ITPB4/4510-9/15/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2015 r. (data wpływu 21 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie artykułów spożywczych oraz usług cateringowych i gastronomicznych zużywanych podczas spotkań pracowników i kontrahentów Fundacji oraz posiedzeń Zarządu - jest prawidłowe.

W dniu 21 stycznia 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie artykułów spożywczych oraz usług cateringowych i gastronomicznych zużywanych podczas spotkań pracowników i kontrahentów Fundacji oraz posiedzeń Zarządu

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Fundacja to podmiot prowadzący działalność kulturalną na terenie prowadzonego centrum kulturalno-artystycznego. Fundacja utrzymuje się głównie z odpłatnej działalności statutowej, w tym darowizn i dotacji od sponsorów, nie rzadko podmiotów publicznych. W toku bieżących realizacji licznych projektów kulturalnych istnieje potrzeba wymiany informacji i transferu wiedzy pomiędzy pracownikami, podwykonawcami i klientem firmy. W celu zwiększenia efektywności wymiany informacji i usprawnienia transferu wiedzy, Fundacja dokonuje szeregu wydatków na artykuły spożywcze, w tym m.in. na kawę, herbatę, mleko, cukier, bezalkoholowe napoje (woda mineralna, soki), słodycze, owoce itp.

Powyższe artykuły zużywane są w trakcie spotkań/posiedzeń mających miejsce w siedzibie/oddziałach Fundacji m.in. w następujący sposób (tzw. wydatki na potrzeby sekretariatów):

* podczas wewnętrznych narad i spotkań pracowników (w tym w czasie spotkań z kontrahentami),

* w trakcie posiedzeń Zarządu,

* w trakcie spotkań biznesowych z kontrahentami,

* w trakcie spotkań zespołów roboczych, w których uczestniczą pracownicy Fundacji oraz wybrani przedstawiciele kontrahenta.

W czasie wewnętrznych narad i spotkań pracowników omawiane są założenia, cele oraz inne sprawy istotne z punktu widzenia bieżącej oraz przyszłej działalności Fundacji. Również w trakcie posiedzeń zarządu nierzadko dyskutowane są strategiczne z perspektywy Fundacji kwestie, a w konsekwencji podejmowane są kluczowe dla niej decyzje. W trakcie spotkań biznesowych negocjowane są z kolei warunki obecnych lub przyszłych zasad współpracy Fundacji ze sponsorem, które w sposób wymierny wpływają lub będą wpływać na kondycję finansową Fundacji. W czasie spotkań zespołów roboczych omawiane są natomiast kwestie techniczne i organizacyjne.

Podczas wewnętrznych narad i spotkań pracowników (w tym w czasie spotkań z kontrahentami), celem poniesionych wydatków jest zbudowanie atmosfery wśród pracowników i kontrahentów. Zwykle wydatki na artykuły spożywcze dotyczą drobnych wydatków okazjonalnych, takich jak kawa, herbata, soki, ciastka, słodycze. Są to wydatki uznawane jako zwyczajowe poczęstunki przyjęte w naszym kręgu kulturowym. Do dobrego obyczaju a także do kanonów kultury należy podjęcie uczestników spotkań kawą i herbatą ewentualnie sokiem a obok tego wystawiane są ciastka i słodycze. Poczęstunki te nie mają w sobie okazałości i wystawności cechującej reprezentację, zatem ich cel charakteryzuje się jedynie wskazaniem, iż Wnioskodawca dba o kontrahenta w sposób uchodzący za kulturalny i wskazuje że pracownicy oraz klienci są osobami szanowanymi, do których przywiązuje się należną im wagę. Udostępnienie artykułów spożywczych w trakcie ww. spotkań ma przede wszystkim na celu zwiększenie komfortu osób w nich uczestniczących poprzez stworzenie przyjaznego środowiska pracy. Wydatki te mają charakter zwyczajowo przyjętych poczęstunków należących do powszechnie obowiązujących kanonów kultury biznesowej.

