ITPB3/423-572a/10/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej, w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2010 r. (data wpływu 18 października 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 stycznia 2011 r. (data wpływu 7 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wyżywienie pracowników Spółki oraz wykładowców podczas szkoleń w siedzibie firmy jest prawidłowe.

W dniu 18 października 2010 r. wpłynął, uzupełniony pismem z dnia 3 stycznia 2011 r., wyżej wymieniony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych m.in. na wyżywienie pracowników Spółki oraz wykładowców podczas szkoleń w siedzibie firmy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiony został następujący opis zdarzeń przyszłych.

Wnioskodawca - H. Sp. z o.o. świadczy usługi montażu oraz przetwarzania na rzecz szwajcarskiej Spółki S. AG - zgodnie z zawartą "Umową Przetwarzania Kontraktowego". Sprzedaż wyrobów gotowych dla ostatecznych odbiorców dokonywana jest przez Spółkę S. AG, gdyż Wnioskodawca w procesie produkcji pełni funkcję producenta kontraktowego.

Zgodnie z zapisami kontraktu, do obowiązków Spółki należy, po zakończonym procesie przetwarzania, przygotowanie wyrobów (łącznie z ich pakowaniem) do wysyłki dla końcowego klienta. Kontrakt przewiduje także, że przedstawiciele S. AG lub osoby trzecie wskazane przez ten podmiot, mają prawo do dokonywania inspekcji podczas prac produkcyjnych oraz do sprawdzania wyrobów przed ich wysyłką.

W związku z realizacją kontraktu w przedstawionym powyżej zakresie, do siedziby Spółki przyjeżdżają przedstawiciele klientów końcowych (użytkowników produkowanych urządzeń) w celu weryfikacji zarówno procesów produkcyjnych, jak i jakości produkowanych urządzeń. Spółkę wizytują także audytorzy ze spółki szwajcarskiej, jak i przedstawiciele innych firm bezpośrednio z nią współpracujących.

Rodzaj świadczonych przez Spółkę usług wymaga ponadto stałego szkolenia jej pracowników. Szkolenia organizowane są zarówno we własnym zakresie w siedzibie Spółki, jak i przez podmioty zewnętrzne.

Wnioskodawca ponosi wydatki na zakup artykułów żywnościowych, napojów bezalkoholowych oraz usług cateringowych. Nabywane wyroby spożywcze wykorzystywane są w siedzibie Wnioskodawcy do przygotowania zwyczajowych poczęstunków (kanapki, słodycze, owoce, napoje, gotowe posiłki w ramach usług cateringowych) dla osób wizytujących Spółkę oraz dla pracowników i osób szkolących w ramach odbywających się całodniowych wewnętrznych szkoleń. Przygotowane poczęstunki nie mają charakteru wystawnego, a więc nie stanowią wydatków na reprezentację.

Spółka ponosi także wydatki na reprezentację i są to wydatki ponoszone na nabycie usług gastronomicznych, podczas spotkań z kontrahentami odbywającymi się poza jej siedzibą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatki ponoszone na nabycie artykułów żywnościowych, napojów bezalkoholowych oraz usług cateringowych, wykorzystywanych do przygotowania poczęstunku w siedzibie Spółki dla jej gości i pracowników - w okolicznościach przedstawionych w opisie stanu faktycznego, stanowią koszty uzyskania przychodów.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej odnosi się do zdarzenia przyszłego w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na wyżywienie pracowników Spółki oraz wykładowców podczas szkoleń prowadzonych w siedzibie firmy.

Wniosek Spółki w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na poczęstunek w siedzibie firmy pozostawiony do dyspozycji kontrahentów, kooperantów, oraz uczestników procesu produkcyjnego odwiedzających siedzibę Spółki zostanie rozpatrzony odrębna interpretacją indywidualną.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wydatki ponoszone na nabycie artykułów żywnościowych, napojów bezalkoholowych oraz usług cateringowych wykorzystywanych do przygotowania poczęstunków w siedzibie Spółki dla jej gości i pracowników, w okolicznościach przedstawionych w opisie stanu faktycznego, stanowią koszty uzyskania przychodów. Poniesione wydatki spełniają warunek wskazany w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tzn. ponoszone są w lub uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i jednocześnie nie są wydatkami wyłączonymi z kosztów uzyskania przychodów w oparciu o przepisy art. 16 ust. 1 ustawy, w szczególności art. 16 ust. 1 pkt 28, tzn. nie stanowią wydatków na reprezentację.

