ITPP1/443-1025a/12/AJ - VAT w zakresie zwolnienia od opodatkowania czynności świadczonych przez stołówkę szkolną na rzecz uczniów i nauczycieli.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 sierpnia 2012 r. (data wpływu 27 sierpnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 14 września 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od opodatkowania czynności świadczonych przez stołówkę szkolną na rzecz uczniów i nauczycieli - jest prawidłowe.

W dniu 27 sierpnia 2012 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 14 września 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od opodatkowania czynności świadczonych przez stołówkę szkolną rzecz uczniów i nauczycieli.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Szkoła jest jednostką budżetową prowadzoną przez gminę. W celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności prawidłowego rozwoju ucznia, Szkoła zorganizowała stołówkę, która przygotowuje posiłki dla dzieci i nauczycieli ze swojej szkoły, jak również na podstawie zawartych porozumień przygotowuje posiłki dla dwóch innych szkół podstawowych i gimnazjum, które również są jednostkami budżetowymi prowadzonymi przez tę samą gminę. Cena posiłku obejmuje koszt zakupionego surowca tzw. wsad do kotła. Część wydawanych posiłków finansuje MGOPS, a pozostała część płacona jest przez uczniów i nauczycieli bezpośrednio na konto szkoły (obrót bezgotówkowy). W nowym brzmieniu ustawy o podatku od towarów i usług, usługi stołówkowe zostały klasyfikowane przez Urząd Statystyczny w grupowaniu ex PKWiU 80.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie.

Czy w świetle przepisów prawa podatkowego usługi stołówkowe, polegające na gotowaniu i wydawaniu posiłków uczniom i nauczycielom w tej samej szkole oraz w szkołach podstawowych i gimnazjum, z którymi zawarto porozumienia, które są również jednostkami budżetowymi, prowadzonymi przez tę samą gminę są zwolnione od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłata za posiłki dla uczniów i nauczycieli tej samej szkoły, jak i szkół, z którymi zawarto porozumienia, i które są jednostkami budżetowymi, prowadzonymi przez tę samą gminę, powinna być zwolniona od podatku, ponieważ jest to usługa, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku od towarów i usług i § 13 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia ministra Finansów, ściśle związana z usługami edukacyjnymi (ex PKWiU 80). Wnioskodawca zauważa również, iż w myśl § 13 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. usługi świadczone pomiędzy jednostkami budżetowymi zwalnia się od podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 powołanej ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. przepisu art. 5a towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Należy podkreślić, iż od 1 stycznia 2011 r. dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług obowiązuje Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług z 2008 r., stanowiąca załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU).

Na podstawie art. 41 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ww. ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, przewidziano natomiast opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, wykonywane:

Jednocześnie, art. 43 ust. 17 ww. ustawy stanowi, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

W myśl § 13 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392, z późn. zm.), zwalnia się od podatku usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Ponadto, zgodnie z § 13 ust. 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r., zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Jak wynika z § 13 ust. 9 ww. rozporządzenia, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 19, 20, 24, 25 i 26, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, pod warunkiem, że:

Należy zauważyć, iż pojęcia używane do opisania zwolnień określonych w cytowanych powyżej przepisach powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Wobec tego należy rozstrzygnąć, czy przedmiotowe usługi stołówki szkolnej świadczone na rzecz uczniów Wnioskodawcy oraz uczniów innych szkół mogą zostać uznane za usługi ściśle związane z usługami świadczonymi przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty w zakresie kształcenia i wychowania.

W myśl art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), system oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.

Zgodnie z uregulowaniem art. 67a ust. 1 ww. ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty).

Stosownie do treści art. 67a ust. 3 cyt. ustawy, warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

Zgodnie z art. 67a ust. 4, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

Powołane przepisy o systemie oświaty wyraźnie wskazują na możliwość prowadzenia przez szkoły publiczne stołówek. Celem ich prowadzenia nie jest jednak świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie pełnienie funkcji socjalno-bytowych, polegających na zapewnieniu żywienia w ramach realizacji przez szkoły funkcji opiekuńczej. Ponieważ szkoła nie prowadzi działalności dla zysku, opłaty za korzystanie ze stołówki mogą być kalkulowane wyłącznie na poziomie zapewniającym jedynie pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków. Niedopuszczalne jest ustalanie jakichkolwiek narzutów zapewniających szkole zysk lub refundację kosztów, których zgodnie z ustawą nie może ona przerzucać na korzystających z usług stołówki.

Uwzględniając powyższe, możliwość prowadzenia przez szkoły i korzystania przez uczniów ze stołówki szkolnej jest przykładem realizacji przez jednostki objęte systemem oświaty zadań, do jakich zostały powołane, w szczególności zadań wychowawczych i opiekuńczych. Świadczenie opieki polegać może niewątpliwie na zapewnieniu wyżywienia i dożywiania dzieciom i młodzieży, korzystającym z prawa do kształcenia i wychowania w ramach systemu oświaty, w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla prawidłowego kształcenia i wychowania w jednostkach organizacyjnych systemu oświaty.

Jak wynika z powyższego funkcjonowanie stołówek szkolnych służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, do których jednostki te są m.in. powołane.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Szkoła, będąca jednostką budżetową prowadzoną przez gminę, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności prawidłowego rozwoju ucznia zorganizowała stołówkę, która przygotowuje posiłki dla dzieci i nauczycieli ze swojej szkoły, jak również na podstawie zawartych porozumień przygotowuje posiłki dla dwóch innych szkół podstawowych i gimnazjum, które również są jednostkami budżetowymi prowadzonymi przez tę samą gminę. Cena posiłku obejmuje koszt zakupionego surowca tzw. wsad do kotła. Część wydawanych posiłków finansuje MGOPS, a pozostała część płacona jest przez uczniów i nauczycieli bezpośrednio na konto szkoły (obrót bezgotówkowy).

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że usługi wyżywienia, świadczone na zasadach określonych w ustawie o systemie oświaty, przez stołówkę szkolną prowadzoną przez Wnioskodawcę na rzecz dzieci i młodzieży (uczniów), spełniają przesłanki do uznania tych czynności za zwolnione od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o podatku od towarów i usług. Usługi stołówki szkolnej ściśle związane z kształceniem, wychowaniem i opieką ma również miejsce w sytuacji, gdy pomiędzy szkołami tj. posiadającymi stołówkę i nieposiadającymi stołówki, prowadzonymi przez ten sam organ, podpisana została umowa na świadczenie tego rodzaju usługi w ramach usługi podstawowej, określonej w art. 67a ustawy o systemie oświaty. Tym samym, także świadczone przez Wnioskodawcę usługi w zakresie przygotowywania i wydawania posiłków na rzecz uczniów dwóch szkół podstawowych oraz gimnazjum, prowadzonych przez tę samą gminę, z którymi zostało podpisane odpowiednie porozumienie będą objęte zwolnieniem od podatku i od towarów i usług na podstawie powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy. Powyższe dotyczy również przypadków częściowego finansowania wydawanych posiłków przez MGOPS.

Natomiast usługi wyżywienia świadczone, przez stołówkę szkolną dla nauczycieli należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, polegającymi na ich żywieniu. Mają one bowiem charakter pomocniczy i są niezbędne w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej szkoły w tym zakresie, która stanowi świadczenie główne, przy czym, jak już wskazano powyżej, ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez szkołę.

W konsekwencji, usługi te podlegają zwolnieniu od podatku do towarów i usług, stosownie do § 13 ust. 1 pkt 26, w związku z § 13 ust. 8 i 9 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.