ITPB3/423-421/08/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2008 r. (data wpływu 1 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie oceny prawnej wykonania przez Inwestora prac na majątku Spółki, w celu usunięcia tzw. kolizji energetycznej - jest prawidłowe, o ile zdarzenie to faktycznie nie wiąże się z uzyskaniem przysporzenia majątkowego przez Spółkę.

W dniu 1 sierpnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie oceny prawnej wykonania przez Inwestora prac na majątku Spółki, w celu usunięcia tzw. kolizji energetycznej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. prowadzi działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej do odbiorców przyłączonych do jej sieci. W toku prowadzonej działalności, wykorzystuje stanowiące jej własność podziemne oraz napowietrzne kablowe linie elektroenergetyczne. Sieci te często są posadowione na gruntach, będących własnością innych podmiotów (osób fizycznych bądź osób prawnych). Zdarza się, że właściciel, użytkownik wieczysty gruntu, bądź inna osoba uprawniona do prowadzenia prac na gruncie (dalej powoływana jako Inwestor) chce przeprowadzić na danym terenie inwestycję np. budowę lub przebudowę obiektów, a przebieg sieci elektroenergetycznej koliduje z projektowaną inwestycją lub w inny sposób uniemożliwia wykorzystanie gruntu - są to tzw. kolizje energetyczne. W takich sytuacjach Inwestor występuje do Spółki o zmianę przebiegu kolidującej linii elektroenergetycznej lub dokonanie zmian dotyczących innego urządzenia elektroenergetycznego (o tzw. usunięcie kolizji energetycznych).

Po przeanalizowaniu wpływu usunięcia kolizji energetycznych na stan majątku oraz sytuację Spółki, z reguły wyraża ona zgodę na dokonanie ingerencji w jej urządzenia, w szczególności na przebudowę linii elektroenergetycznej, która umożliwi Inwestorowi pożądane wykorzystanie gruntu. Zakres i sposób przeprowadzenia prac jest potwierdzany w odpowiedniej umowie lub porozumieniu zawartym z Inwestorem. Usunięcie kolizji energetycznej leży w gestii Inwestora, który dokonuje tego we własnym zakresie i na swój koszt, często zlecając prace podwykonawcom. Spółka nie ponosi żadnych kosztów przedsięwzięcia, nie zwraca również Inwestorowi jakichkolwiek wydatków. Inwestor przedstawia jej natomiast kosztorys i zakres planowanych prac, które to dokumenty podlegają analizie przez służby techniczne Spółki. Dopiero po ich zatwierdzeniu, Inwestor podejmuje prace. Usunięcie kolizji polega na przebudowie kolidującego odcinka sieci elektroenergetycznej staraniem Inwestora, co w konsekwencji może sprowadzać się do:

* wybudowania nowego odcinka sieci elektroenergetycznej, który nie koliduje z planowaną inwestycją oraz wyłączenia z eksploatacji odcinka, który przebiegał przez teren inwestycji,

* przesunięcia lub zmiany trasy linii elektroenergetycznej tak, aby nie kolidowała z planowaną inwestycją, przy czym może się to wiązać z usunięciem lub wycofaniem z eksploatacji dotychczasowego odcinka linii elektroenergetycznej lub z zastąpieniem danego odcinka sieci elektroenergetycznej linii napowietrznej przez linię kablową (podziemną).

Po wykonaniu przez Inwestora prac sporządzany jest komisyjnie, z udziałem Inwestora i Spółki, protokół przekazania wykonanych prac. Poprzez jego zaakceptowanie Spółka potwierdza prawidłowość dokonanego przesunięcia linii lub innego urządzenia energetycznego. Przesunięta linia energetyczna stanowi element całej sieci eksploatowanej przez Spółkę i zastępuje element sieci, który był kolizyjny. Dla celów dokumentacyjnych Spółka musi sporządzić na zakończenie przedsięwzięcia odpowiedni dokument, którym jest dowód PT, stanowiący de facto potwierdzenie wykonania prac zmierzających do przesunięcia elementów sieci lub innych urządzeń. Wskazywana w nim jest nie tylko specyfikacja "nowego" fragmentu infrastruktury, ale także wartość wykonanych przez Inwestora prac. W oparciu o ten dokument Spółka może chociażby przyjąć przesunięty fragment linii energetycznej do eksploatacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku w wykonaniem przez Inwestora prac na majątku Spółki, w szczególności prac ingerujących w środki trwałe Spółki, jeżeli jedynym celem tych prac jest zlikwidowanie kolizji energetycznej poprzez przesuniecie istniejącego urządzenia energetycznego (linii) w inne miejsce w interesie Inwestora, powstanie dla Spółki przychód wynikający z poniesienia kosztów tych prac przez Inwestora.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie wystąpi dla niego przychód podatkowy, mimo że faktycznie otrzymuje - na podstawie protokołów przekazania i przyjęcia - urządzenia lub ich elementy, wykorzystywane w prowadzonej działalności, nie ponosząc w związku z tym wydatków. W szczególności niezasadna - w ocenie Podatnika - jest próba ustalenia przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym przychodem jest wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Po pierwsze, nie można bowiem powiedzieć, że Spółka otrzyma od Inwestora jakąkolwiek rzecz lub prawo - przebudowana zostanie de facto rzecz (środek trwały), który jest już jej własnością, a zmianie ulegnie co najwyżej lokalizacja części takiej rzeczy. W niektórych zaś przypadkach może to prowadzić do zmiany konstrukcji takiej części (np. zmiana linii napowietrznej na podziemną). Zatem, jak podkreśla Wnioskodawca, mamy tutaj do czynienia z poniesieniem wydatków prowadzących do usunięcia kolizji energetycznej, a nie z przeniesieniem własności rzeczy lub prawa (przejściem własności z Inwestora na rzecz Spółki). Od samego początku Inwestor nie miał zamiaru ubiegania się o status właściciela części sieci energetycznej, którą będzie przesuwał lub przebudowywał - byłoby to zresztą prawnie niewykonalne. Co więcej, taki przebudowany odcinek sieci trudno, zdaniem podatnika, uznać za kompletny obiekt, który mógłby być przedmiotem obrotu. Inwestor miał natomiast świadomość, że chce dokonać ingerencji w rzecz (środek trwały) innego podmiotu, nie w celu przysporzenia na rzecz tego podmiotu, ale w swoim interesie - umożliwienia wykorzystania gospodarczego gruntu zgodnie ze swymi planami. Potrzebna mu jednak do tego była przynajmniej zgoda właściciela urządzeń, który w toku dalszego procesu zachowywał się biernie, znosząc ingerencję osoby trzeciej w swój majątek.

Po drugie, zdaniem Spółki, w analizowanej sytuacji nie występuje również otrzymanie innych nieodpłatnych świadczeń, które miałyby np. zwiększyć wartość środka trwałego używanego przez nią w prowadzonej działalności. Wnioskodawca przypomina, że inicjatorem dokonania przebudowy linii elektroenergetycznej jest Inwestor jako podmiot zainteresowany osiągnięciem określonego celu, tj. uzyskaniem wolnego dostępu do terenu, na którym są zlokalizowane obce urządzenia. Spółka, jako właściciel tych urządzeń, godzi się tylko na przebudowę linii elektroenergetycznej na koszt Inwestora, nie wykazując zamiaru inwestowania w swoją sieć energetyczną. Podatnik zaznacza, że wyłącznie w przypadku, gdy jakieś działania doprowadziłyby do zwiększenia wartości jego majątku (bez poniesienia równocześnie kosztów) lub do zaoszczędzenia przez niego jakiś wydatków, można by mówić o powstaniu przychodu. Tymczasem Spółka z samego zdarzenia w postaci usunięcia kolizji energetycznej nie osiągnie żadnych wymiernych korzyści, a dodatkowo godzi się na ryzyko, że w związku z wykonywanymi pracami ingerującymi w ciągłość lub długość linii elektroenergetycznej mogą wystąpić zwiększone straty przesyłowe oraz ryzyko uszkodzeń mechanicznych sieci przesyłowej. Inwestor niewątpliwie usuwając kolizję energetyczną (istniejącą z jego punktu widzenia) ma jedynie odtworzyć stan pierwotny linii elektroenergetycznej, w sensie funkcjonalnym i użytkowym (wykonać ją od nowa w innym miejscu).

Wnioskodawca zwraca ponadto uwagę na regulację art. 32 ust. 4 ustawy o drogach publicznych, zgodnie z którym, jeżeli zostaną wprowadzone ulepszenia urządzeń, które w związku np. z budową drogi musiały być przełożone na koszt zarządcy drogi, to koszty takich ulepszeń pokrywa właściciel urządzeń. Gdyby w praktyce koszty te pokrył jednak zarządca drogi, to wówczas można by mówić o nieodpłatnym świadczeniu na rzecz właściciela urządzeń. Wracając do poprzedniego wątku, Spółka wskazuje, że mając na uwadze także orzeczenie WSA w Warszawie z dnia 12 listopada 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 1480/2007, zgodnie z którym to Inwestor powinien zwiększyć wartość swojej inwestycji o koszty usunięcia kolizji energetycznych, co najmniej dziwne byłoby równoczesne amortyzowanie tych samych wydatków przez dwa różne podmioty, przy zaakceptowaniu wykładni, że poniesione przez Inwestora koszty powinny stanowić przychód właściciela urządzeń (zwiększający wartość jego majątku trwałego).