Spotkania z kontrahentami oraz przedstawicielami odbiorców końcowych produkowanych przez Jednostkę urządzeń wiążą się ściśle z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W trakcie spotkań z kontrahentami negocjowane są warunki zawieranych transakcji zakupu towarów i usług niezbędnych do właściwego funkcjonowania Spółki. Natomiast w trakcie spotkań z przedstawicielami odbiorców końcowych omawiane są wnioski po dokonanych weryfikacjach procesów produkcyjnych oraz ocenie produkowanych urządzeń. Wizyty audytorów z szwajcarskiej Spółki dotyczą zarówno spraw związanych z realizacją zawartej "Umowy Przetwarzania Kontraktowego", jak i funkcjonowania Wnioskodawcy - plany produkcyjne, finansowanie, itp.

Poczęstunki oferowane w trakcie powyżej omówionych spotkań nie mają wystawnego charakteru i mają służyć zapewnieniu optymalnych warunków pracy, wpływając na ich sprawny przebieg i efektywność. Nie stanowią więc wydatków na reprezentację, czyli na zachowania i działania przejawiające się okazałością czy wytwornością mające na celu kształtowanie oraz utrwalanie pozytywnego, jak najkorzystniejszego wizerunku firmy.

Drobne poczęstunki oferowane w trakcie wewnętrznych szkoleń pracownikom i osobom przeprowadzającym szkolenia także nie są, zdaniem Spółki, związane z reprezentacją, gdyż są przede wszystkim adresowane do osób związanych bezpośrednio z przedsiębiorstwem Wnioskodawcy, a zgodnie z definicją językową reprezentacja ze swej istoty "adresowana" jest do określonego kręgu osób spoza przedsiębiorstwa.

Reasumując, wydatki ponoszone na nabycie artykułów spożywczych oraz usług cateringowych wykorzystywanych do przygotowania poczęstunków w siedzibie Spółki dla jej gości i pracowników, w okolicznościach przedstawionych w opisie stanu faktycznego, stanowią koszty uzyskania przychodów, ponieważ są związane z prowadzoną działalnością (spełniają warunek wskazany w art. 15 ust. 1, tzn. ponoszone są w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów) oraz nie są wydatkami wyłączonymi z kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 28) jako wydatki poniesione na reprezentację, gdyż nie noszą znamion okazałości, wytworności czy też wystawności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej: ustawa kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przywołana regulacja wskazuje, iż definicja kosztów uzyskania przychodów - dla celów podatku dochodowego - składa się z dwóch podstawowych elementów, które łącznie tworzą swego rodzaju normatywną klauzulę generalną. Pierwszy z tych elementów określić można mianem przesłanki pozytywnej, zakładającej spełnienie łączne dwóch warunków, t.j.:

* konieczność faktycznego, co do zasady, poniesienia wydatku,

* poniesienie wydatku musi nastąpić w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Tak więc dany podmiot gospodarczy ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie - zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami - pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 ustawy. Z powyższego przepisu wynika, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione nakłady i wydatki związane bezpośrednio lub pośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest poprawienie wyniku finansowego oraz osiągnięcie przychodu, z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Natomiast stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia reprezentacji, wobec czego należy uznać, że pojęcie to powinno być w kontekście analizowanego przepisu rozumiane w sposób przyjęty w języku potocznym. Na gruncie języka polskiego słowo "reprezentacja" to "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną" (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa, 2003).

Przenosząc definicję słownikową na grunt ustaw podatkowych, zgodnie z przyjętym od lat poglądem doktryny prawa podatkowego, za reprezentację uznaje się "występowanie w imieniu podatnika (firmy), wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia przy reprezentowaniu firmy. Reprezentacja to przede wszystkim działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane w szczególności z utrzymywaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów" (Brzeziński B., Kalinowski M., Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Warszawa 1997, str. 159).

W odniesieniu do działalności gospodarczej, reprezentacja jest rozumiana jako działania, które polegają na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi i które mają na celu kształtowanie oraz utrwalanie korzystnego, pozytywnego wizerunku firmy poprzez, np. sposób podejmowania kontrahentów, poczęstunek, wręczanie upominków. Z powyższego wynika, że o reprezentacji można mówić w odniesieniu do działań mających na celu stworzenie i utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku firmy na zewnątrz, to jest w relacji z kontrahentami (ich przedstawicielami), gośćmi i potencjalnymi klientami. Obejmuje ona zarówno działania zmierzające do:

* stworzenia oczekiwanego wizerunku, pozycji podatnika jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, jak i

* stworzenia korzystnych warunków w celu nawiązania nowych lub też podtrzymania (rozszerzenia) dotychczasowych kontaktów.

