ITPB3/423-82a/14/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 lutego 2014 r. (data wpływu 18 lutego 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie skutków podatkowych związanych z zawarciem umów swapu ryzyka pożyczkowego (pytanie oznaczone we wniosku numerem 1) - jest prawidłowe.

W dniu 18 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych związanych z zawarciem umów swapu ryzyka pożyczkowego.

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca - jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce (zwaną dalej Spółką), prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek, która nie stanowi działalności bankowej. W toku działalności Wnioskodawcy zdarza się, że pożyczkobiorcy nie spłacają pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę. Sytuacje takie mogą prowadzić do utraty przez Wnioskodawcę środków pieniężnych będących przedmiotem pożyczek i, co za tym idzie, utraty płynności finansowej przez Wnioskodawcę.

W celu zabezpieczenia przed ryzykiem niespłacenia pożyczek Wnioskodawca planuje zawieranie z innym podmiotem będącym spółką kapitałową z siedzibą w Polsce (może nią być podmiot powiązany bądź niepowiązany z Wnioskodawcą, dalej: "Kontrahent") umów swapu ryzyka pożyczkowego (ang. credit default swap, dalej: "umowa CDS"). Credit default swap jest instrumentem pochodnym, powszechnie stosowanym w praktyce gospodarczej, którego celem jest przenoszenie ryzyka kredytowego. Co do zasady, w ramach tego instrumentu pochodnego, jedna ze stron transakcji w zamian za uzgodnione wynagrodzenie zgadza się na spłatę długu należnego drugiej stronie transakcji od innego podmiotu - podstawowego dłużnika - w przypadku wystąpienia uzgodnionego w umowie CDS zdarzenia kredytowego (w praktyce zdarzeniem tym jest niespłacenie podstawowego długu przez podstawowego dłużnika).

W konsekwencji, wskutek zawarcia umowy CDS Wnioskodawca przeniesie na Kontrahenta część lub całość ryzyka niespłacenia pożyczki lub pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę w zamian za wynagrodzenie. Za przejęcie ryzyka niespłacenia pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę Kontrahent otrzyma w ramach umowy CDS wynagrodzenie wypłacone jednorazowo bądź cyklicznie (np. w okresach miesięcznych, kwartalnych lub rocznych). Poziom wynagrodzenia Kontrahenta będzie ustalony na poziomie rynkowym z uwzględnieniem stopnia ryzyka niespłacenia zabezpieczanej pożyczki lub pożyczek. Wydatki Wnioskodawcy na wynagrodzenia Kontrahenta z tytułu umowy CDS zostaną właściwie udokumentowane oraz będą miały charakter definitywny - nie zostaną one zwrócone Wnioskodawcy w jakiejkolwiek formie.

Z drugiej strony, zgodnie z postanowieniami umowy CDS, w przypadku zaistnienia określonego zdarzenia określonego w urnowe CDS (tekst jedn.: brak spłaty części lub całości pożyczki przez pożyczkobiorcę we wskazanym terminie) Kontrahent będzie zobowiązany do spłaty kwoty należnej od pożyczkobiorcy, tj. kapitału pożyczki, naliczonych odsetek oraz prowizji i innych opłat wynikających z zabezpieczanej urnowy pożyczki na rzecz Spółki.

Umowa CDS może także określić, że w sytuacji spłaty pożyczki przez Kontrahenta stanie się on nowym wierzycielem uprawnionym do dochodzenia od pożyczkobiorcy niespłaconej przez niego części pożyczki. W przypadku braku takiego postanowienia spłata pożyczki przez Kontrahenta skutkować będzie obowiązkiem Wnioskodawcy do zwrotu Kontrahentowi otrzymywanych od pożyczkodawcy spłat kapitału pożyczki, odsetek oraz prowizji i innych opłat wynikających z zabezpieczanej umowy pożyczki w części, w jakiej zostały one spłacone przez Kontrahenta.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku, gdy na skutek zdarzenia określonego w umowie CDS, polegającego na braku spłaty całości lub części pożyczki, Wnioskodawca otrzyma od Kontrahenta spłatę pożyczki, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu podatkowego w części, w jakiej otrzymana spłata będzie stanowią spłatę kapitału pożyczki.

2. Czy w przypadku, gdy na skutek zdarzenia określonego w umowie CDS, polegającego na braku spłaty całości lub części pożyczki, Wnioskodawca otrzyma od Kontrahenta spłatę pożyczki, Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu podatkowego w części, w jakiej otrzymana splata będzie stanowiła zapłatę naliczonych, nieskapitalizowanych odsetek.

3. Czy wynagrodzenie z tytułu umowy CDS, płacone przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta, stanowi koszt uzyskania przychodów innych niż bezpośrednio związany z przychodami, o którym mowa w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie pierwsze. Wniosek Spółki w zakresie pozostałych pytań zostanie rozpatrzony odrębnymi interpretacjami.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy na skutek zdarzenia określonego w umowie CDS, polegającego na braku spłaty całości lub części pożyczki, Wnioskodawca otrzyma od Kontrahenta spłatę pożyczki, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu podatkowego w części, w jakiej otrzymana spłata będzie stanowiła spłatę kapitału pożyczki.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 u.p.d.o.p. do przychodów nie zalicza się zwróconych pożyczek, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek. Ustawodawca przesądził więc o neutralności podatkowej spłaty kapitału pożyczki. W przepisach podatkowych nie zawarto przy tym ograniczeń dotyczących kręgu podmiotów, które mogą dokonać spłaty pożyczki. Z perspektywy pożyczkodawcy nie ma znaczenia, czy pożyczka zostanie spłacona przez pożyczkodawcę czy też inny podmiot - dług zostanie zaspokojony. Tym samym fakt dokonania spłaty przez osobę inną niż pożyczkobiorca nie ma wpływu na zastosowanie przytoczonego przepisu. W konsekwencji spłata dokonana przez osobę trzecią także powinna być neutralna podatkowo.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 28 września 2011 r. (znak ILPB4/423-222/11-2/ŁM) uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko podatnika, zgodnie z którym: "(...) w art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca nie ograniczył wyłączenia z opodatkowania ze względu na podmiot, który dokonuje spłaty kapitału. Tym samym, w analizowanej sytuacji bez znaczenia pozostaje fakt, iż spłata dokonywana jest przez stronę CDS, a nie przez pożyczkobiorcę. Po stronie Spółki konsekwencje spłaty pożyczki są tożsame niezależnie od faktu czy spłata dokonana jest przez pożyczkobiorcę, czy przez podmiot do tego zobowiązany na mocy umowy CDS".

Powyższe zostało również potwierdzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 10 grudnia 2013 r. (znak IBPBI/2/423-1190/13/JD).

Mając na uwadze powyższe, w analizowanym zdarzeniu przyszłym spłata pożyczki udzielonej przez Wnioskodawcę, w części dotyczącej kapitału, dokonana przez Kontrahenta na mocy umowy CDS, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 u.p.d.o.p., nie będzie skutkować wystąpieniem przychodu podatkowego u Wnioskodawcy.

Dodatkowym argumentem przemawiającym na rzecz stanowiska Wnioskodawcy jest brzmienie art. 12 ust. 4 pkt 6a u.p.d.o.p., w myśl którego do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Zważywszy, że Wnioskodawca nie ma prawa do rozpoznawania w kosztach uzyskania przychodów kapitału udzielonych pożyczek, uzyskany od Kontrahenta zwrot tego wydatku nie powinien stanowić przychodu podatkowego.

Stanowisko to zostało potwierdzone w interpretacjach przepisów podatkowych wydawanych przez organy podatkowe (m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 15 marca 2012 r., znak ILPB3/423-596/11-2/MM, interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 sierpnia 2013 r., znak IPPB3/423-461/13-2/AG).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej przez Spółkę oceny swego stanowiska.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego czy kontrolnego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania dowodowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji, tutejszy organ wskazuje, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych (zdarzeń przyszłych) i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Podkreślić również należy, że niniejsza interpretacja została wydana w oparciuo przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku,gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do WojewódzkiegoSądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.