Konkludując, Jednostka stoi na stanowisku, że formalne przekazanie przebudowanej linii podatnikowi, w opisanym stanie faktycznym, nie może się wiązać ze skutkiem podatkowym w postaci powstania przychodu z nieodpłatnego świadczenia. Usunięcie przez Inwestora kolizji energetycznej nie wiąże się bowiem dla podatnika z ponoszeniem kosztów, których pokrycie przez Inwestora zwalnia Spółkę z obowiązku ich poniesienia. Koszty te ponosi wyłącznie Inwestor, we własnym interesie. Właściciel urządzeń energetycznych znosi biernie ingerencję w jego majątek. Z drugiej strony, usunięcie kolizji energetycznej nie wiążące się z otrzymaniem przez Spółkę nowych środków trwałych lub ulepszeniem jej środków trwałych, nie prowadzi do zwiększenia w jakikolwiek sposób jej majątku. W konsekwencji nie zaistnieje w związku z usunięciem kolizji energetycznej skutek, który mógłby się wiązać z wystąpieniem przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, o ile usunięcie kolizji rzeczywiście nie wiąże się z uzyskaniem przysporzenia majątkowego przez Spółkę.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Zgodnie jednak z ugruntowanym poglądem, do tej kategorii należy zaliczyć każdą wartość wchodzącą do majątku podatnika, powiększającą jego aktywa, mającą definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną, o ile nie została ujęta w katalogu zawartym w art. 12 ust. 4 powołanej ustawy. Na mocy art. 12 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, przychodem jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Pojęcie nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu powołanego przepisu obejmuje przy tym nie tylko świadczenie w znaczeniu cywilistycznym, ale także wszelkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie, mające konkretny wymiar majątkowy.

W przedstawionym stanie faktycznym, na majątku Spółki prowadzącej działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej, przeprowadzane są prace, mające na celu usuwanie tzw. kolizji energetycznych - sytuacji, gdy przebieg sieci elektroenergetycznej koliduje z inwestycją planowaną przez właścicieli gruntów bądź inne osoby uprawnione do prowadzenia prac na gruntach, na których posadowione są elementy tej sieci. Szczegółowy zakres tych prac jest przedmiotem porozumienia zawieranego pomiędzy Jednostką a Inwestorami. Usunięcie kolizji może nastąpić poprzez przesunięcie istniejącego lub wybudowanie nowego odcinka sieci elektroenergetycznej, połączone z usunięciem lub wyłączeniem z eksploatacji odcinka, który przebiegał przez teren inwestycji. Możliwa jest również sytuacja, gdy dany odcinek linii napowietrznych sieci elektroenergetycznej zostanie zastąpiony przez linię kablową (podziemną). Inwestor przeprowadza konieczne prace we własnym zakresie, ponosząc wszelkie związane z tym koszty. Po zakończeniu przedsięwzięcia, Inwestor sporządza dokument - tzw. dowód PT - potwierdzający wykonanie prac oraz wskazujący specyfikację "nowego" fragmentu infrastruktury oraz wartość wykonanych prac.

Z treści wniosku wynika, że istota prac wykonywanych przez Inwestorów polega na przebudowie środków trwałych Wnioskodawcy. Należy jednak podkreślić, że przebudowa ta może mieć różny charakter. W sytuacji, gdy polega wyłącznie na przesunięciu linii energetycznych, czyli usunięciu fragmentu sieci i odtworzeniu jej w nowym miejscu, nie powoduje zmiany stanu majątkowego Spółki. Nie powstaje wówczas przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jak słusznie wskazał Wnioskodawca, przychód taki powstanie jednak, jeśli efektem prac przeprowadzonych przez Inwestora będzie "zwiększenie wartości majątku podatnika lub zaoszczędzenie (...) jakichś wydatków". Taka sytuacja może mieć miejsce w szczególności, gdy wyłączane z eksploatacji lub likwidowane odcinki linii energetycznych są zastępowane liniami nowszego typu, o lepszych parametrach, odrębnej konstrukcji, doskonalszymi technologicznie, pozwalającymi na obniżenie kosztów eksploatacji sieci. Spółka niewątpliwie uzyskuje wówczas przysporzenie majątkowe kosztem Inwestora, nie będąc zobowiązaną do jakiegokolwiek świadczenia ekwiwalentnego. Innymi słowy, otrzymuje nieodpłatne świadczenie, stanowiące - na mocy art. 12 ust. 1 pkt 2 omawianej ustawy - przychód podatkowy.

Podsumowując, wykonanie przez Inwestora prac na majątku Spółki, mających na celu zlikwidowanie kolizji energetycznej poprzez przesunięcie istniejącej linii energetycznej w inne miejsce, nie powoduje powstania przychodu po stronie Spółki, o ile w wyniku tych prac nie uzyskała ona faktycznego przysporzenia majątkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15 - 950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.