Wydatki poniesione na przeprowadzenie szkoleń dla pracowników, związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników nie zostały wymienione w katalogu wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartym w art. 16 ustawy.

Wydatki ponoszone przez Spółkę na nabycie produktów spożywczych pozostawionych do dyspozycji pracowników Spółki oraz wykładowców podczas szkoleń w siedzibie firmy nie noszą znamion reprezentacji, bowiem nie są działaniami zmierzającymi do stworzenia oczekiwanego wizerunku, pozycji podatnika jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, czy stworzenia korzystnych warunków w celu nawiązania nowych lub też podtrzymania (rozszerzenia) dotychczasowych kontaktów. Wydatki te więc nie stanowią kosztów reprezentacji w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a zatem można zaliczyć te wydatki - jako ogólne kosztów funkcjonowania do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 tej ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują pojęcia "kosztów ogólnych zarządu". Przyjmuje się jednak, że są to koszty zarządu i całości działalności jednostki, np.:

* koszty administracyjno - gospodarcze, na które składają się: wynagrodzenia wraz z pochodnymi pracowników zarządu, koszty delegacji, eksploatacji samochodów służbowych,

* koszty zużycia materiałów biurowych, podatki o charakterze kosztowym, opłaty pocztowe, telekomunikacyjne i inne, koszty utrzymania budynków i pomieszczeń zarządu, koszty ogólnoprodukcyjne, obejmujące koszty prowadzenia i utrzymania komórek oraz obiektów ogólnego przeznaczenia,

* koszty ochrony mienia jednostki, bezpieczeństwa i ochrony pracy, szkolenia załogi, racjonalizacji i wynalazczości,

* koszty nieprodukcyjne, t.j. nieprzynoszące efektu gospodarczego, do których zalicza się koszty przestojów, ubytki naturalne i niedobory w magazynach.

Kosztami podatkowymi są między innymi tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenie zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników (kształcenie lub dokształcanie pracowników, np. poprzez szkolenia pracownicze, seminaria, kursy, kursy zawodowe). Pojęcie "wydatków na szkolenie" należy rozumieć szeroko. Obejmują one zatem, np. wydatki poniesione wyżywienie pracowników biorących udział w szkoleniu, gdyż są to wydatki integralnie związane z samym szkoleniem.

W związku z powyższym wydatki na cele związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników dotyczące wyżywienia uczestników szkolenia oraz wykładowców - ponoszone przez Spółkę na nabycie produktów spożywczych w postaci kawy, herbaty, słodyczy, ciastek, kanapek, napoi bezalkoholowych, drobnych, gotowych posiłków w ramach usług cateringowych - mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem ich właściwego udokumentowania (art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) oraz wykazania, stosownie do omawianego art. 15 ww. ustawy, racjonalności dla osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Reasumując należy stwierdzić, że w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na drobne poczęstunki dla pracowników Spółki oraz wykładowców podczas szkoleń w siedzibie firmy - stanowisko Spółki jest prawidłowe.

Na marginesie sprawy tut. organ zauważa, że z udokumentowanych wydatków powinno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów. W zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a przychodem, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie zauważyć należy, że na tle więc wymienionych w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym bardzo ogólnie rodzajów wydatków, bez badania ich charakteru w świetle weryfikacji zgromadzonych przez Spółkę konkretnych dowodów - nie można przesądzić, że wydatki te są racjonalnie uzasadnione. Samo ogólne przedstawienie wydatków nie wystarcza, aby można je było uznać za koszty uzyskania przychodów bez analizy ich związków z przychodem. Należy przy tym podnieść, że tego rodzaju kwestie nie są przedmiotem postępowania w trybie art. 14a ustawy - Ordynacja podatkowa, gdyż to postępowanie opiera się na przyjęciu stanu faktycznego opisanego przez podatnika - a nie na weryfikacji, czy taki stan faktyczny ma miejsce w rzeczywistości, t.j. czy w tym konkretnym przypadku Wnioskodawca poprzez posiadane konkretne dowody udowodnił, że szczegółowe pozycje i kwoty kosztów są kosztem uzyskania przychodów, gdyż jest to właściwość postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

Dokonując interpretacji indywidualnej Organ podatkowy działający z upoważnienia Ministra Finansów przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji). Organ nie rozstrzyga o zindywidualizowanych obowiązkach podatkowych strony, gdyż może to nastąpić w ramach przeprowadzonego postępowania podatkowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.