Dodatkowo, w trakcie wewnętrznych narad i spotkań pracowników czy też w trakcie posiedzeń Zarządu, które z uwagi na rangę omawianych spraw wymagają często wielogodzinnych rozmów, Fundacja zapewnia uczestnikom kanapki/zimne przekąski bądź też gotowe posiłki. Posiedzenia Zarządu są zebraniami, na których podejmowane są istotne z punktu widzenia Fundacji decyzje co do dalszego jej funkcjonowania. Nie są to spotkania okazjonalne i towarzyskie a mają wyłącznie charakter roboczy. Trwają po kilka godzin a niekiedy są przeciągane do późnych godzin wieczornych. Tym samym podanie na obradach np. Zarządu kawy, herbaty, soków, ciastek czy też drobnego poczęstunku, nie ma charakteru wystawnego ani też nie polega na wyżywieniu członków Zarządu. Tym samym wydatki te ponoszone są w związku ze spotkaniami mającymi charakter roboczy, których celem jest usprawnienie obrad Zarządu.

Niezależnie od powyższego, przedstawiciele Wnioskodawcy odbywają także spotkania biznesowe poza siedzibą Fundacji. W ramach spotkań z kontrahentem Fundacji negocjowane są warunki obecnych lub przyszłych zasad współpracy, które w sposób wymierny wpływają lub będą wpływać na kondycję finansową Fundacji. Celem poniesionych wydatków jest zbudowanie pozytywnej atmosfery wśród pracowników i kontrahentów. Zwykle wydatki na zakup usług gastronomicznych ograniczają się do drobnych wydatków okazjonalnych, takich jak kawa, herbata, soki, ciastka. Są to wydatki uznawane jako zwyczajowe poczęstunki przyjęte w naszym kręgu kulturowym. Niekiedy w trakcie przedłużających się prac Wnioskodawca podejmuje decyzję o zakupie obiadu, jednakże wydatki te ograniczają się do jednego posiłku z karty. Do dobrego obyczaju a także do kanonów kultury należy podjęcie uczestników spotkań kawą i herbatą ewentualnie sokiem a obok tego dodatkowo posiłkiem. Poczęstunki te nie mają w sobie okazałości i wystawności cechującej reprezentację, zatem ich cel charakteryzuje się jedynie wskazaniem, iż Wnioskodawca dba o kontrahenta w sposób uchodzący za kulturalny i wskazuje, że pracownicy oraz kliencie są osobami szanowanymi, do których przywiązuje się należną im wagę.

W trakcie spotkań zespołów roboczych w których uczestniczą techniczni pracownicy Fundacji oraz wybrani przedstawiciele kontrahenta, celem poniesionych wydatków jest zbudowanie pozytywnej atmosfery wśród pracowników i kontrahenta. Są to służbowe spotkania o charakterze formalnym, w trakcie których omawiane są zagadnienia związane z realizacją projektów kulturalnych, które to projekty stanowią dla firmy źródło utrzymania. Zwykle wydatki na artykuły spożywcze dotyczą drobnych wydatków okazjonalnych takich jak kawa, herbata, soki, ciastka. Podczas całodziennych bądź przedłużających się spotkań Fundacja zapewnia uczestnikom kanapki/zimne przekąski bądź też gotowe posiłki. Koszty przedmiotowych artykułów spożywczych podawanych podczas prowadzenia rozmów dotyczących realizacji projektów kulturalnych na spotkaniach pracowniczych oraz spotkaniach z udziałem pracowników podwykonawcy są ponoszone w celu zwiększenia efektywności wymiany informacji i usprawnienia transferu wiedzy co ma bezpośrednie przełożenie na sprawną realizację i w konsekwencji na finalizowanie projektów kulturalnych. Tym samym koszty te są ponoszone w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Wydatki te są uznawane jako zwyczajowe poczęstunki przyjęte w naszym kręgu kulturowym. Do dobrego obyczaju a także do kanonów kultury należy podjęcie uczestników spotkań kawą i herbatą ewentualnie sokiem a obok tego wystawiane są ciastka. Poczęstunki te nie mają w sobie okazałości i wystawności cechującej reprezentację, zatem ich cel charakteryzuje się jedynie wskazaniem, iż Wnioskodawca dba o kontrahenta w sposób uchodzący za kulturalny i wskazuje, że pracownicy oraz klienci są osobami szanowanymi do których przywiązuje się należną im wagę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

1. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie artykułów spożywczych zużywanych podczas wewnętrznych narad i spotkań pracowników odbywających się w siedzibie mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie artykułów spożywczych zużywanych w trakcie posiedzeń Zarządu Fundacji odbywających się w siedzibie Zarządu Fundacji mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

3. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie artykułów spożywczych zużywanych w trakcie spotkań biznesowych z kontrahentami odbywających się w siedzibie Fundacji mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

4. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie artykułów spożywczych zużywanych w trakcie spotkań zespołów roboczych odbywających się w siedzibie Fundacji, w których uczestniczą techniczni pracownicy Fundacji oraz wybrani przedstawiciele kontrahenta mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

5. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie usług cateringowych/gastronomicznych na potrzeby wewnętrznych narad i spotkań pracowników odbywających się w siedzibie Fundacji, które z uwagi na rangę omawianych spraw wymagają często długotrwałych rozmów mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

6. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie usług cateringowych/gastronomicznych na potrzeby posiedzeń Zarządu, odbywających się w siedzibie Zarządu Fundacji, które z uwagi na rangę omawianych spraw wymagają często długotrwałych rozmów mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

7. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie usług cateringowych/gastronomicznych na potrzeby spotkań zespołów roboczych odbywających się w siedzibie Fundacji, w których uczestniczą techniczni pracownicy Fundacji oraz wybrani przedstawiciele kontrahenta mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

8. Czy wydatki ponoszone przez Fundację na nabycie usług gastronomicznych w trakcie spotkań z kontrahentem odbywających się poza siedzibą Fundacji mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki ponoszone na nabycie artykułów spożywczych, usług cateringowych/gastronomicznych mogą stanowić koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (pytanie nr 1-8). Na wstępie zwrócić należy uwagę na fakt, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, "kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1". Aby zatem dany wydatek mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodu, spełnione muszą zostać łącznie następujące warunki:

* wydatek musi zostać poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zachowania albo w celu zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym dany wydatek nie musi mieć bezpośredniego przełożenia na konkretny przychód osiągnięty przez podatnika, lecz wystarczające jest, aby jego poniesienie było uzasadnione związkiem wydatku z prowadzoną przez podatnika działalnością (związek pośredni);

* wydatek musi zostać poniesiony i musi być wydatkiem definitywnym - przez co należy rozumieć, że w ostatecznym rozrachunku musi on być pokryty z zasobów majątkowych podatnika;

* wydatek nie może zostać wymieniony wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Celowość poniesienia wydatków:

W tym miejscu przytoczyć należy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 lipca 2004 r. (sygn. III SA 949/03), w którym sąd jednoznacznie stwierdził, że "odwołując się do utrwalonej linii orzecznictwa należy podkreślić, że art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie daje podstawy do oceny racjonalności wydatków. Uznanie danego wydatku za koszty uzyskania przychodów powinno być uzależnione przede wszystkim od jego przeznaczenia. Nie należy do organów podatkowych, ani do sądu badanie celowości i efektywności nakładów gospodarczych podatnika, lecz jedynie czy dany rodzaj wydatku pozostaje w związku z działalnością przedsiębiorstwa i nie stanowi wydatków przeznaczonych na cele osobiste podmiotów zarządzających przedsiębiorstwem lub osób trzecich. O celowości ponoszenia wydatków, związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym również o podejmowaniu nowych rodzajów i kierunków działalności gospodarczej, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy.

Ponadto, jeżeli wydatki poniesione przez podatnika w celu uzyskania przychodu zostały prawidłowo udokumentowane i zaewidencjonowane w prowadzonej ewidencji podatkowej (księgach rachunkowych), podlegają one uwzględnieniu przy ustalaniu podstawy opodatkowania, jako koszty uzyskania przychodów bez potrzeby ich udowodnienia w inny sposób. Zważyć przy tym należy, że ustawodawca posługując się zwrotem "wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu", nie posługuje się sformułowaniem "skutek". Takie sformułowanie ma istotne znaczenie przy rozpatrywaniu pojęcia kosztów, albowiem czym innym jest "cel" działania, a czym innym "skutek" będący następstwem podjętych działań. Przez sformułowanie "w celu" należy zatem rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot "celowości", jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód). Z tych też powodów brak "skutku", tj. przychodu, nie dyskwalifikuje wydatku jako kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodu. Konkludując, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, a zatem warunkiem uznania danego wydatku za taki koszt jest zamierzony cel jego poniesienia. Wystarczającym jest, by poniesienie tych kosztów miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

W kontekście powyższego Fundacja pragnie zwrócić uwagę na fakt, że:

* w przypadku wydatków ponoszonych na nabycie artykułów spożywczych we wszystkich wskazanych powyżej stanach faktycznych koszty ponoszone w ten sposób przez Fundację mają na celu zwiększenie komfortu osób w uczestniczących w spotkaniach poprzez stworzenie przyjaznego środowiska pracy czy warunków negocjacji handlowych,

* w przypadku wydatków ponoszonych na nabycie usług cateringowych/gastronomicznych w związku z długotrwałymi wewnętrznych naradami i spotkaniami pracowników, czy też posiedzeń Zarządu, koszty ponoszone w ten sposób przez Fundację mają na celu zwiększenie komfortu osób w uczestniczących w spotkaniach poprzez stworzenie przyjaznego środowiska pracy ułatwiającego podejmowanie istotnych z punktu widzenia Fundacji decyzji,

* w przypadku wydatków ponoszonych na nabycie usług gastronomicznych w trakcie spotkań biznesowych poza siedzibą Fundacji koszty ponoszone w ten sposób mają na celu stworzenie pozytywnej atmosfery dla negocjacji a w konsekwencji pozytywne wpłynięcie na przebieg rozmów.

W świetle powyższego, pierwszy z warunków pozwalających na zaliczenie w ciężar kosztów uzyskania przychodów przedmiotowych wydatków został spełniony. Związek pomiędzy nabyciem artykułów spożywczych, usług cateringowych/gastronomicznych a celami biznesowym, którym mają służyć te wydatki jest łatwo zauważalny. Co więcej celowość przedmiotowych wydatków ponoszonych przez Fundację potwierdzona została także przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w wydanej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 6 września 2013 r. (sygn. IPTPP4/443-414/13-3/OS), w której organ stwierdził, że " (...) zużycie produktów spożywczych przez kontrahentów, gości Wnioskodawcy oraz pracowników, związane jest z prowadzonym przedsiębiorstwem Zainteresowanego. (...) Mają one związek (pośredni) z wykonywaniem czynności opodatkowanych."

Z kolei w innej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 6 września 2013 r. (sygn. IPTPP4/434-414/13-2/OS) organ stwierdził, że " (...) zużycie artykułów spożywczych lub przekazanie cateringowej, gastronomicznej na potrzeby pracowników i kontrahentów podczas różnego rodzaju spotkań, narad wewnętrznych, (...) spotkań biznesowych i przyjmowania kontrahentów, posiedzeń zarządu, i w sposób pośredni związane są z działalnością gospodarczą Spółki". Dodatkowo, na potwierdzenie powyższego Fundacja pragnie także przytoczyć fragment wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 maja 2012 r. (sygn. II FSK 2200/10), w którym sąd jednoznacznie stwierdził, że " (...) uznać należy, że nie jest (...) spornym, że wydatki na poczęstunek kawą i herbatą w siedzibie firmy są wydatkami ponoszonymi zarówno w celu osiągnięcia przychodów, jak i zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, a więc wydatkami zaliczanymi do kosztów uzyskania przychodów". Mając na uwadze powyższe, pierwszy z ustawowych wymogów warunkujących możliwość zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów został bezsprzecznie spełniony.

