ITPB3/423-69/08/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2008 r. (data wpływu 7 lutego 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości uznania za koszty uzyskania przychodów opłat ponoszonych na rzecz odbiorców towarów handlowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości uznania za koszty uzyskania przychodów opłat ponoszonych na rzecz odbiorców towarów handlowych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka jest stroną umów z odbiorcami swoich towarów (hurtownicy, sieci super i hipermarketów), które przewidują ponoszenie na ich rzecz różnego rodzaju opłat. Są to m.in. jednorazowe opłaty za wprowadzenie wybranych pozycji asortymentowych do stałej oferty sklepu, opłaty za wprowadzenie każdego nowego wyrobu do stałej oferty sklepu, opłaty za utrzymanie w ciągłej sprzedaży asortymentów Spółki, opłaty tzw. "półkowe" za umieszczanie wyrobów Spółki na eksponowanym miejscu regału, opłaty za pierwszą dostawę do nowo otwartego sklepu danej sieci, opłaty za dodatkowe usługi promocyjne, związane z otwarciem sklepów kupującego, współuczestniczenie w kosztach organizacji imprez okolicznościowych np. urodzin supermarketów, a także bonusy pieniężne bezwarunkowe, jako premia za wzrost przychodu w związku ze współpracą z klientem. Opłaty ustalone są w umowach w wartości kwotowej w PLN lub% od obrotu towarami Spółki z danym klientem.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Wniosek Spółki w zakresie pytania dotyczącego podatku od towarów i usług rozpatrzony zostanie odrębną interpretacją indywidualną.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszone na rzecz odbiorców opłaty stanowią koszty uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami podatkowymi są koszty poniesione w celu osiągania przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy, które nawet wówczas, gdy spełniają pozostałe warunki uznania ich za koszt dla celów podatkowych, nie zmniejszają podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

W opinii Spółki, przedmiotowe opłaty są związane z prowadzoną przez Nią działalnością gospodarczą. Ich ponoszenie ma na celu uzyskanie przychodów i wpływa na wielkość osiąganych przychodów. Wydatki te służą umacnianiu więzi gospodarczych z klientami, utrzymaniu ciągłości dostaw, skłanianiu kontrahentów do uatrakcyjniania sprzedaży wyrobów Spółki. Umowy zawarte przez Wnioskodawcę mają na celu przyniesienie korzyści ekonomicznych poprzez utrzymanie, ale również wzrost zamówień generujących realne przychody. Opłaty ponoszone na rzecz kontrahentów Spółki mają uzasadniony cel gospodarczy, jakim jest zwiększanie Jej obrotów, utrzymanie konkurencyjności na rynku oraz nie mieszczą się w katalogu wyłączeń wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W związku z powyższym, ww. wydatki, jako pozostające w bezpośrednim związku z przychodami Spółki mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółka podaje, iż podobną opinię zaprezentował Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu z dnia 22 czerwca 2006 r. (1472/ROP1/423-155/198/06/MC), w którym uznał, że wszelkie wydatki poniesione przez podatnika, takie jak: kwota zapłacona za pierwszą dostawę do nowo otwartego sklepu danej sieci, opłata za prowadzenie nadzwyczajnych akcji promocyjnych w związku z otwarciami nowych punktów sprzedaży odbiorcy, opłaty za tzw. bonus asortymentowy, bonus bezwarunkowy mają charakter wydatków, które zostały poniesienie w celu uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 7 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Przepis art. 83 ustawy zasadniczej stanowi natomiast, że każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej.

Skutki prawne czynności prawnej reguluje art. 56 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl tego unormowania, czynność ta wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że zawarł on umowy handlowe z odbiorcami swoich towarów (m.in. sieciami super i hipermarketów). Na mocy ich postanowień, Spółka zobowiązana jest nie tylko do dostarczenia sklepom swoich towarów, ale również do spełniania na ich rzecz dodatkowych świadczeń:

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 z późn. zm.), pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży to utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, stanowiące czyn nieuczciwej konkurencji. Czyn taki został zdefiniowany przez ustawodawcę jako działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta (art. 3 ust. 1 powołanej ustawy).

Odnosząc powyższe na grunt przepisów Kodeksu cywilnego, wskazać należy, że czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego). Sankcją nieważności objęta jest również czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2 tej ustawy).

W sytuacji, gdy strona spełniła określone świadczenie, do którego zobowiązywała ją czynność prawna, a czynność ta była nieważna i nie stała się ważna po jego spełnieniu, świadczenie to jest nienależne na mocy art. 410 § 2 Kodeksu cywilnego. Wobec tego, osoba, która spełniła świadczenie ma prawo żądać jego zwrotu. Podmiot, który uzyskał korzyść majątkową bez podstawy prawnej, jest natomiast obowiązany do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości (art. 410 § 1 w zw. z art. 405 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z regulacją art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja tego przepisu daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże istnienie związku przyczynowego pomiędzy ich poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu. Dotyczy to zarówno takich wydatków, które bezpośrednio przekładają się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i tych, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako zmierzające do ich osiągnięcia. Ponadto należy wskazać, iż koszty związane z działalnością gospodarczą jednostki nie mogą obciążać budżetu Państwa skutkami zaniedbań, czy działań sprzecznych z prawem lub zasadami współżycia społecznego powodujących zmniejszenie jego wpływów.

Opłaty ponoszone przez Spółkę są świadczeniem nienależnym i jako takie mogą podlegać zwrotowi. Nie można ich więc uznać za prawnie i ekonomicznie uzasadnione, co skutkuje tym, iż nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.