ITPB3/4511-184/16/JG

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 maja 2016 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPB3/4511-184/16/JG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2016 r. (data wpływu 21 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe, ale z innych względów niż wskazał Wnioskodawca.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 1 czerwca 2008 r. i od tego okresu podlega ubezpieczeniom społecznym. 1 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W czasie prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawca korzystał z usług doradztwa podatkowego w zakresie obsługi księgowej i rozliczeń ZUS (dalej: "Doradca").

Dnia 1 kwietnia 2014 r. pracownik doradcy w formie elektronicznej w programie "Płatnik" przygotował deklarację wyrejestrowania z ubezpieczeń i ponownego zarejestrowania do ubezpieczeń z uwzględnieniem dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego Wnioskodawcy.

Dnia 29 kwietnia 2014 r. żona Wnioskodawcy zrezygnowała z pozostałej części urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego na rzecz swojego męża, który przyjął obowiązki macierzyńskie w tym samym dniu.

ZUS naliczył Wnioskodawcy podstawę zasiłku macierzyńskiego w kwocie (...) zł. W związku z powyższym w dniu 8 lipca 2014 r. Doradca - pełnomocnik Wnioskodawcy zwrócił się z prośbą o wyjaśnienie podstawy naliczenia zasiłku macierzyńskiego w tej kwocie oraz o zakwalifikowanie dnia 1 kwietnia 2014 r. do okresu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Dnia 31 lipca 2014 r. ZUS wydał decyzję, że podstawą wymiaru macierzyńskiego od dnia 2 maja 2014 r. stanowi najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc maj 2014 r. w wysokości 1 939,45 zł. W uzasadnieniu wskazano, że Wnioskodawca podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu od dnia 1 maja 2014 r. do 9 lutego 2015 r., natomiast do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 2 kwietnia 2014 r., a prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w dniu 20 maja 2014 r., tj. w drugim miesiącu ubezpieczenia, gdyż pierwszy miesiąc ubezpieczenia jest niepełnym miesiącem ubezpieczenia, dlatego też podstawę wymiaru zasiłku stanowi najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc maj 2014 r., tj. (...) zł.

Dnia 27 sierpnia 2014 r. Wnioskodawca złożył odwołanie od decyzji ZUS z dnia 31 lipca 2014 r. o zmianę decyzji poprzez uznanie, że podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego od dnia 20 maja 2014 r. stanowi kwota (...) zł.

Dnia 10 września 2014 r. ZUS zwrócił nienależnie opłacone składki w kwocie (...) zł za miesiąc maj 2014 r.

Dnia 30 października 2014 r. Sąd Rejonowy oddalił odwołanie Wnioskodawcy od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 31 lipca 2014 r. Od powyższego wyroku złożono apelację.

Dnia 5 grudnia 2014 r. (dalej: "Ubezpieczyciel") przyjęło zgłoszenie szkody z zawartej umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności doradztwa podatkowego. Sprawa dotyczy szkody powstałej wskutek nieterminowego zgłoszenia przez Doradcę, Wnioskodawcy do ubezpieczenia chorobowego do ZUS za kwiecień 2014, a w konsekwencji utraty przez Wnioskodawcę wyższej kwoty z tytułu zasiłku macierzyńskiego.

Dnia 22 maja 2015 r. Sąd oddalił apelację Wnioskodawcy przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o zasiłek macierzyński na skutek apelacji wniesionej od wyroku z dnia 30 października 2014 r.

Ubezpieczyciel dnia 24 czerwca 2015 r. przyznał odszkodowanie w kwocie (...) zł.

Ponadto Wnioskodawca wezwał 19 czerwca 2015 r. Doradcę do wypłaty odszkodowania w związku z uszkodzeniem mienia wskutek nieterminowego zgłoszenia przez Doradcę do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 1 kwietnia 2014 r. w wysokości (...) zł.

W kontekście przedstawionego stanu faktycznego postawiono następujące pytanie.

Czy odszkodowanie przyznane Wnioskodawcy przez Ubezpieczyciela nie podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), w związku z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z późn. zm.).

Stanowisko Wnioskodawcy.

