nieruchomość gruntową Skarbu Państwa, na co wyraził zgodę Wojewoda zarządzeniem z 2011 r. Sprzedaż dotyczy działek oznaczonych nr 787/1 o pow. 0,55 ha i nr 787/4 o pow. 2,9634 ha (teren byłego ośrodka wypoczynkowego). Przedmiotowe działki zapisane są w księdze wieczystej pod numerem KW.

Nabycie prawa wieczystego użytkowane przez przedsiębiorstwo następowało w terminach:

* 1/5 udziału w dniu 11 grudnia 2006 r.

* 1/5 udziału w dniu 5 kwietnia 2007 r.

* 1/5 udziału w dniu 5 października 2007 r.

* 1/5 udziału w dniu 2 kwietnia 2008 r.

* 1/5 udziału w dniu 17 grudnia 2008 r.

na podstawie aktów notarialnych sporządzonych w kancelarii notarialnej.

Samo prawo wieczystego użytkowania dla tej nieruchomości zostało ustanowione decyzją z dnia 5 grudnia 1990 r. na rzecz ówczesnego użytkownika.

Z informacji uzyskanych z Urzędu Gminy wynika, że ww. działki nie posiadają miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Na podstawie wyciągu z operatu szacunkowego z września 2010 r. wynika, iż poprzedni plan utracił moc z dniem 31 grudnia 2003 r., w którym to były to tereny predestynowane do rozwoju funkcji rekreacyjno-wypoczynkowej. W obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (uchwalonym uchwałą z dnia 27 września 2010 r.), ww. działki znajdują się w obszarze terenów predestynowanych do rozwoju funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej z usługami

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy sprzedaż prawa wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej przez Starostę w imieniu Skarbu Państwa podlega opodatkowaniu podatku od towarów i usług w wysokości 23%.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż prawa wieczystego użytkowania ww. nieruchomości gruntowej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%. Działki nr 787/1 o pow. 0,55 ha i nr 787/4 o pow. 2,9634 ha stanowią własność Skarbu Państwa. Są w użytkowaniu wieczystym zgodnie z decyzją z dnia 5 grudnia 1990 r. Zgodnie ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy ww. działki znajdują się na terenach predestynowanych do rozwoju funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej z usługami. Sprzedaż gruntu Skarbu Państwa odbędzie się w drodze bezprzetargowej na podstawie art. 32 ust. 1, art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) na rzecz jego użytkownika wieczystego. Prawo użytkowania wieczystego jest prawem rzeczowym którego treść i granice zostały określone w przepisach Kodeksu cywilnego oraz ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług poprzez towar rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Czyli towar jest rzeczą ruchomą, ale towarem są również wszelkie postacie energii i gruntu. Dla identyfikacji towarów oraz przy określaniu zakresu świadczonych usług ma zastosowanie art. 5a ustawy. W związku z powyższym odpłatna dostawa gruntu stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu. Ponadto, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym także zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntów (art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT). Zbycie prawa użytkowania wieczystego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki w wysokości 23% (pomimo, że są wyjątki od tej zasady, to w tym przypadku one nie obowiązują).

Starosta jako organ reprezentujący Skarb Państwa dokonując sprzedaży gruntu wykonuje czynność o charakterze cywilnoprawnym, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sprzedaż tej nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkowania wieczystego nastąpi w drodze umowy notarialnej, a zatem jest czynnością cywilnoprawną. Przepis art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku VAT stanowi, iż od podatku VAT zwalnia się dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Oznacza to, że zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym. Charakter gruntu należy ustalać w oparciu o przepisy prawa miejscowego (t.j. lokalne plany zagospodarowania przestrzennego).

Należy stwierdzić, że przedmiotem będzie sprzedaż własności gruntu niezabudowanego będącego w użytkowaniu wieczystym dotychczasowemu użytkownikowi wieczystemu, gdzie działki tego gruntu to tereny budowlane, które należy traktować jak dostawę towaru (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy od towarów i usług) i opodatkować podatkiem VAT według 23% stawki (zgodnie z art. 41 ust. 1).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatkiem od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Należy wskazać, iż ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy definiujący pojęcie "dostawa towarów" nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nią jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności". Należy ponadto wskazać, iż czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie "dostawa towarów" oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel", ustawodawca uznał, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 z późn. zm.), decyzję o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości wydaje:

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

W oparciu o ust. 1a. powyższego artykułu, nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody. Zgody wojewody nie wymaga sprzedaż na rzecz użytkownika wieczystego nieruchomości, o których mowa w art. 51 ust. 2 i art. 57 ust. 1.

Stosownie do ust. 2 tegoż artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego (...).

W myśl art. 37 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza sprzedać prawo własność gruntu, będącego w użytkowaniu wieczystym. Prawo wieczystego użytkowania dla tej nieruchomości gruntowej zostało ustanowione decyzją z dnia 5 grudnia 1990 r. na rzecz ówczesnego użytkownika. Nabycie prawa wieczystego użytkowania przez obecnego użytkownika następowało w latach 2006-2008. Sprzedaż nieruchomości gruntowej użytkownikowi wieczystemu nastąpi na podstawie art. 32 i 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w trybie bezprzetargowym na co wyraził zgodę Wojewoda.

Mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia na rzecz pierwotnych użytkowników prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości. Obecny użytkownik wieczysty przedmiotowej nieruchomości gruntowej nabył prawo do dysponowania gruntem jak właściciel na mocy sprzedaży. Zatem w świetle przepisów o podatku od towarów i usług (art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7) doszło już do dostawy gruntu na rzecz obecnego wieczystego użytkownika.

W związku z tym, sprzedaż nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika wieczystego, będąca w istocie "przekształceniem" prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości, nie może być traktowana jako ponowna dostawa tego samego towaru. Sprzedaż nieruchomości stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na "władztwo do rzeczy", które pierwotny użytkownik wieczysty uzyskał już w dacie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego gruntu, zaś obecny w momencie jego nabycia. W konsekwencji, zbycie nieruchomości na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.