ITPB3/423-717c/10/DK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2010 r. (data wpływu 31 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie wykonywania funkcji płatnika przez Spółkę w związku z jej uczestnictwem w systemie cash pooling - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2010 r. do tut. organu wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wykonywania funkcji płatnika przez Spółkę w związku z jej uczestnictwem w systemie cash pooling.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) zamierza przystąpić do systemu wspólnego zarządzania płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej. Spółka będzie stroną porozumienia w ramach swej grupy kapitałowej, którego celem jest zapewnienie optymalnej płynności finansowej wszystkich podmiotów uczestniczących (w tym Spółki), jak również zmniejszenie ich kosztów finansowania zewnętrznego (np. w postaci kosztów kredytowania w bankach). Mechanizm prawny systemu cash poolingu, którego techniczną realizację zapewni Bank z siedzibą na terenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, ale poza granicami Polski (dalej: Bank), będzie składał się z następujących elementów: Bank otworzy rachunek bankowy tzw. Rachunek Grupowy pełniący rolę rachunku podstawowego konsolidującego na bieżąco wszystkie salda podmiotów uczestniczących (dalej: Uczestnicy) zarejestrowane na Rachunkach Transakcyjnych wchodzących w skład wspólnego systemu zarządzania płynnością finansową (dalej: cash poolingu). Rachunek Grupowy zostanie otwarty dla podmiotu wchodzącego w skład grupy kapitałowej (tzw. Pool Leader), do której należy Spółka. Pool Leader będzie miał siedzibę na terenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lecz poza terytorium Polski. Funkcją Pool Leadera będzie zarządzanie płynnością finansową grupy kapitałowej. Inne podmioty w ramach grupy kapitałowej (w tym Spółka) będą Uczestnikami cash poolingu. Spółka jest powiązana kapitałowo z Pool Leaderem. Pool Leader posiada w Spółce 100% udziałów oraz 100% głosów na zgromadzeniu udziałowców. W ramach Rachunku Grupowego zostaną otwarte przez Bank dla wszystkich Uczestników subkonta ("Rachunki Transakcyjne"), nie będące rachunkami bankowymi, służące ewidencjonowaniu wpływów do systemu oraz wypływów z systemu cash poolingu środków pieniężnych należących do konkretnego Uczestnika, w tym Spółki. Korzystanie z Rachunku Grupowego jest możliwe tylko poprzez Rachunki Transakcyjne. Uznanie Rachunku Transakcyjnego oznacza jednocześnie powiększenie salda na Rachunku Grupowym, a obciążenie Rachunku Transakcyjnego oznacza jednocześnie zmniejszenie salda Rachunku Grupowego. Rachunki Transakcyjne będą subkontami prowadzonymi przez Bank w imieniu i na rzecz Pool Leadera, ale zostaną przypisane konkretnym Uczestnikom, w tym Spółce. Jeden Rachunek Transakcyjny zostanie przypisany Pool Leaderowi.

Rachunki bankowe prowadzone przez Bank z siedzibą w Polsce w imieniu i na rzecz Uczestników (dalej: Rachunki Własne), w tym Spółki, będą związane z powyżej opisanymi Rachunkami Transakcyjnymi (stanowiącymi subkonta Rachunku Grupowego) w ten sposób, że salda znajdujące się na Rachunkach Własnych (zarówno dodatnie jak i ujemne) w całości lub w części będą przenoszone na Rachunki Transakcyjne (tj. salda ujemne będą pokrywane w drodze transferu z Rachunku Transakcyjnego). Oznaczać to będzie przepływ środków pieniężnych z Rachunków Własnych na Rachunki Transakcyjne - lub odwrotnie - dla celów konsolidacji na Rachunku Grupowym. Rachunki Transakcyjne (w tym Rachunek Transakcyjny przypisany Spółce) zostaną poddane mechanizmowi konsolidowania na Rachunku Grupowym, w ramach którego wszystkie salda (dodatnie bądź ujemne) na Rachunkach Transakcyjnych będą automatycznie na bieżąco konsolidowane na Rachunku Grupowym. Od tak skonsolidowanego na Rachunku Grupowym salda Bank będzie obliczał oprocentowanie, które rozliczy Pool Leader na którego rachunek środki wpłyną (dodatnie lub ujemne w zależności od stanu tego skumulowanego skonsolidowanego salda). Następnie będzie dokonywana alokacja odsetek na poszczególnych Uczestników proporcjonalnie do wielkości sald na Rachunkach Transakcyjnych przypisanych poszczególnym Uczestnikom. (Pool Leader będzie jedynie formalnym odbiorcą odsetek, które ostatecznie trafiać będą do poszczególnych Uczestników).