Odnosząc się do powyższego stanu faktycznego bezspornie należy uznać, że Wnioskodawcy przysługuje zasiłek macierzyński. Jak uznał Trybunał Konstytucyjny 24 marca 2015 r. (P42/13) zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek macierzyński przysługuje "przez okres", a więc w trakcie okresu zasiłkowego, którym jest w przypadku pracowników - właściwy urlop, a w przypadku innych ubezpieczonych - okres równoważny temu urlopowi. Okres ten ma przy tym korespondować zasadniczo z okresem faktycznego korzystania z zasiłku przez wnioskodawców. W odniesieniu do ubezpieczonych niebędących pracownikami, tego rodzaju gwarancję stwarza zasadniczo taka interpretacja przepisów ustawowych i wykonawczych, zgodnie z którą osoby te winny składać wniosek o przyznanie i wypłatę zasiłku macierzyńskiego przed początkiem wskazywanego w nim okresu zasiłkowego. W odniesieniu więc do wszystkich świadczeniobiorców termin końcowy na złożenie wniosku o przyznanie i wypłatę zasiłku musi przypadać najpóźniej w przededniu rozpoczęcia okresu, przez który zasiłek ten ma przysługiwać. Przepisy ustawy zasiłkowej nie różnicują w tej mierze sytuacji ubezpieczonych w zależności od tego, czy są, czy też nie są pracownikami.

W tym stanie faktycznym należy ustalić znaczenie pojęcia odszkodowanie. Przez pojęcie "odszkodowanie", należy rozumieć szczególny rodzaj świadczenia polegający na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. O charakterze danego świadczenia nie przesądza sama jego nazwa, lecz rzeczywisty charakter, tytuł prawny i cel, jakiemu ono służy. Inaczej mówiąc, należność nazywana przez strony "odszkodowaniem" nie musi mieć rzeczywiście charakteru odszkodowawczego i odwrotnie - niesprecyzowanie, że dane świadczenie jest odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem nie determinuje braku takiego charakteru.

Odnosząc się do powyższego stanu faktycznego odszkodowanie za szkodę powstałą wskutek nieterminowego zgłoszenia ubezpieczenia chorobowego do ZUS, a w konsekwencji odszkodowanie za utratę wyższej kwoty z tytułu zasiłku macierzyńskiego nie podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.; dalej: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Artykuł 21ust.1pkt3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego jest otrzymane odszkodowanie lub zadośćuczynienie, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

Wyjaśnić należy, że warunkiem uznania odszkodowania za zwolnione w oparciu o regulację zawartą w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest to, aby źródłem otrzymanego odszkodowania był przepis ustawy lub aktu wykonawczego wydanego na jej podstawie. Dodatkowo, akt normatywny rangi ustawowej lub niższej ma być źródłem mającym charakter bezpośredni w tym sensie, że musi wprost określać zasady ustalania odszkodowania lub jego wysokość. Nie bez powodu ustawodawca zdecydował się na użycie w analizowanym przepisie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodatkowo słowa "wprost", które z punktu widzenia gramatycznej poprawności zdania mogłoby zostać pominięte. Słowo to w kontekście, w jakim zostało użyte należy rozumieć za równoważne zwrotowi "bez jakiegokolwiek pośrednictwa" i stanowi ono wzmocnienie bezpośredniości związku treści określonego przepisu z elementami, które mają z niego wynikać, a więc wysokością lub zasadami ustalania odszkodowania.

Odszkodowanie za szkodę powstałą w skutek nie terminowego zgłoszenia do ubezpieczenia chorobowego do ZUS, a w konsekwencji odszkodowanie za utratę wyższej kwoty z tytułu zasiłku macierzyńskiego zostało przyznane na podstawie określonej ustawy, mianowicie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z późn. zm.; dalej: "ustawa ubezpieczeniowa"). Należy, więc przyjąć, że bezpośrednim źródłem otrzymanego odszkodowania jest powyższy akt normatywny.

Dla objęcia odszkodowania zwolnieniem, o jakim mowa wyżej wymagane jest istnienie bezpośredniego związku między wypłaconym odszkodowaniem, a przepisami ustawy lub aktu wykonawczego, które określają wysokość odszkodowania lub zasady jego ustalania. Ten bezpośredni związek zachodzi między art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a art. 13 ust. 1 ustawy ubezpieczeniowej, który określa zasady wypłaty odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe, ale z innych względów niż wskazał Wnioskodawca.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.; dalej: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca dokonał podziału przysporzeń majątkowych uzyskiwanych przez podatników na różne źródła przychodów. Zgodnie z tym przepisem odrębnymi źródłami przychodów m.in.:

* pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3),

* inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9).

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej wszelkie przysporzenia majątkowe uzyskane w związku z działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii.

W art. 14 ust. 2 cyt. ustawy zostały wymienione jedynie przykładowe przysporzenia majątkowe stanowiące przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Katalog zawarty w tym przepisie nie ma jednak charakteru zamkniętego. Zatem także otrzymane odszkodowania, jeżeli mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, stanowią podlegający opodatkowaniu przychód z tej działalności, o ile ustawa wprost nie wyłącza ich z kategorii przychodów lub nie zwalnia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

I tak, w myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. Czynności związane z rozliczeniami podatkowymi i składkami ZUS prowadził Doradca, który został zobowiązany m.in. do zgłoszenia Wnioskodawcy do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W dniu 1 kwietnia 2014 r. pracownik Doradcy w formie elektronicznej w programie "Płatnik" przygotował deklarację wyrejestrowania z ubezpieczeń i ponownego zarejestrowania do ubezpieczeń z uwzględnieniem dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego Wnioskodawcy. Złożenie wskazanego zgłoszenia w dniu 1 kwietnia 2014 r. a nie w terminie poprzedzającym ten dzień spowodowało, że ZUS za podstawę do wyliczenia wysokości świadczenia z tytułu zasiłku macierzyńskiego Wnioskodawcy ustalił od najniższej podstawy wymiaru składek, tj. 1 939,45 zł. Prawidłowość naliczenia kwoty zasiłku macierzyńskiego w takim okresie w związku z tak dokonanym zgłoszeniu do ubezpieczenia chorobowego potwierdzono w postępowaniu sądowym.

Ubezpieczyciel doradcy podatkowego w przedstawionym stanie faktycznym przyjął zgłoszenie szkody z zawartej umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności doradztwa podatkowego. Wnioskodawca jako przyczynę powstałej szkody wskazał dokonanie przez Doradcę nieterminowego zgłoszenia Wnioskodawcy, do ubezpieczenia chorobowego do ZUS za kwiecień 2014, a jako szkodę wskazał utratę przez Wnioskodawcę wyższej kwoty zasiłku macierzyńskiego.

Ubezpieczyciel, w którym Doradca miał wykupioną polisę od odpowiedzialności cywilnej uznał zasadność roszczenia i wypłacił odszkodowanie w kwocie (...) zł.

Biorąc pod uwagę informacje przedstawione we wniosku oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że przedmiotowe odszkodowanie nie dotyczy składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, nie stanowi więc przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jest to przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast odnosząc się do kwestii zwolnienia tego przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych tut. Organ wskazuje, co następuje.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę danej preferencji.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Natomiast zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b cyt. ustawy, wolne od podatku dochodowego inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a.

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b.

dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Przywołany przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania (zadośćuczynienia) przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, które jednocześnie nie zostały przyznane w okolicznościach wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, czyli których wysokość lub zasady nie wynikają wprost z przepisów prawnych.

Z kolei w myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 powoływanej ustawy, wolne od podatku dochodowego kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

a.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,

b.

dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 213 z późn. zm.; dalej: ustawa o doradztwie podatkowym), w razie wyrządzenia szkody przy wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 2 ust. 1, doradca podatkowy oraz osoby, z pomocą których czynności te wykonuje lub którym powierza ich wykonanie, ponoszą odpowiedzialność za szkodę na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym. Natomiast w myśl art. 44 ust. 1 tej ustawy, doradca podatkowy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 2 ust. 1.

Zgodnie z art. 821 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.; dalej: Kodeks cywilny), przedmiotem ubezpieczenia majątkowego może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu.

Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest szczególnym rodzajem ubezpieczenia majątkowego jako ubezpieczenie obejmujące ochronę pasywów.

Artykuł 822 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Natomiast w myśl § 2 powołanego przepisu, jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia.

Ponadto zgodnie z art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego).

Funkcją odszkodowania jest zatem naprawienie szkody wyrządzonej osobie poszkodowanej, przy czym szkoda może być spowodowana zarówno w mieniu podatnika, czyli w jego składnikach majątku, jak też może oznaczać utratę spodziewanych korzyści.

Przechodząc na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że kwota odszkodowania wypłacona przez Ubezpieczyciela wynika z tytułu zawartej przez Doradcę umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej i korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bo nie dotyczy wskazanych w tym przepisie wyjątków wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Natomiast powyższa kwota nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, ponieważ podstawą wypłaty świadczeń z tytułu wyrządzonych szkód w następstwie działania lub zaniechania przy wykonywaniu czynności doradztwa podatkowego wskazane wyżej przepisy ustawy o doradztwie podatkowym oraz przepisy Kodeksu cywilnego a nie wskazany w stanowisku Wnioskodawcy art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z późn. zm.).

Podkreślić przy tym należy, że zarówno z ustawy o doradztwie podatkowym jak i z regulujących materię przepisów Kodeksu cywilnego nie wynikają zasady ustalania bądź konkretna wysokość odszkodowania (zadośćuczynienia), czyli przesłanki do zwolnienia przedmiotowego, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie od Ubezpieczyciela należy kwalifikować jako przychód z innych źródeł, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże kwota odszkodowania wypłacona Wnioskodawcy przez Ubezpieczyciela korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od Ubezpieczyciela jest prawidłowe, ale z innych względów niż wskazał Wnioskodawca.

Odnosząc się do powołanych w treści wniosku orzeczeń sądów administracyjnych, należy podkreślić, że nie mogą one wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, że zdaniem organu podatkowego tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Wskazane rozstrzygnięcia zapadły bowiem w innych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl