ITPP1/443-1063/08 - Opodatkowanie nabycia wierzytelności w celu ich windykacji lub dalszej sprzedaży.

Pisma urzędowe
Status:  Nieaktualne

Pismo z dnia 18 lutego 2009 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP1/443-1063/08 Opodatkowanie nabycia wierzytelności w celu ich windykacji lub dalszej sprzedaży.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2008 r. (data wpływu 27 listopada 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności (ustalenia podstawy opodatkowania) oraz sprzedaży części zakupionej wierzytelności - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności (ustalenia podstawy opodatkowania) oraz sprzedaży części zakupionej wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej (jako podmiot zawodowo trudniący się zakupem, odsprzedażą i windykacja należności) na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 20 marca 2008 r. zakupił Pan pakiet wierzytelności wekslowych (wierzytelności kilkudziesięciu podmiotów) o łącznej wartości nominalnej wynoszącej 6.861.281,95 zł i zgodnie z umową zapłacił 492.402,03 zł. Nabywając przedmiotowe wierzytelności wszedł Pan w prawa wierzyciela, w tym prawa do domagania się zapłaty od dłużników, prawa do redukcji lub zwolnienia z długu oraz prawa do dalszej sprzedaży wierzytelności wekslowej. Na zakup całej wierzytelności, jako świadczący usługę pośrednictwa finansowego na rzecz zbywcy wierzytelności wystawiono fakturę VAT na kwotę netto 6.368.878,92 zł (różnica między wartością nominalną pakietu wierzytelności a zapłaconą ceną) ze stawką VAT - zwolniony. Usługę sklasyfikowano na podstawie wykładni Głównego Urzędu Statystycznego jako usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane - PKWiU 65.23.10-00-00 załączając decyzję GUS.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

1.

Czy Wnioskodawca świadcząc usługę pośrednictwa finansowego na rzecz zbywcy (polegającą na zapłacie za nabytą wierzytelność) prawidłowo określił wartość netto tej usługi równą różnicy między wartością nominalną całej wierzytelności, a kwotą zapłaconą zbywcy.

2.

Czy wykonana przez Wnioskodawcę usługa pośrednictwa finansowego na rzecz zbywcy wierzytelności jest usługą pośrednictwa finansowego korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

3.

Czy w momencie jednorazowej sprzedaży części zakupionej wierzytelności, podatnikiem VAT z tego tytułu będzie nabywca, który będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy usługę objętą zakresem ww. ustawy na identycznych zasadach jak opisane wyżej.

4.

Czy w momencie sprzedaży części zakupionej wierzytelności, jednostce będącej podatnikiem VAT, u Wnioskodawcy (zbywcy wierzytelności) powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowanie umów dotyczących obrotu wierzytelnościami obejmuje wszelkie składniki wynagrodzenia, niezależnie od postaci czy nazwy, należne nabywcy z tytułu zawartej umowy. W przypadku definitywnego nabycia wierzytelności w drodze cesji wierzytelności opodatkowaniu podlega kwota, której wysokość jest równa różnicy pomiędzy wartością nominalną kupowanej wierzytelności a kwotą jaką cesjonariusz zapłacił za wierzytelność (powołano w tym miejscu postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego sygn. 1434/PV/443-200/6/06/MAS).

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi nabywania wierzytelności w celu odsprzedaży lub windykacji we własnym zakresie, sklasyfikowane zgodnie z pismem GUS w Łodzi jako usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane - PKWiU 65.23.10-00-00, na postawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług - są zwolnione. Zdaniem Wnioskodawcy zakup wierzytelności na własny rachunek i ryzyko nie jest usługą ściągania długów, ani usługą factoringu.

Czynność zakupu wierzytelności - jako usługa pośrednictwa finansowego - jest objęta ustawą o VAT, której płatnikiem podatku VAT jest nabywca wierzytelności.