Uczestnik będzie uprawniony do uzyskania od Pool Leadera - bądź będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Pool Leadera - proporcjonalnej części odsetek w zależności od sald na Rachunku Transakcyjnym danego Uczestnika (w tym Spółki). Warunki handlowe (w szczególności stopy procentowe oraz wynagrodzenie Pool Leadera) dotyczące konsolidacji funduszy z Rachunków Transakcyjnych na Rachunku Grupowym będą odpowiadały warunkom rynkowym i będą określane na podstawie porozumienia (umowy) zawartego pomiędzy Uczestnikami cash poolingu a Pool Leaderem. Bank zrealizuje transfery i konsolidację sald zgodnie z powyższą metodologią na podstawie zawartej z Pool Leaderem umowy (Group Account Agreement), do której przystępują Uczestnicy na postawie stosownego oświadczenia. Działalność Banku ograniczać się będzie do dostarczenia platformy (rozwiązania technicznego) do operacji w ramach zarządzania płynnością finansową oraz wykonywania czynności technicznych (otwarcie Rachunku Grupowego, Rachunków Transakcyjnych, dokonywanie transferów i konsolidacji sald etc).

W związku z powyższym, zadano następujące pytania.

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie trzecie w pozostałym zakresie sprawa zostanie rozstrzygnięta w odrębnych pismach.

W odniesieniu do pytania trzeciego Spółka wskazała, iż nie będzie zobowiązana do wykonywania funkcji płatnika z tytułu regulowania odsetek od kwot, z których będzie ewentualnie korzystać.

Co do zasady, wypłacając odsetki Spółka powinna rozważyć obowiązek wykonania funkcji płatnika zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1, art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z uwzględnieniem właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowana i dokonać stosownego rozliczenia z tytułu podatku dochodowego.

Biorąc jednak pod uwagę specyfikę systemu cash pooling (opisanego na wstępie), stwierdza się, że Spółka nie będzie mieć w sprawie takiego obowiązku, ani też praktycznej możliwości dokonania takich rozliczeń. Spółka bowiem w opisanym systemie nie będzie posiadać informacji na czyje konto ostatecznie wpłyną przedmiotowe odsetki (kto będzie rzeczywistym beneficjentem). W tym stanie rzeczy nie mamy w sprawie do czynienia z wypłatą odsetek, o jakiej traktuje art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto, zgodnie z art. 26 ust. 1 ww. ustawy, osoby prawne (i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne), które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 (oraz w art. 22 ust. 1), są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

W sprawie trudno wyobrazić sobie pobór takiego podatku przez Spółkę, bo nie ona przecież w praktyce będzie dokonywać faktycznego przekazania odsetek. Ponadto trudno sobie wyobrazić potrącenie podatku z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ponieważ Spółka nie będzie posiadała wiedzy na temat podmiotu, na rzecz którego transfer nastąpił (aczkolwiek, w chwili obecnej wszystkie spółki objęte planowanym systemem cash pooling poza Spółką mają siedzibę w jednym państwie). Przykładowo, jeżeli do systemu cash pooling wprowadzana jest nadwyżka finansowa przez dwóch Uczestników a dwóch innych z tych środków korzysta, a ich siedziby znajdują się w różnych krajach, nie można - zdaniem Spółki - ustalić kto, w jakim zakresie oraz z czyich konkretnie środków skorzystał. Podobnie w zakresie ustalenia, który z podmiotów powinien dokonać potrącenia oraz wg postanowień której umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W opinii Spółki sama idea cash poolingu sprawia, iż obowiązujące przepisy prawa dot. płatnika tzw. podatku u źródła nie mogą mieć w sprawie zastosowania. W ocenie Spółki obowiązek wykonywania z ww. tytułu funkcji płatnika przez podmiot z siedzibą w Polsce nie wynika z przepisów podatkowych. Tym bardziej, że byłoby w praktyce niewykonalne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, iż instytucja interpretacji indywidualnych regulowana jest przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), które określają jej zakres oraz przedmiot. W szczególności zgodnie z art. 14a § 1 przytoczonej ustawy Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Natomiast przez przepisy prawa podatkowego należy rozumieć stosownie do brzmienia art. 3 pkt 2 ww. ustawy przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Innymi słowy działając na podstawie wskazanych przepisów tut. organ wydaje interpretacje przepisów prawa podatkowego, nie ma natomiast uprawnień do wypowiadania się w kwestiach konkretnych rozwiązań technicznych związanych ze sposobem rozliczenia danej transakcji, gdyż nie należy to do jego kompetencji.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów: z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),

- ustala się w wysokości 10% tych przychodów.

Przytoczony przepis ustanawia zasadę w myśl, której podmioty będące rezydentami podatkowymi innego kraju od uzyskanych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przychodów z odsetek powinni płacić podatek w wysokości 10% przychodów. Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż niewątpliwie mamy do czynienia z sytuacją, w której podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 2 omawianej ustawy uzyskują od Spółki, mającej swoją siedzibę na terytorium RP odsetki. Innymi słowy wskazane podmioty uzyskują przychody z odsetek na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z czym powinny zapłacić podatek w wysokości określonej w tym przepisie.

Przy czym zauważyć należy, iż stosownie do brzmienia art. 21 ust. 2 ww. ustawy, przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zgodnie natomiast z art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Odnosząc treść przytoczonego przepisu do przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, iż Spółka uczestnicząc w systemie cash pooling płaci odsetki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, tym samym spełnia warunki określone w art. 26 ust. 1 do tego ażeby można jej było przypisać obowiązki płatnika wynikające z tego przepisu. W szczególności zauważyć, należy, iż ustawodawca w omawianym przepisie posłużył się terminem "wypłat należności" nie zaś przekazywania należności, tym samym istotne jest w omawianej sytuacji to, kto wypłaca, płaci odsetki nie zaś, to kto dane odsetki przekazuje.

W kwestii braku wiedzy, informacji dotyczącej podmiotu, który ostatecznie będzie uzyskiwał przychód z tytułu odsetek należy stwierdzić, iż fakt ten nie może przesądzać o istnieniu bądź nieistnieniu obowiązku wynikającego z art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Brak wiedzy w omawianej sytuacji nie dotyczy bowiem niemożności jej uzyskania. Oczywistym jest bowiem to, że odsetki otrzymuje konkretny podmiot, ściślej uczestnik systemu cash pooling, tym samym istnieje obiektywna możliwość ustalenia, jego indywidualnych danych.

Ponadto w przedmiotowej sprawie, jak sama Spółka wskazuje uczestnicy systemu są rezydentami podatkowymi jednego kraju, w konsekwencji Spółka nie powinna mieć problemu z identyfikacją właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Przy czym podkreślić należy, iż zapisy danej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania mogą być uwzględnione przez Spółkę, o ile będzie ona posiadała certyfikat rezydencji danego podmiotu. W przeciwnym razie podatek powinien być pobrany przez Spółkę w wysokości i na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując należy stwierdzić, iż stanowisko Spółki w odniesieniu do pytania trzeciego należało uznać za nieprawidłowe, bowiem w omawianej sprawie to na Spółce jako na podmiocie wypłacającym odsetki będzie ciążył obowiązek pobrania i wpłacenia na konto właściwego urzędu skarbowego podatku z tytułu wypłacanych podmiotowi zagranicznemu odsetek.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu; ul. Św. Jakuba 20; 87-100 Toruń.