ITPB3/423-33/09/PS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia w związku z udzieleniem poręczenia kredytu bankowego - jest prawidłowe.

W dniu 19 stycznia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia w związku z udzieleniem poręczenia kredytu bankowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2008 r. Spółka udzieliła poręczenia spłat kredytów bankowych wraz z kosztami finansowymi spółce zależnej. W oświadczeniu poręczyciela znajduje się zapis, iż w przypadku nie wywiązania się kredytobiorcy ze spłaty zadłużenia, poręczyciel jest zobowiązany do uregulowania niespłaconych kredytów wraz z kosztami ubocznymi. Spółka nie uzyskuje żadnych korzyści majątkowych za wykonanie tej czynności (udzielenie poręczenia).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w spółce udzielającej bezpłatnych poręczeń od kredytów bankowych na rzecz podmiotu powiązanego powstaje przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki udzielenie poręczenia nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na potwierdzenie stanowiska zawartego we wniosku Jednostka powołuje postanowienie z dnia 19 września 2007 r. Naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu, nr 1473/1013/KDO/423/98/07/EG. Wnioskodawca wskazuje jednak, iż rozstrzygnięcie zawarte w ww. postanowieniu stoi w sprzeczności z interpretacją przepisów prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, z dnia 20 maja 2008 r., nr ITPB3/423-149/08/PS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo nieodpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo nieodpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Z tego właśnie względu pojęcie "świadczenia" należy rozpatrywać z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2).

Zatem w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe. Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Warunkiem uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód - co wynika z literalnego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest jego otrzymanie przez podatnika. Aby mówić o otrzymaniu świadczenia przez świadczeniobiorcę, świadczeniodawca musi wyrazić pozytywną wolę tego świadczenia poprzez zobowiązanie się do jego spełnienia. Nie wystarczy samo zawarcie umowy o nieodpłatne świadczenie, lecz konieczne jest jej wykonanie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w 2008 r. Spółka udzieliła poręczenia spłat kredytów bankowych wraz z kosztami finansowymi spółce zależnej. W oświadczeniu poręczyciela znajduje się zapis, iż w przypadku nie wywiązania się kredytobiorcy ze spłaty zadłużenia, poręczyciel jest zobowiązany do uregulowania niespłaconych kredytów wraz z kosztami ubocznymi. Spółka nie uzyskuje żadnych korzyści majątkowych za wykonanie tej czynności.

Wskazać należy więc, iż usługa poręczenia to działania prawno - ekonomiczne zmierzające do zagwarantowania kredytodawcy możliwości skutecznej windykacji należności od kredytobiorcy. Poręczenie jest umową, na mocy której poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela (banku) wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

W przedmiotowej sprawie zabezpieczeniem jest zobowiązanie się Spółki, poprzez wyrażenie jej pozytywnej woli spłaty zobowiązań, wynikających z zaciągniętych kredytów bankowych, na wypadek nie wywiązania się z ich spłatami przez spółkę zależną. Przedmiotowe poręczenia, udzielone przez Spółkę, stanowią jedynie zabezpieczenie umów kredytowych, poprzez zobowiązanie się przez Wnioskodawcę do spłaty zobowiązań z nich wynikających, na wypadek nie wywiązania się z nich przez spółkę zależną. W konsekwencji Spółka zobowiązana będzie do wykonania tych umów dopiero, gdy dłużnik ich nie wykona. Oznacza to więc, iż w ramach poręczenia kredytów Spółka zobowiązana będzie do poniesienia wydatków, jeżeli kredytobiorca nie wywiąże się z umów kredytowych.

W konsekwencji wskazać należy, iż poręczenie przez Spółkę kredytu bankowego dla podmiotu zależnego nie wiąże się z powstaniem jakiegokolwiek przychodu w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a w szczególności w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 tej ustawy. Cechą przychodu jest bowiem otrzymanie przez podatnika korzyści mających konkretny wymiar finansowy. W przypadku zaś poręczenia kredytu bankowego bez wynagrodzenia, Spółka nie uzyskuje żadnych korzyści z tego tytułu.

Ponadto powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych). Zatem przychód z powyższego tytułu powstać może jedynie u świadczeniobiorcy, a nie świadczeniodawcy, którym jest w przedmiotowej sprawie Spółka, udzielająca zabezpieczeń kredytów bankowych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, ul. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.