ITPB4/4511-573/15/JG - PIT w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z odstąpieniem od umowy sprzedaży nieruchomości.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 15 lutego 2016 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPB4/4511-573/15/JG PIT w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z odstąpieniem od umowy sprzedaży nieruchomości.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2015 r. (data wpływu 13 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z odstąpieniem od umowy sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z odstąpieniem od umowy sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Własność nieruchomości (kilku działek o łącznej powierzchni 9,7129 ha) położonej w S. wpisana w księdze wieczystej nr.... przypadała na rzecz Z.W. w udziale wynoszącym 6/8 części, na rzecz H.W. 1/8 części i na rzecz J.W. (obecnie J.) 1/8 części. Na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 23 maja 1989 r., Rep. A.... Z.W. przeniosła swoją część:

* na rzecz Wnioskodawcy i jego żony udział wynoszący 3/8 części w powyższej nieruchomości,

* na rzecz siostry Wnioskodawcy i jej męża udział wynoszący 3/8 części w powyższej nieruchomości.

W dniu 26 października 2007 r. wszyscy współwłaściciele nieruchomości zawarli przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości o pow. 2,1744 ha w formie aktu notarialnego, Rep. A..., zmienionej aneksem z dnia 25 lutego 2008 r., Rep. A... oraz aneksem z dnia 25 czerwca 2008 r., Rep A..., z których wynikało, że współwłaściciele zobowiązali się sprzedać nabywcy udziały w nieruchomości za określoną cenę płatną w różnych terminach. Kupujący wpłacił jedynie zadatek.

W związku z niewywiązaniem się nabywcy z zawartej umowy, wyrokiem Sądu z dnia 11 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy w... zobowiązał nabywcę do złożenia oświadczenia woli, zgodnie z którym kupuje powyższą nieruchomość, natomiast sprzedający są zobowiązani do wydania przedmiotu umowy w posiadanie nabywcy w dniu zapłaty całej ceny sprzedaży.

Z uwagi na niewywiązywanie się nabywcy z warunków umowy, postanowieniem z dnia 11 lipca 2013 r. Sąd Apelacyjny w S. nadał klauzulę wykonalności wyroku z dnia 11 lutego 2011 r.

Z uwagi na to, że sprzedaż stwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w S. nie została wykonana, gdyż kupujący nie zapłacił sprzedającym ceny sprzedaży, aktem notarialnym z dnia 13 października 2014 r., strony dokonały rozwiązania sprzedaży oraz umowy przeniesienia.

Obecnie współwłaściciele planują dokonanie sprzedaży tej działki, ewentualnie sprzedaż poszczególnych działek, które powstaną po dokonaniu podziału geodezyjnego. Współwłaściciele nie są podatnikami podatku VAT oraz nie występowali z wnioskiem o uzbrojenie działek. Nieruchomość ta, zgodnie z aktualnym planem zagospodarowania przestrzennego stanowi tereny budowlane.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy odstąpienie od umowy sprzedaży w 2014 r. nie stanowi nowego nabycia nieruchomości

w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym sprzedaż udziału w powyższej nieruchomości w 2016 r. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, odstąpienie od umowy sprzedaży w 2014 r. nie stanowi nowego nabycia, dlatego też za datę nabycia udziału w nieruchomości należy uważać rok 1989, tj. rok w którym powyższa nieruchomość została przekazana współwłaścicielom na podstawie aktu notarialnego - umowy przekazania gospodarstwa rolnego. W związku z tym sprzedaż udziału w nieruchomości w 2016 r. nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Kierując się orzecznictwem Sądu Najwyższego, należy stwierdzić, że odstąpienie od umowy jest oświadczeniem woli o charakterze prawokształtującym, a jego skutkiem jest z reguły wygaśnięcie stosunku prawnego ex tunc. Skutek ex tunc odstąpienia od umowy w postaci zniesienia stosunku obligacyjnego powoduje, że nie tylko wygasają wynikające z niego prawa i obowiązki, ale prawnie przyjmuje się taki stan "jakby umowa nie była zawarta".

Generalna zasada dotycząca odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej wynika z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f. Zgodnie z tym przepisem, źródłem przychodów jest m.in. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d.

innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c-przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z powyższego przepisu wynika, że odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodu, o ile zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W analizowanym przypadku, fakt powrotnego przeniesienia własności nieruchomości z uwagi na rozwiązanie umowy sprzedaży nie stanowi nabycia nieruchomości. Należy tu powołać przepis art. 491 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym, jeżeli jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Może również bądź bez wyznaczenia terminu dodatkowego, bądź też po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Powyższy przepis stanowi podstawę do odstąpienia od umowy sprzedaży nieruchomości i jej anulowania, z uwagi na fakt niewywiązania się przez kupującego z warunków umowy, tj. zapłaty ceny określonej w umowie.

Zatem, w wyniku skutecznego oświadczenia o odstąpieniu od umowy sprzedaży nieruchomości stosunek prawny między stronami wygasł ze skutkiem ex tunc (z mocą wsteczną), co oznacza, że powstał stan taki, jakby umowa sprzedaży nigdy nie została zawarta. Odstąpienie od umowy kształtuje nowy stan prawny między stronami w ten sposób, że od chwili jego złożenia umowa wzajemna przestaje je wiązać, strony nie są już obustronnie wobec siebie zobowiązane do świadczeń przewidzianych w umowie, a to co ewentualnie świadczyły już wcześniej, podlega zwrotowi.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy usuwa zatem z obrotu prawnego umowę sprzedaży nieruchomości z datą wsteczną, niweluje prawa i obowiązki stron nawiązane mocą tej umowy. Na skutek złożonego oświadczenia o odstąpieniu od umowy kształtują się nowe obowiązki stron pierwotnej umowy sprzedaży, mające na celu przywrócenie "stanu poprzedniego", tj. stanu sprzed zawarcia umowy sprzedaży. Powyższe konsekwencje prawa odstąpienia wynikają z brzmienia art. 494 k.c.

Powyższe stanowisko, zgodnie z którym w następstwie złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy stosunek prawny wygasa z momentem zawarcia umowy, tj. z datą wsteczną wynika z orzecznictwa sądów powszechnych (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 marca 2001 r. sygn. I ACa 512/00, Pr. Gosp. 2002/5/50, Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2003 r. sygn. III CZP 80/02).

Oświadczenie o rozwiązaniu umowy sprzedaży powoduje, że umowa przestała wiązać kupującego i Wnioskodawcę, a strony przywróciły stan sprzed zawarcia umowy tak, że usunięcie umowy z obrotu prawnego miało także odzwierciedlenie w sferze stosunków faktycznych stron i władztwa nad rzeczą nabytą mocą tej umowy.

Obowiązki powstałe na gruncie art. 491 k.c. reguluje wprost przepis art. 494 k.c., zgodnie z którym strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy; może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. Na uwagę zasługuje zastosowanie w art. 494 k.c. pojęcia "zwrócić". Przepis ten nie posługuje się pojęciem "zbyć", "sprzedać" jak to ma miejsce w przepisach dotyczących umowy sprzedaży, co mogłoby sugerować, że przywrócenie stanu faktycznego sprzed zawarcia umowy od której odstąpiono następuje w drodze ponownej umowy sprzedaży. Należy posłużyć się tu definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN S.A., gdzie słowo "zwrócić" oznacza "oddać komuś jego własność" i w takim też znaczeniu zostało to użyte przez ustawodawcę w art. 494 k.c. W celu natomiast wykonania obowiązku kupującego polegającego na zwrocie otrzymanego od Wnioskodawcy świadczenia w postaci prawa własności nieruchomości, strony zawarły w tym samym akcie notarialnym przeniesienia prawa własności z powrotem na Wnioskodawcę i pozostałych współwłaścicieli. Powyższy zapis w akcie notarialnym odnośnie umowy przeniesienia wynika z faktu, że samo oświadczenie o odstąpieniu nie powoduje powrotnego przejścia prawa własności nieruchomości na Wnioskodawcę. Z powołanych przepisów wynika, że rozwiązanie umowy sprzedaży spowodowało, że powstał stan, jakby do umowy sprzedaży nigdy nie doszło. Również na gruncie prawa podatkowego należy uznać, że Wnioskodawca był nieprzerwanie właścicielem nieruchomości - tzn., że ani nie zbył prawa własności w 2011 r., ani też nie miało miejsca jego ponowne nabycie w 2014 r.

Skoro zaś Wnioskodawca w sposób ciągły był właścicielem nieruchomości, to pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od momentu pierwotnego nabycia nieruchomości przez Wnioskodawcę, tj. od roku 1989, a nie od roku 2014. Dlatego też, z uwagi na to, że termin o którym mowa w art. 10 ust. pkt 8 ww. ustawy należy liczyć od roku 1989, sprzedaż udziału w nieruchomości (działce lub powstałych w wyniku podziału geodezyjnego mniejszych działek) w 2016 r. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d.

innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego zawartej w dniu 25 maja 1989 r. Wnioskodawca wraz z małżonką otrzymał udział wynoszący 3/8 nieruchomości, składającej się z kilku działek o łącznej powierzchni 9,7129 ha. W dniu 26 października 2007 r., wszyscy współwłaściciele nieruchomości zawarli w formie aktu notarialnego przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości o pow. 2,1744 ha, zmienionej aneksem z dnia 25 lutego 2008 r. oraz aneksem z dnia 25 czerwca 2008 r. z których wynikało, że współwłaściciele zobowiązali się sprzedać Nabywcy udziały w nieruchomości za określoną cenę płatną w różnych terminach. Kupujący wpłacił jedynie zadatek. W związku z niewywiązaniem się Nabywcy z zawartej umowy, wyrokiem z dnia 11 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy zobowiązał Nabywcę do złożenia oświadczenia woli, zgodnie z którym kupuje powyższą nieruchomość, natomiast sprzedający są zobowiązani do wydania przedmiotu umowy w posiadanie Nabywcy w dniu zapłaty całej ceny sprzedaży. Z uwagi na niewywiązywanie się Nabywcy z warunków umowy, postanowieniem z dnia 11 lipca 2013 r. Sąd Apelacyjny nadał klauzulę wykonalności wyroku z dnia 11 lutego 2011 r. Z uwagi na to, że sprzedaż stwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego nie została wykonana, gdyż Kupujący nie zapłacił sprzedającym ceny sprzedaży, aktem notarialnym z dnia 13 października 2014 r., strony dokonały rozwiązania umowy sprzedaży oraz umowy przeniesienia. Obecnie współwłaściciele planują dokonanie sprzedaży tej działki, ewentualnie sprzedaż poszczególnych działek, które powstaną po dokonaniu podziału geodezyjnego.

W związku z powyższym opisem, dokonując oceny skutków podatkowoprawnych planowanego odpłatnego zbycia udziału w opisanej we wniosku nieruchomości, konieczne jest rozstrzygnięcie jakie skutki wywołało rozwiązanie umowy sprzedaży i zwrotne przeniesienie własności, do którego doszło w dniu 13 października 2014 r., na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Wyjaśnić więc należy, że przeniesienie (nabycie) własności na podstawie umowy stanowi podstawowy cywilnoprawny sposób nabycia własności właściwy prawu rzeczowemu.

Stosownie do art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Przy czym, z uwagi na okoliczności niniejszej sprawy, wskazać należy, że stosownie do art. 64 Kodeksu cywilnego prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, zastępuje to oświadczenie.

W myśl art. 535 § 1 Kodeksu przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Wskazać tu również należy art. 488 § 1 Kodeksu cywilnego, stanowiący, że świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo orzeczenia sądu lub decyzji właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia. Z treści tego przepisu wynika zatem, że od zasady jednoczesnego wykonania wzajemnych świadczeń przez strony umowy dopuszczalne są wyjątki, gdy wynika to między innymi z umowy. W tej sytuacji, przy sprzedaży może nastąpić zmiana kolejności świadczeń, to jest najpierw wydanie rzeczy, a potem zapłata ceny lub zapłata całości lub części ceny a potem wydanie rzeczy. Wola stron zatem jest niezbędnym i istotnym składnikiem umowy.

Umowa sprzedaży w ujęciu przepisów Kodeksu jest umową dwustronnie zobowiązującą. W związku z jej zawarciem sprzedawca staje się zobowiązany do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz do wydania przedmiotu sprzedaży kupującemu. Z kolei treścią zobowiązania kupującego jest zapłacenie ceny oraz odebranie rzeczy. Tym samym umowa sprzedaży jest umową wzajemną, gdyż świadczenie jednej strony jest z założenia odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. Z istoty umowy sprzedaży wynika jedynie zobowiązanie do spowodowania, aby własność rzeczy została przeniesiona na nabywcę. Za wykonanie tego zobowiązania sprzedawca będzie odpowiadał według przepisów Kodeksu cywilnego o wykonaniu zobowiązań i skutkach ich niewykonania.

Podkreślenia wymaga, że cechą umowy sprzedaży jest także jej konsensualność. W zakresie skutków obligacyjnych umowa sprzedaży dochodzi do skutku mocą samego porozumienia stron (solo consensu), bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności realnych. Tym samym z chwilą złożenia zgodnych oświadczeń woli w zakresie zawarcia umowy sprzedaży każda ze stron uzyskuje odpowiednie roszczenie w stosunku do drugiej strony. Przeniesienie własności i wydanie rzeczy, jak również odebranie rzeczy i zapłata ceny są jedynie przejawem wykonania umowy przez strony; nie warunkują natomiast w żadnym wypadku jej ważności lub skuteczności.

Zważyć zatem należy, że w przypadku gdy umowa sprzedaży przyjmuje z mocy prawa charakter czynności zobowiązująco-rozporządzającej, przeniesienie własności następuje bezpośrednio w wyniku zawarcia samej umowy. Taki charakter ma właśnie umowa sprzedaży nieruchomości co wynika z przywołanego powyżej art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego. W takim przypadku samo zawarcie umowy powoduje skutek rozporządzający. Pozostałe obowiązki stron, takie jak np. wydanie rzeczy, jej odebranie oraz zapłata ceny, mają charakter drugorzędny i ich wykonanie lub niewykonanie nie wpływa w żaden sposób na kwestię przeniesienia własności, podobnie jak na kwestię ważności umowy.

W odniesieniu natomiast do kwestii dopuszczalności (umownego) rozwiązania umowy, na podstawie której doszło do przeniesienia własności nieruchomości oraz odstąpienia od takiej umowy, to w orzecznictwie przyjmuje się (por. np. stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale siedmiu sędziów z dnia 30 listopada 1994 r., III CZP 130/94 (OSNCP 3/95), że strona może odstąpić od umowy zobowiązująco-rozporządzającej, na podstawie której nastąpiło przeniesienie własności nieruchomości, w ramach ustawowego uprawnienia. Umowa taka może być przez strony rozwiązana, jeżeli nie została w całości wykonana. Rozwiązanie umowy jest więc możliwe tylko do chwili istnienia stosunku zobowiązaniowego, gdy zaś stosunek ten już nie istnieje, to nie może być rozwiązany. Przy czym przejście prawa własności z dotychczasowego podmiotu na inny nie musi oznaczać, że umowa została w całości wykonana, a wobec tego stosunek zobowiązaniowy wygasł i odstąpienie od umowy (rozwiązanie umowy) stało się bezprzedmiotowe. Umowa ta może być jeszcze w całości nie wykonana z tego powodu, że np. nabywca nie zapłacił całej ceny kupna lub zbywca nie wydał rzeczy będącej przedmiotem umowy.

Samo rozwiązanie umowy sprzedaży nieruchomości nie powoduje więc automatycznego przeniesienia własności z powrotem na zbywcę. Rozwiązanie umowy nie znosi bowiem wszystkich jej skutków, w szczególności zaś jej skutku rzeczowego w postaci przeniesienia własności nieruchomości. Stwarza jedynie zobowiązanie do powrotnego przeniesienia własności nieruchomości na zbywcę - wywiera skutek obligacyjny. Do wykonania tego obowiązku natomiast może dojść w drodze umowy między nabywcą nieruchomości i jej zbywcą (zawartej w formie aktu notarialnego), lub - gdy do umowy takiej nie dojdzie - w drodze uwzględniającego żądanie zbywcy orzeczenia sądu, stwierdzającego obowiązek nabywcy złożenia stosownego oświadczenia woli, zastępującego to oświadczenie, które to orzeczenie stwierdza zawarcie umowy i zastępuje tę umowę. Zgodne oświadczenia woli co do przejścia własności nieruchomości z powrotem na nabywcę strony mogą również złożyć łącznie z porozumieniem o rozwiązaniu umowy obligacyjnej w tym samym akcie notarialnym.

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wyraźnie wskazał, że w dniu 13 października 2014 r. doszło do rozwiązania umowy sprzedaży, potwierdzonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 11 lutego 2011 r., jak również, do zwrotnego przeniesienia własności nieruchomości. Czynność ta ukształtowała więc na nowo stosunki własności wobec nieruchomości. W żaden sposób nie zniweczyła ona skutków prawnych ww. umowy sprzedaży, która była ważnie zawarta i wywołała zamierzone w niej skutki w postaci przeniesienia własności na nabywcę. Już z samej istoty umowy sprzedaży wynika, że samo jej zawarcie jest wystarczające do wywołania skutku rzeczowego w postaci przeniesienia własności.

Wskazać również należy, mając na uwadze stanowisko Wnioskodawcy, że - jak podkreślił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 kwietnia 1994 r., sygn. akt III CZP 60/94 - samo odstąpienie na podstawie art. 491 § 1 Kodeksu cywilnego od umowy przenoszącej własność nieruchomości nie powoduje przejścia własności z powrotem na zbywcę (a więc nie niweczy automatycznie rzeczowego skutku umowy przenoszącej własność). Tak jak oświadczenie odwołujące darowiznę nieruchomości z powodu rażącej niewdzięczności, nie powoduje przejścia własności nieruchomości z obdarowanego na darczyńcę, lecz stwarza jedynie obowiązek zwrotu przedmiotu odwołanej darowizny stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, tak też oświadczenie zbywcy nieruchomości o odstąpieniu od umowy jej zbycia samo przez się nie wywołuje skutku w postaci przeniesienia własności nieruchomości z powrotem na zbywcę, lecz rodzi jedynie obowiązek nabywcy zwrotu nieruchomości. Do wykonania tego obowiązku może dojść w drodze umowy między nabywcą nieruchomości i jej zbywcą (zawartej w każdym razie w formie aktu notarialnego), lub - gdy do umowy takiej nie dojdzie - w drodze orzeczenia sądu stwierdzającego, na żądanie zbywcy, obowiązek nabywcy złożenia stosownego oświadczenia woli. Tak więc w przypadku odstąpienia od umowy konieczne jest dokonanie zwrotnego przeniesienia własności nieruchomości na wcześniejszego zbywcę.

W rezultacie powyższych rozważań stwierdzić należy, że planowana sprzedaż udziału w nieruchomości przez Wnioskodawcę, do ponownego nabycia którego doszło w 2014 r. na skutek zawarcia umowy rozwiązującej umowę sprzedaży i zwrotnego przeniesienia własności, stanowić będzie źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w S. po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl