ITPB4/4510-4/15/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2015 r. (data wpływu 8 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie ujmowania w rachunku podatkowym uzyskiwanych przychodów i ponoszonych kosztów z tytułu świadczenia usług na terytorium Finlandii - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 stycznia 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie ujmowania w rachunku podatkowym uzyskiwanych przychodów i ponoszonych kosztów z tytułu świadczenia usług na terytorium Finlandii.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu w formie sprzedaży wysyłkowej, m.in. na terenie Polski i Finlandii. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym w Polsce od października 2013 r. Jednocześnie, w związku z przekroczeniem limitu 168 000 zł (35 000 euro) wynikającego z art. 23 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, Spółka rozlicza podatek od wartości dodanej na terenie Finlandii, jest tam zarejestrowana od stycznia 2014 r. i posiada numer dla celów VAT.

Zarówno koszty, jak i przychody osiągane w związku ze sprzedażą na terenie Polski Spółka rozpoznaje w wysokości netto zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych: art. 12 ust. 4 pkt 9 (do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług) oraz art. 16 ust. 1 pkt 46 (nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, w przypadkach przysługującego prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w fakturach dokumentujących poniesione koszty).

Wątpliwości dotyczą analogicznego rozpoznania kosztów i przychodów osiąganych w związku ze sprzedażą towarów w Finlandii. Spółka ponosi koszty udokumentowane fakturami zawierającymi podatek naliczony od wartości dodanej, jak również osiąga przychody, w związku z którymi ma obowiązek rozliczenia podatku należnego od wartości dodanej w Finlandii.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Spółka prawidłowo rozpoznaje przychody dla celów podatku dochodowego od osób prawnych ze sprzedaży wysyłkowej do Finlandii w wysokości netto, bez podatku VAT, pomimo naliczania na fakturach sprzedaży 24% należnego podatku od wartości dodanej (VAT) rozliczanego w Finlandii, analogicznie jak w przypadku przychodów osiąganych w Polsce, tj. bez należnego podatku od towarów i usług. Czy należny podatek od wartości dodanej rozliczany w Finlandii stanowi przychód Spółki objęty podatkiem dochodowym od osób prawnych.

2. Czy Spółka prawidłowo rozpoznaje koszty dla celów podatku dochodowego od osób prawnych związane ze sprzedażą wysyłkową do Finlandii w wysokości netto, bez podatku VAT, pomimo uwzględnionego na fakturach nabycia naliczonego podatku od wartości dodanej (VAT) rozliczanego w Finlandii, analogicznie jak w przypadku kosztów osiąganych w Polsce, tj. bez naliczonego podatku od towarów i usług, z przysługującym prawem do odliczenia w deklaracji VAT. Czy naliczony podatek od wartości dodanej (rozliczany w deklaracji VAT w Finlandii) stanowi koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w interpretacjach podatkowych istnieją dwa różne sposoby rozpoznawania przychodów i kosztów zawierających podatek od wartości dodanej rozliczany w krajach Unii Europejskiej; w przypadku Spółki - w Finlandii.

Pierwszy sposób, oparty na wykładni gramatycznej przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych:

* przychody należy uwzględnić w kwotach zawierających podatek od wartości dodanej (należności brutto),

* za koszty uzyskania przychodów uznać należy podatek od wartości dodanej należny w Finlandii.

Zarówno przepis art. 12 ust. 4 pkt 9, jak i art. 16 ust. 1 pkt 46 literalnie wymienia wyłącznie podatek od towarów i usług, a nie odnosi się do podatku od wartości dodanej rozliczanego w innych krajach UE.

Konsekwentnie, w przypadku rozliczania podatku od wartości dodanej w deklaracji VAT w Finlandii do kosztów uzyskania zaliczamy podatek należny, w związku z art. 15 ust. 1 ustawy oraz do przychodów wartość podatku naliczonego, w momencie jego rozliczenia w deklaracji VAT w Finlandii, w związku z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy: "Do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów".

Pogląd ten został potwierdzony m.in. w następujących przypadkach: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 1 marca 2013 r. (IPTPB1/415-712/12-4/MD), pismo Ministra Finansów z dnia 23 lutego 2012 r. (DD6/033/5/MDA/PK-1254/2011/2012), wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 27 grudnia 2007 r. (I SA/Gl 924/07), interpretacja Naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Widzew z 18 maja 2007 r. (II/423/11/07), interpretacja Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu z 31 grudnia 2004 r. (PP/443-323/04), pismo Ministerstwa Finansów z 18 listopada 1994 r. (PO4/AK-722-883/94).

Drugi sposób oparty na wykładni systemowej i generalnej zasadzie neutralności podatku od wartości dodanej, w tym polskiego podatku od towarów i usług, wynikającej z Dyrektywy 2006/122/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L2006.347.1 z późn. zm):

* przychody uwzględnić należy w kwotach należności netto, niezawierających należnego podatku od wartości dodanej,

* naliczonego podatku od wartości dodanej nie można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów.

Zasada zawarta w drugim sposobie była zaprezentowana m.in. w: interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 24 lutego 2011 r. (ITPB3/423-678a/I0/AM), interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 lutego 2009 r. (IPPB5/423-170/08-4/DG), interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 września 2009 r. (ILPB3/423-488/09-3/MM), interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 czerwca 2009 r. (ILPB1/415-360/09-2/IM), interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 lutego 2009 r. (IPPB5/423-170/08-4/DG).

Nie wliczanie do przychodów wartości należnego podatku od wartości dodanej potwierdzają m.in. przykładowo wybrane interpretacje. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Końskich w piśmie z dnia 29 kwietnia 2005 r. (PD 415/231/04, PD 415/66/05) stwierdził: przychód stanowiący podstawę opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, uzyskany przez podatnika mającego miejsce zamieszkania (siedzibę) na terenie Polski, podlega pomniejszeniu o należny podatek od wartości dodanej zapłacony na terenie Królestwa Szwecji. Z kolei Naczelnik Urzędu Skarbowego w Lipsku w piśmie z dnia 20 lutego 2006 r. (1447/NDM/415/1/06/BS) stwierdził: opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym podlega przychód uzyskany przez Pana z usług remontowo-budowlanych w Norwegii pomniejszony o zapłacony tam podatek od wartości dodanej.

Również Ministerstwo Finansów wyjaśniło w piśmie z dnia 2 grudnia 2005 r. (PB3-1725/8213-280/WK/05) w sposób następujący: Z uwagi na tożsamość podatku od wartości dodanej oraz podatku od towarów i usług podatek ten powinien podlegać tym samym regulacjom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (u.p.d.o.p.) co podatek od towarów i usług obowiązujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Oznacza to, że rozwiązania zawarte w przepisach art. 12 ust. 4 pkt 9 u.p.d.o.p., na mocy którego do przychodów podatkowych nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług, należy odnosić także do podatku od wartości dodanej. Analogicznie należy postępować w przypadku przyjętych rozwiązań w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych regulujących kwestię kosztów uzyskania przychodów w kontekście podatku od towarów i usług.

W przypadku obu wymienionych sposobów podstawa opodatkowania jest identyczna, różnią się one wysokością rozpoznawanych przychodów i kosztów. Spółka uważa za prawidłowy drugi sposób, tj. podatek naliczony (podatek od wartości dodanej) z prawem do odliczenia w deklaracji VAT w Finlandii nie stanowi kosztu uzyskania oraz podatek należny (podatek od wartości dodanej) rozliczany w deklaracji VAT w Finlandii nie jest przychodem dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Dla potwierdzenia swoich racji Spółka przytacza Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 lipca 2013 r. (II FSK 1545/11): Wyłączenia uregulowane w art. 12 ust. 4 oraz w art. 16 ust. 1 pkt 46 u.p.d.o.p. odnoszą się do podatku od towarów i usług, którego adekwatną nazwą w zakresie obrotu unijnego na gruncie u.p.t.u., w myśl art. 2 pkt 11 tej ustawy, jest określenie "podatek od wartości dodanej".

Orzeczenie to dotyczy problemu różnic kursowych powstałych przy rozliczaniu podatku od wartości dodanej na terenie krajów Wspólnoty Europejskiej. Cytując fragment orzeczenia: W polskim systemie prawnym p.t.u. jest odpowiednikiem podatku od wartości dodanej funkcjonującego w innych państwach Unii Europejskiej. Ustawa o podatku od towarów i usług stanowi implementację przepisów VI Dyrektywy dotyczącej wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Jest zasadą, że nie każde przysporzenie (przychód) i koszt w znaczeniu ekonomicznym może być uznawany w rozumieniu przepisów u.p.d.o.p. bądź za przychód bądź za koszt uzyskania przychodu. Przychody bądź koszty w znaczeniu ekonomicznym mogą uzyskiwać status podatkowy w zakresie podatków dochodowych, jeżeli wynika to z odpowiednich regulacji prawnych dotyczących tych podatków. Przejawem woli ustawodawcy w tym zakresie jest przepis art. 15a u.p.d.o.p. Z kolei z regulacji zawartych w art. 12 ust. 4 pkt 9, art. 12 ust. 4 pkt 10, art. 16 ust. 1 pkt 46 u.p.d.o.p. wynika, że: (a) przychodem nie może być ani należny p.t.u. ani zwrócona różnica tego podatku, (b) podatek od towarów i usług poza enumeratywnie wyliczonymi przypadkami nie może być uznany za koszty uzyskania przychodu. Powyższa regulacja stanowi praktyczną realizację zasady neutralności p.t.u. dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Skoro zatem co do zasady p.t.u. w zakresie podatku dochodowego nie może być uznany w znaczeniu podatkowym ani za przychód ani za koszt uzyskania przychodu, to tym samym do takiej kategorii nie mogą zostać zaliczone wszelkie należności pochodne (tu - różnice wynikające z zastosowanych różnych kursów walut przy przeliczaniu podatku od towarów i usług - podatku od wartości dodanej - na złote).

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego takie daleko idące rozróżnienie nie jest zasadne, bowiem mechanizm i konstrukcja prawna podatku określanego na gruncie prawa krajowego jako "podatek od towarów i usług", a na gruncie prawa unijnego jako "podatek od wartości dodanej" są identyczne. W tym sensie powyższe pojęcia są synonimami, opisującymi ten sam podatek. Wniosek taki jest oparty na wykładni art. 2 pkt 11 u.p.t.u., w myśl którego na gruncie tej ustawy przez "podatek od wartości dodanej" rozumie się podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego u.p.t.u. Przepis ten, będący definicją legalną, pełni rolę porządkową, tzn. w celu osiągnięcia jasności znaczeniowej, nakazuje dany podatek nakładany na terytorium państw członkowskich UE określać jako "podatek od wartości dodanej", podczas gdy adekwatną nazwą dla tego podatku, nakładanego na mocy u.p.t.u., jest pojęcie "podatek od towarowi usług".

Spółka, w oparciu o błędną wykładnię językową art. 2 pkt 11 u.p.t.u. próbuje w drodze rozumowania systemowego wykazać, że ww. regulacja przemawia za przyjęciem, że podatek od wartości dodanej jest czymś odmiennym od podatku od towarów i usług. Nie dostrzega jednak, że definicja legalna zawarta w art. 2 pkt 11 u.p.t.u. pełni tylko funkcję porządkującą pojęcia języka prawnego, nie jest natomiast przepisem materialnym, który obok podatku od towarów i usług konstytuuje nową formę opodatkowania - podatek od wartości dodanej. Tym samym, wbrew poglądom Spółki, należy przyjąć, że wyłączenia uregulowane w art. 12 ust. 4 oraz w art. 16 ust. 1 pkt 46 u.p.d.o.p. odnoszą się do podatku od towarów i usług, którego adekwatną nazwą w zakresie obrotu unijnego na gruncie u.p.t.u., w myśl art. 2 pkt 11 tej ustawy, jest określenie "podatek od wartości dodanej".

Pierwszy z przedstawionych sposobów, tj. zaliczanie do przychodów podatku należnego (podatku od wartości dodanej) i późniejsze rozliczanie tego samego podatku w kosztach, jak i zaliczanie do kosztów podatku naliczonego (podatku od wartości dodanej) i późniejsze rozpoznawanie przychodów z tytułu odliczenia w deklaracji VAT, stałoby w jawnej sprzeczności z treścią wyroku i pozwalałoby na rozpoznawanie różnic kursowych od podatku od wartości dodanej (podatku od wartości dodanej) w Finlandii jako kosztów i przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Podsumowując, polski podatek od towarów i usług jest tożsamy z podatkiem od wartości dodanej obowiązującym na terenach innych krajów członkowskich Unii Europejskiej, stąd nie jest zarówno przychodem, jak i odpowiednio kosztem uzyskania w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Z tego względu:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) - dalej zwana również "Ustawą" - przychodami są m.in. otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przy czym za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane (ust. 3 art. 12 Ustawy).

Stosownie do regulacji art. 12 ust. 4 Ustawy, do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług (pkt 9) oraz zwróconej, na podstawie odrębnych przepisów, różnicy podatku od towarów i usług (pkt 10).

Z kolei art. 15 ust. 1 Ustawy wskazuje, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Jak stanowi norma art. 16 ust. 1 pkt 46 Ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów:

Ilekroć w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych jest mowa o ustawie o podatku od towarów i usług oznacza to ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - art. 4a pkt 7 Ustawy.

Natomiast przez podatek od wartości dodanej, o którym mowa w art. 2 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem polskiego podatku od towarów i usług nakładanego tą ustawą.

Z powyższego wynika więc, że ustawa o podatku od towarów i usług rozróżnia pojęcie podatku od wartości dodanej i pojęcie podatku od towarów i usług. Sformułowanie "podatek od towarów i usług" jest określeniem podatku od wartości dodanej obowiązującym wyłącznie w Polsce, a nie w innych krajach członkowskich. Tym samym nie można utożsamiać podatku od wartości dodanej obowiązującego w innym państwie członkowskim niż Polska z podatkiem od towarów i usług obowiązującym w Polsce.

Istniejące uregulowania prawne - w świetle dyrektywy zakładającej pierwszeństwo literalnej wykładni przepisów podatkowych - przesądzają, że na gruncie przedmiotowej sprawy zasada neutralności podatku od towarów i usług dotyczy wyłącznie przypadków związanych z możliwością rozliczania podatku od towarów i usług w systemie krajowym.

W konsekwencji, cytowane dyspozycje art. 12 ust. 4 oraz art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (odnoszące się do podatku od towarów i usług) nie będą miały w przedmiotowej sprawie zastosowania, ponieważ pojęcia podatku od wartości dodanej oraz podatku od towarów i usług nie są tożsame. Dla celów podatku dochodowego od osób prawnych podatek od wartości dodanej nakładany zgodnie z przepisami obowiązującymi w powyższym zakresie na terytorium Finlandii nie może być więc utożsamiany z polskim podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym, Spółka jest zobowiązana uwzględniać:

* w przychodach podatkowych - wartość faktur z tytułu wykonywanych usług w kwocie brutto (przychód należny),

* w kosztach uzyskania przychodów - wartość faktur dokumentujących poniesione koszty w kwocie brutto (koszt poniesiony),

albowiem w przedstawionej sytuacji nie mają zastosowania odpowiednie regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnoszące się do podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.