ITPB4/4511-483/15/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 634) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2015 r. (data wpływu 14 października 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W listopadzie 1962 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. Pomiędzy Wnioskodawczynią a jej mężem (do dnia jego śmierci) istniała wspólność majątkowa małżeńska. W czerwcu 2003 r. mąż Wnioskodawczyni aktem notarialnym kupił niezabudowaną działkę o łącznej powierzchni 0,6009 ha. W dokumencie tym znajduje się zapis, że pozostaje on w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności ustawowej oraz że majątkowej umowy małżeńskiej nie zawierał. W dalszej części aktu notarialnego jest zapis, z którego wynika, że powyższą nieruchomość kupuje do majątku odrębnego. Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazuje, że jej mąż nie posiadał żadnego majątku odrębnego (osobistego), z którego mógłby dokonać powyższego zakupu. W kolejnych latach (2005 r.) na przedmiotowej działce małżonkowie wybudowali dom oraz w 2007 r. garaż murowany o pow. 19 m² będący (w przekonaniu Wnioskodawczyni) ich wspólnym majątkiem. W sierpniu 2012 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. W lutym 2014 r. Wnioskodawczyni już jako wdowa sprzedała przedmiotowy dom mieszkalny jednorodzinny o pow. 161 m² wraz z garażem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przedmiotowego domu wraz z garażem w lutym 2014 r. stanowi dla Wnioskodawczyni źródło przychodu podlegające opodatkowaniu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z treścią art. 33 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą: przedmioty nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom, przedmioty majątkowe służące do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków, prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków, przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków, prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy, przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Podczas trwania małżeństwa małżonkowie nie znosili, nie ograniczali wspólności majątkowej, mąż Wnioskodawczyni nie posiadał majątku odrębnego wynikającego z powyższego przepisu kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z którego mógłby dokonać zakupu owej działki i w następstwie tego faktu traktować ten majątek jako majątek osobisty. Mimo to notariusz spisała umowę zawierającą zapis zakupu do majątku odrębnego męża Wnioskodawczyni (brak jakiegokolwiek zapisu w akcie notarialnym o pochodzeniu środków na zakup działki do majątku odrębnego). Wnioskodawczyni jako żona nie była obecna przy zawieraniu umowy notarialnej, również nie wyrażała "zgody notarialnej" na zakup działki przez jej męża ponieważ nie posiadał on żadnego odrębnego majątku. Obecnie Wnioskodawczyni nie może zgodzić się z faktem potraktowania sprzedaży de facto działki wraz z domem i garażem jako źródła jej przychodu do opodatkowania, gdyż mimo "bzdurnego" zapisu w akcie notarialnym, majątek ten był majątkiem wspólnym, a nie odrębnym męża Wnioskodawczyni. Przez całe życie Wnioskodawczyni wspólnie z mężem pracowała na ich majątek, wspólnie inwestowali i wspólnie z niego korzystali.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2, nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia nieruchomości.

W celu ustalenia momentu nabycia nieruchomości przez Wnioskodawczynię należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego dotyczących nabycia spadku.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy decyduje, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, tj. jak wskazano we wniosku sierpień 2012 r.

W omawianej sprawie Wnioskodawczyni nabyła go w chwili śmierci małżonka. Dopiero od tej daty Wnioskodawczyni przysługiwało prawo do nieruchomości nabytej przez męża do majątku osobistego.

Oznacza to, że przychód ze sprzedaży w 2014 r. nieruchomości stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć należy, że w myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc ze swej natury nieruchomościami, a budynki trwale z gruntem związane są ich częścią składową (art. 48 k.c.). Dlatego też, sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdujących się na nim budynków trwale z nim związanych, tj. wybudowany w 2005 r. budynek mieszkalny lub wybudowany w 2007 r. garaż murowany.

W myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Niemniej jednak, w niniejszej sprawie należy mieć na uwadze treść art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Katalog wydatków stanowiących własne cele mieszkaniowe zawiera art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Niniejsza interpretacja wydana została w oparciu o treść złożonego wniosku, z którego wynika wprost, że mąż Wnioskodawczyni nabył w 2003 r. nieruchomość do jego majątku odrębnego, na której małżonkowie wybudowali następnie dom i garaż murowany. Wątpliwości Wnioskodawczyni co do prawnej możliwości tej czynności nie mogą być usunięte w drodze interpretacji indywidualnej. Organ interpretacyjny opiera się bowiem na faktach przedstawionych we wniosku, nie bada natomiast czy rzeczywiście miały miejsce.

Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.