Zdaniem Wnioskodawcy zakup wierzytelności (praw majątkowych) w doktrynie, interpretacjach izb skarbowych oraz orzecznictwie sądów administracyjnych uznany został za świadczenie usług po stronie nabywcy wierzytelności w ramach czynności sklasyfikowanych jako usługi pośrednictwa finansowego (PKWiU 65.23.10). W momencie odsprzedaży wcześniej zakupionej wierzytelności, (która w momencie definitywnego zakupu stała się wierzytelnością podatnika), przeniesienie prawa do niej na podmiot trzeci stanowi formę uzyskania należnej zapłaty za tę wierzytelność i jednocześnie nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT po stronie zbywcy.

W związku z powyższym zdaniem Wnioskodawcy z tytułu umowy sprzedaży wcześniej zakupionej wierzytelności nie powstaje u zbywcy wierzytelności obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Nabycie wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego - sklasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w sekcji J ex (65-67). W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji), polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy, zwalnia się od podatku usługi pośrednictwa finansowego - sklasyfikowane według PKWiU w sekcji J ex (65-67). Ze zwolnienia tego wyłączone zostały enumeratywnie wymienione rodzaje usług pośrednictwa finansowego - m.in. usługi ściągania długów i factoringu (poz. 3 pkt 5 załącznika nr 4).

Usługi ściągania długów i faktoring nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością, nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca, jako podmiot zawodowo trudniący się zakupem, odsprzedażą i windykacją należności, nabył pakiet wierzytelności wekslowych (wierzytelności kilkudziesięciu podmiotów) o łącznej wartości nominalnej wynoszącej 6.861.281,95 zł i zgodnie z umową zapłacił 492.402,03 zł. Wnioskodawca podkreśla, iż nabywa wierzytelność definitywnie na podstawie umowy cesji wierzytelności. Ponadto wskazuje, iż realizując wymienione czynności świadczy usługi z zakresu pośrednictwa finansowego sklasyfikowane według PKWiU 65.23.10-00-00, wchodzi we wszelkie prawa wierzyciela, zatem mamy do czynienia z nabyciem wierzytelności w celu samodzielnej windykacji lub indywidualnej odsprzedaży. Transakcja zawierana pomiędzy cedentem a cesjonariuszem polega na przelewie wierzytelności z cedenta na cesjonariusza, który przejmuje wierzytelność w celu jej realizacji we własnym imieniu. Niewątpliwie tego typu transakcja powoduje " uwolnienie" cedenta od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Celem tej transakcji jest właśnie ściąganie długów, to zaś skutkuje w tym konkretnym przypadku wyłączeniem transakcji ze zwolnienia od opodatkowania.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy należy uznać, iż zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług transakcji finansowych, polegających na zakupie wierzytelności i późniejszym ich odzyskiwaniu na własny rachunek jest nieuzasadnione. Obrót wierzytelnościami (niezależnie od stopnia przejętego ryzyka wypłacalności dłużnika) mieści się w pojęciu usług "ściągania długów i factoringu" i jest opodatkowany stawką podstawową na mocy art. 41 ust. 1 ustawy - stawka podatku wynosi 22 %, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast odnosząc się do kolejnej kwestii - określenia podstawy opodatkowania czynności będących przedmiotem wniosku, należy zauważyć, że zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W świetle powyższego podstawą opodatkowania opisanej w zapytaniu czynności polegających na nabyciu wierzytelności jest różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a wartością, którą Wnioskodawca zapłacił wierzycielowi pierwotnemu, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.

Jednocześnie - w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz wskazany wyżej stan prawny należy stwierdzić, iż czynność polegająca na sprzedaży przez Pana wierzytelności nabytej uprzednio w drodze cesji, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W takiej sytuacji to nabywca wierzytelności świadczy na Pana rzecz usługę, polegającą na uwolnieniu jej od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i ryzyka jego nieściągnięcia.

Reasumując, zbycie wierzytelności, nabytej uprzednio w drodze cesji lub zakupu, nie będzie powodować u Wnioskodawcy obowiązku podatkowego, bowiem to nabywca tej wierzytelności w istocie będzie świadczyć usługę na rzecz Wnioskodawcy, zatem w tej części stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia, a w odniesieniu do zdarzenia przyszłego w dniu wydania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl