ITPB4/4511-57/16/17-S/MK - Sprzedaż nieruchomości wspólnej odziedziczonej po zmarłym małżonku.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 910/16 stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2015 r. (data wpływu 19 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 19 stycznia 2016 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 5 kwietnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawczyni indywidualną interpretację znak: ITPB4/4511-57/16/MK, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawczyni w ww. zakresie. Wnioskodawczyni na interpretację indywidualną wniosła pismem z dnia 20 kwietnia 2016 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów pismem z dnia 2 czerwca 2016 r. znak: ITPB4/4511-1-46/16/MK stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W dniu 11 lipca 2016 r. wpłynęła skarga Wnioskodawczyni na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 5 kwietnia 2016 r. znak ITPB4/4511-57/16/MK.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 910/16 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów złożył skargę kasacyjną z dnia 15 grudnia 2016 r. znak 0461-ITRP.46.98.2016.1.PST do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wyrokiem z dnia 19 maja 2017 r. sygn. akt II FSK 488/17 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 8 marca 2006 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła do majątku wspólnego małżeńskiego lokal mieszkalny Nr.., stanowiący odrębną nieruchomość. Nabycie powyższego lokalu nastąpiło z zachowaniem formy aktu notarialnego.

Mąż Wnioskodawczyni zmarł w dniu 9 kwietnia 2015 r. Spadek po zmarłym na podstawie testamentu nabyła w całości Wnioskodawczyni - czego potwierdzeniem jest akt poświadczenia dziedziczenia z dnia 5 sierpnia 2015 r. sporządzony przez notariusza.

W związku z przywołanym wyżej dziedziczeniem Wnioskodawczyni stała się wyłączną właścicielką przedmiotowego lokalu mieszkalnego, który sprzedała w dniu 12 listopada 2015 r. na podstawie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza za kwotę.... zł.

Nabycie przez Wnioskodawczynię spadku po zmarłym mężu było zwolnione z podatku od spadków i darowizn, co wynika z zaświadczenia Nr.. wydanego w dniu 11 września 2015 r. z upoważnienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy od przychodu uzyskanego w roku 2015 ze sprzedaży przedmiotowego lokalu, w szczególności od odziedziczonego po mężu udziału w tym lokalu wynoszącego 1/2, objętego wspólnością majątkową małżeńską, Wnioskodawczyni - wdowa zobowiązana jest zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych, w sytuacji gdy do nabycia lokalu do majątku wspólnego małżonków doszło w dniu 8 marca 2006 r.?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku z tym, że przedmiotowy lokal został zakupiony w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, a od wspólnego z mężem jego nabycia minęło 5 lat, nie musi ona czekać kolejnych 5 lat od daty nabycia spadku, by nie płacić podatku dochodowego od 1/2 przychodu ze sprzedaży lokalu uzyskanego za odziedziczony po mężu udział. Wnioskodawczyni - wdowa nabyła prawo własności lokalu z datą jego nabycia do wspólności majątkowej małżeńskiej, w związku z czym nie może nabyć go powtórnie po śmierci męża.

Potwierdzeniem słuszności stanowiska Wnioskodawczyni jest orzecznictwo sądów administracyjnych:

1. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 maja 2015 r., sygn. akt II FSK 2342/14 stwierdził m.in., że "skoro z uwagi na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów które skarżący oraz odrębnie jego żona posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie to nie można przyjąć, że pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku".

2. Powyższy pogląd NSA został w pełni podzielony przez WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 7 września 2015 r. wydanym w wyniku skargi na interpretację Ministra Finansów.

3. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie II FSK 1101/10 wskazywał, że uproszczeniem jest przyjęcie, że małżonek - spadkobierca dwukrotnie nabywa nieruchomość, pierwszy raz w chwili zakupu nieruchomości wraz z małżonkiem, z którym łączyła go wspólność majątkowa i drugi raz w wyniku dziedziczenia po śmierci tego współmałżonka.

4. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 18 grudnia 2013 r. wydanym w sprawie III SA/Wa 1177/13 stwierdził: "skoro z uwagi na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia mieszkania w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin uprawniający do niepłacenia podatku od sprzedaży tej nieruchomości biegnie od daty nabycia tej nieruchomości w drodze spadku".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Aby zatem ustalić czy w przedmiotowej sprawie dokonana przez Wnioskodawczynię sprzedaż nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy ustalić, od jakiego momentu liczy się bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, ich części, udziału w nieruchomości oraz prawa istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia nieruchomości.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Natomiast do sytuacji prawnej małżonków, których ustrój majątkowy objęty został wspólnością ustawową, zastosowanie znajduje art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, zgodnie z którym z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe - zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości lub prawa oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W konsekwencji, sprzedaż lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość dokonana w dniu 12 listopada 2015 r. nabytego przez Wnioskodawczynię w dniu 8 marca 2006 r. nie stanowi źródła przychodu i nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia stanu faktycznego, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt I SA/Gd 910/16.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.