Definitywność wydatków:

Z uwagi na fakt, że Fundacja ponosi przedmiotowe wydatki ze środków własnych (dochodzi do uszczuplenia jej zasobów majątkowych) uznać należy, że i ten warunek został spełniony.

Katalog wydatków z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy, "nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (...) kosztów reprezentacji w szczególności poniesionych na, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych". Przepisy prawa podatkowego nie definiują pojęcia reprezentacji. Zasadnym jest zatem posiłkowanie się w tym zakresie wykładnią językową tego pojęcia. I tak, zgodnie z definicją zawartą w Nowym Słowniku Języka Polskiego (PWN, Warszawa 2003) reprezentacja to "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną". Podobnie w Słowniku wyrazów obcych PWN (red. J. Tokarski, Warszawa 1988, s. 644). W Małym słowniku języka polskiego (red. E. Sobol, Warszawa 1997, s. 780) wskazuje się, że w języku potocznym reprezentacja to "wystawność życia, okazałość, zwłaszcza z chęci popisania się przed kimś".

Przenosząc definicję słownikową na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stwierdzić należy, że reprezentacja to występowanie w imieniu podatnika (przedsiębiorcy) wiążące się z okazałością i wytwornością w celu wywołania jak najlepszego wrażenia. W tym miejscu Fundacja pragnie przytoczyć Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 stycznia 2009 r. (sygn. IPPB5/423-155/08-2/MW). W interpretacji tej organ podatkowy stwierdził, że "wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na nabycie kwiatów doniczkowych, donic i artykułów dekoracyjnych należy (...) potraktować jak koszty związane z funkcjonowaniem firmy i zaliczyć w całości do kosztów uzyskania przychodów, o ile są racjonalne i wykazują związek przyczynowo-skutkowy z przychodami oraz spełniają wymogi określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Gdyby ww. dekoracje przekraczały zwyczajowo przyjęte normy w danej branży czy okolicy, były nadzwyczaj wystawne, bardziej ekskluzywne, wytworne, odpowiednio drogie, poprawiały znacząco estetyczny wizerunek firmy oraz były umieszczane wyłącznie w pomieszczeniach, gdzie przyjmowani są zazwyczaj tylko określeni klienci (np. sala konferencyjna, biura osób reprezentujących Spółkę) wtedy zastosowanie znalazłby przepis art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. wydatki Spółki, na wystawne dekoracje, nie mogłyby zostać uznane przez Spółkę za koszty uzyskania przychodów. Wydatki na zakup kwiatów doniczkowych, donic, dekoracji świątecznych mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu, mając na uwadze fakt, że wystrój świąteczny jest w obecnych warunkach rynkowych wymogiem stawianym przez klientów. W świetle powyższego uznać należy, iż wydatki te nie wyczerpują wskazanej definicji reprezentacji". Choć powyższa Interpretacja dotyczy zakupu kwiatów do biura, to jednak z przedstawionej przez Dyrektora izby Skarbowej argumentacji jasno wynika, że o reprezentacji można mówić dopiero wówczas gdy ponoszone wydatki przekraczają zwyczajowo przyjęte normy w danej branży. Tym samym, skoro normą w biznesie jest finansowanie skromnego poczęstunku, ponoszone na te cele wydatki uznać należy za mieszczące się w zwyczajowych kosztach funkcjonowania Fundacji.

Powyższe wielokrotnie potwierdzane było także przez sądy administracyjne. Przykładowo wskazać można na fragment wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 września 2012 r. (sygn. II FSK 392/11), w którym sąd stwierdził, że " (...) wydatki o charakterze reprezentacyjnym (...) muszą kreować wizerunek firmy w sposób "ponadstandardowy", obiegający od zwyczajowo przyjętego w określonych typu stosunkach gospodarczych".

Na wzgląd zasługuje także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 maja 2012 r. (sygn. II FSK 2200/11), w myśl którego " (...) nie zawsze wydatek na zakup usług gastronomicznych, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych będzie uznawany za wydatek na cele reprezentacji, możliwość zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów tej kategorii wydatków uzależniony jest od spełnienia celów wskazanych w (...) w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., czyli muszą one być poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, wydatki nie mogą odbiegać od standardów przyjętych w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej". W tym miejscu Wnioskodawca pragnie jeszcze raz zauważyć, że ponoszone przez Fundację koszty mają charakter zwyczajowo przyjętych poczęstunków należących do powszechnie obowiązujących kanonów kultury biznesowej. W żadnym razie nie noszą one zatem cech wystawności wykraczającej ponad zwyczaje przyjęte w stosunkach gospodarczych. Wreszcie nie sposób pominąć wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 czerwca 2013 r. (sygn. II FSK 702/11), w którym czytamy, że "celem kosztów reprezentacyjnych jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, działalności etc., wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami. Oceniając, czy dane koszty mają charakter reprezentacyjny, należy patrzeć właśnie przez pryzmat ich celu. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest właśnie wykreowanie takiego obrazu podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny. Wymienienie jako przykładowych kosztów reprezentacyjnych wydatków na zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, nie oznacza, iż wydatki te zawsze muszą zostać wyłączone z kosztów uzyskania przychodów. Nie są one kosztami jedynie wówczas, gdy mają charakter reprezentacyjny.

Kwalifikacja każdego przypadku powinna być odrębna, uzależniona od jego okoliczności. W tym celu należy odwołać się do etymologii tego terminu. Wyraz "reprezentacja" pochodzi od łacińskiego "repraesentatio" oznaczającego wizerunek. Upływ czasu nie zmienił jego znaczenia i formy. Oznacza to, że "reprezentacja" w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenie swojej zasobności, profesjonalizmu. Przy tak zdefiniowanym terminie "reprezentacji" kwestia wystawności, okazałości czy też ponadprzeciętności nie ma żadnego znaczenia.

Ponownie podkreślić należy, że dla oceny, czy dana działalność stanowi reprezentację, czy też innego rodzaju działalność, konieczna jest analiza całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. Dokonując oceny kwalifikacji wydatków w okolicznościach konkretnej sprawy w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego należy kierować się w tym zakresie (brak definicji ustawowej oraz wnioski płynące z analizy zmiany poglądów na tle poszczególnych przypadków) posłużyć się również dynamiczną wykładnią funkcjonalną, spowodowaną zmieniającą się rzeczywistością gospodarczą. To co dawniej mogło zostać uznane za reprezentację do takiej kategorii nie zostanie zaliczone obecnie ze względu na zmieniające się realia prowadzenia działalności gospodarczej, przyjęte w tym zakresie dobre praktyki i obyczaje. Dotyczy to akceptowanych i stosowanych powszechnie zachowań, bez których nie jest możliwe prowadzenie działalności gospodarczej - uzyskiwanie przychodów podlegających opodatkowaniu. Z oczywistych względów zgodnie z tym co już wcześniej wyjaśniono każdy tego rodzaju wydatek musi przejść test z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. W innej sytuacji zbędne stają się rozważania dotyczące dalszej kwalifikacji konkretnego wydatku ze względu na dodatkowe kryteria wprowadzone w art. 16 ust. 1 (w tym wypadku wynikające z omówionego pkt 28). Dotyczyć to powinno tego rodzaju wydatków, które nie pozostają w jakimkolwiek związku z przychodami podatnika jak przykładowo "obiady dla rodziny", "fundowane przyjęcia dla znajomych". Tego rodzaju przykładowo podane wydatki nie mieszcząc się w kategorii kosztów uzyskania przychodów nie mogą być w ogóle rozważane ze względu na kryteria wskazane w art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. (...) Przenosząc przedstawione rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy stwierdzić należało, że podane przez Spółkę wydatki związane z poczęstunkiem dla osób będących klientami, muszą być uznane za koszt uzyskania przychodów, nie ulega bowiem wątpliwości, że stworzenie właściwego klimatu dla prowadzonej działalności rodzi skutek w postaci zwiększenia przychodu. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego pomiędzy poniesionym wydatkiem polegającym na poczęstunku (zarówno dostarczonym w firmie, jak i poza jej siedzibą), a osiągniętym przychodem zachodzi związek przyczynowy. Jednocześnie wydatki te jak podano to "drobny poczęstunek oraz napoje (kawa, herbata)" oraz "obiad lub innym posiłek na koszt zapraszającego", to nic innego jak wydatek mieszczący się w kategorii wydatków wskazanych w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p."

Powyższe stanowisko potwierdza także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 września 2013 r. (sygn. II FSK 2019/13), w którym sąd stwierdził "należy pamiętać, że serwowanie posiłków (zarówno w siedzibie podatnika, jak i poza nią), to również tradycyjnie przyjęty zwyczaj w kontaktach gospodarczych z kontrahentami, których celem jest doprowadzenie do nawiązania właściwych relacji gospodarczych lub ich utrzymania albo rozwoju. (...) w świetle art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. nie stanowi kosztu reprezentacji (...) wydatek na poczęstunek (usługę gastronomiczną świadczoną zarówno w siedzibie podatnika lub poza nią), który serwowany jest w ramach: (...) prowadzonych negocjacji z kontrahentami lub w ramach szkoleń, odpraw dla pracowników oraz podmiotów powiązanych gospodarczo itp., których celem nie jest kształtowanie wizerunku firmy, a doprowadzenie do nawiązania lub rozbudowania jej kontaktów gospodarczych, wprowadzenie na rynek określonych towarów i usług lub poprawa skuteczności ich sprzedaży, wzrost efektywności pracy itp."

Mając na uwadze powyższe, skoro przedmiotowe wydatki nie przekraczają zwyczajowo przyjętych norm nie tylko w branży, w której działa Fundacja, ale w ogóle w realiach prowadzenia działalności gospodarczej, to nie noszą one cech reprezentacji. Brak jest zatem podstaw, by odmówić im przymiotu kosztowości na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Potwierdzeniem możliwości zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów przedmiotowych wydatków może być także przykładowo Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 14 grudnia (sygn. IPTPB3/423-282/11-6/ PM), w której organ stwierdził, że " (...) wydatki poniesione przez Spółkę na zakup artykułów spożywczych na posiedzenia Zarządu (...)" nie posiadają charakteru reprezentacyjnego, a więc nie podlegają ograniczeniom w zakresie zaliczenia ich do kosztów, wynikającym z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych."

Wskazać można też na interpretację Dyrektora izby Skarbowej w Łodzi z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. IPTPB3/423-282/11-5/PM), w której organ stwierdził, że "należy stwierdzić, iż wydatki na skromny poczęstunek i zakup takich artykułów jak: kawa, herbata, cukier, śmietanka, słodycze woda mineralna i słodzone napoje, podawany podczas narad, spotkań wewnętrznych i szkoleń, jeśli nie noszą znamion wystawności, są zwyczajowo przyjęte to jako wydatki nie wymienione w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mogą stanowić, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy koszty uzyskania przychodów."

Wreszcie zwrócić należy uwagę na interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 14 grudnia 2011 r. (sygn. IPTPB3/423-282/11-4/PM), w którym organ stwierdził, że " (...) wydatki poniesione na zakup artykułów spożywczych, na potrzeby sekretariatu w celu zapewnienia poczęstunku gościom/ kontrahentom w czasie wizyt na terenie siedziby Spółki nie noszące znamion okazałości, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych."

Kończąc, należy stwierdzić, że także Minister Finansów w swojej interpretacji ogólnej z dnia 27 listopada 2013 r. nr DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521 potwierdził możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków na usługi gastronomiczne, zakupu żywności oraz napojów stwierdzając, że nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 u.p.d.o.p. i art. 23 ust. 1 pkt 23 u.p.d.o.f. ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Przepis sformułowany przez ustawodawcę ma charakter ogólny (tzw. klauzula generalna). Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Kosztami uzyskania przychodów są wyłącznie takie koszty, które spełniają kumulatywnie warunki określone w cytowanym art. 15 ust. 1, tj.:

* zostały poniesione przez podatnika,

* ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów (tzw. przesłanka celowości kosztów),

* nie zostały wymienione w zamkniętym katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy.

Pierwsza z wymienionych przesłanek odnosi się do możliwości przypisania faktu poniesienia kosztu do osoby podatnika. Kosztem uzyskania przychodu mogą być wyłącznie koszty obciążające samego podatnika - wartość ciężarów, jakie ponosi podatnik w toku prowadzenia działalności (funkcjonowania). Poniesienie kosztu jest - co do zasady - związane z faktycznym i definitywnym przesunięciem określonej wartości z majątku podatnika do majątku innego podmiotu.

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł - obiektywnie oceniając - oczekiwać takiego efektu.

Katalog wydatków wyłączonych z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy ma charakter zamknięty. Wśród wydatków nieuważanych za koszty uzyskania przychodów ustawodawca wymienił m.in. - w pkt 28 tego przepisu - koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje przy tym terminu "reprezentacja", ani też nie odsyła w celu jego wyjaśnienia do innych przepisów prawa. Poszukując znaczenia tego pojęcia, należy zatem w pierwszej kolejności odnieść się do języka powszechnego, w którym "reprezentacja" oznacza:

* "grupę osób, instytucję występującą w czyimś imieniu, reprezentującą czyjeś interesy, przedstawicielstwo";

* "reprezentowanie kogoś lub czegoś";

* "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycja społeczną"

(por. Uniwersalny Słownik Języka Polskie pod red. St. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007; http://sjp.pwn.pl; Słownik języka polskiego. Tom III., pod red. M. Szymczaka, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981 r.). Pomocną może być również etymologia tego słowa - "repraesentatio" (łac.) oznacza "wizerunek".

Zatem za wydatki na zakup żywności, napojów i usług gastronomicznych, wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy należy uznać te, których wyłącznym bądź dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy, czy działalności, wykreowanie pozytywnych relacji z uczestnikami spotkań.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że wydatki poniesione przez Fundację na nabycie artykułów spożywczych a także usług cateringowych i gastronomicznych tj. kawa, herbata, mleko, cukier, bezalkoholowe napoje (woda mineralna, soki), słodycze, owoce, kanapki, zimne przekąski, gotowe posiłki itp., spożywane w siedzibie Fundacji i poza nią, nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy.

Ponoszone przez Fundację wydatki dotyczą spotkań mających przede wszystkim na celu omawianie założeń, celów oraz innych spraw istotnych z punktu widzenia bieżącej oraz przyszłej działalności Fundacji. W trakcie posiedzeń Zarządu nierzadko dyskutowane są strategiczne z perspektywy Fundacji kwestie, a w konsekwencji podejmowane są kluczowe dla Fundacji decyzje. Wydatki te spełniają zatem przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy - są poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, tym samym mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Stanowisko Fundacji w kontekście okoliczności przedstawionych we wniosku jest zatem prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.