ITPB3/423-324/09/MK - Zwolnienie od podatku dochodowego od osób prawnych dochodów towarzystwa budownictwa społecznego z tytułu miesięcznych opłat czynszowych, przeznaczonych na spłatę kredytu zaciągniętego w celu sfinansowania budowy lokali mieszkalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 9 czerwca 2009 r. (data wpływu 18 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów uzyskanych z tytułu miesięcznych opłat czynszowych przeznaczonych na spłatę kredytu oraz odsetek od kredytu - jest prawidłowe.

W dniu 18 czerwca 2009 r. wpłynął do tut. organu wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów uzyskanych z tytułu miesięcznych opłat czynszowych przeznaczonych na spłatę kredytu oraz odsetek od kredytu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Towarzystwo Budownictwa Społecznego Spółka z o.o. (zwany dalej TBS) prowadzi działalność w zakresie budowy budynków mieszkalnych na wynajem na podstawie ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070). TBS finansuje budowę lokali mieszkalnych m.in. z kredytu udzielanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego.

Kredyt z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego jest spłacany przez TBS z udziałem najemców. TBS zawiera umowy najmu z osobami fizycznymi, które z tego tytułu dokonują miesięcznych opłat czynszowych. Wysokość czynszu jest ustalana w ten sposób, aby uwzględniał on spłatę kredytu bankowego wraz z odsetkami, zaciągniętego na wybudowanie mieszkań przez TBS.

Czynsz przeznaczany jest przez TBS w całości na utrzymanie zasobów mieszkaniowych oraz spłatę kredytu bankowego.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy dochód z czynszu najmu lokali mieszkalnych przeznaczony na spłatę kredytu i odsetek zaciągniętych celem budowy lokali mieszkalnych jest zwolniony od podatku dochodowego stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

W odniesieniu do przedstawionego pytania Spółka podniosła, że dochód z czynszu najmu lokali mieszkalnych przeznaczony na spłatę kredytu i odsetek zaciągniętych celem budowy lokali mieszkalnych jest zwolniony z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przytoczony przepis zwalnia dochód uzyskany przez towarzystwo budownictwa społecznego z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów. Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia "celów związanych z utrzymaniem tych zasobów", których spełnienie jest niezbędnym warunkiem uzyskania przedmiotowego zwolnienia.

W ocenie Jednostki przez pojęcie "utrzymanie zasobów mieszkaniowych" rozumie się jednak ogół działań mających na celu utrzymanie istniejącej substancji mieszkaniowej, co przejawia się w ponoszeniu kosztów mających związek z utrzymaniem istniejących zasobów mieszkaniowych. Sfinansowanie zatem z czynszu wszelkich kosztów związanych z użytkowaniem istniejących lokali mieszkalnych, w tym spłata kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wybudowanie budynków mieszkalnych, w których się one znajdują, równoznaczne jest z przeznaczeniem dochodu uzyskanego z gospodarki zasobami mieszkaniowymi na cele związane z ich utrzymaniem.

Powyższe oznacza, że dochodem z gospodarki zasobami mieszkaniowymi jest cały czynsz otrzymywany od lokatorów w związku z wynajmowaniem i użytkowaniem wybudowanych już mieszkań.

W tej sytuacji stwierdzić należy, iż warunki skorzystania ze zwolnienia określone w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są przez TBS spełnione (takie też stanowisko zawarto w piśmie Ministra Finansów DD6/8213/34/KWW/09/PGMC-123 z dnia 17 marca 2009 r. oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu ILPB3/423W-18/09-2/BN z dnia 20 kwietnia 2009 r.).

Ponadto Jednostka wskazała, iż kredyt zaciągnięty przez TBS na mocy przepisów ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, tj. art. 19 ust. 8 podlega zabezpieczeniu, m.in. poprzez ustanowienie hipoteki na kredytowanej nieruchomości. Zatem możliwym jest w przypadku braku spłaty kredytu wszczęcie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości zabezpieczonej hipoteką celem zaspokojenia należności Banku taka sytuacja zaś doprowadzi niewątpliwie do utraty zasobów mieszkaniowych będących we władaniu TBS.

W świetle powyższego, mając na uwadze, iż środki finansowe pochodzące z czynszu a przeznaczone na spłatę zaciągniętych kredytów przeznaczone są na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, zasadnym jest twierdzenie, iż przychód jest wolny od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na mocy art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy.

Na tle przedstawionego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Stosownie do wyżej cytowanego przepisu (wprowadzonego przepisem art. 1 pkt 18 lit. a) tiret czwarte ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz. U. Nr 217, poz. 1589), z dniem 1 stycznia 2007 r. - zwolnione od podatku są wyłącznie te dochody spółdzielni mieszkaniowych, które zostały uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i które zostały przeznaczone na utrzymanie tych zasobów.

Wobec tego opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają dochody uzyskane z:

W poprzednim stanie prawnym zakres zwolnienia był szerszy albowiem obejmował dochody, które osiągała spółdzielnia mieszkaniowa (bez względu na źródło ich pochodzenia), z wyjątkiem określonych w art. 17 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia ich na utrzymanie zasobów mieszkaniowych i inne cele statutowe, z wyjątkiem działalności gospodarczej.

Powołana ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji: "zasobów mieszkaniowych" oraz "gospodarki zasobami mieszkaniowymi". Zakresu tych pojęć nie da się także wywieść z przepisów ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm.). Zauważyć należy jednak, że w języku potocznym, pojęcie "gospodarka" - w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś.

"Zasób" zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojecie "mieszkanie" jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, http://sjp.pwn.pl). Tak więc przymiotnik "mieszkaniowy" "mieszkaniowych", określa rzeczy związane z mieszkaniem. W konsekwencji z interpretacji językowej pojęcia "gospodarka zasobami mieszkaniowymi" wynika w sposób jednoznaczny, oczywisty, że gospodarka ta obejmuje dysponowanie i zarządzanie zgromadzonymi pomieszczeniami mieszkalnymi.

Charakteru tego nie mają natomiast lokale użytkowe własnościowe i w najmie, gdyż działalność w nich prowadzona nie jest niezbędna ani funkcjonalnie związana z prawidłowym korzystaniem z pomieszczeń mieszkalnych. Dlatego też przez "zasoby mieszkaniowe", o których mowa w wyżej wymienionym przepisie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy zdaniem organu podatkowego rozumieć: budynki mieszkalne (w zakresie istniejących w nich pomieszczeń mieszkalnych) wraz z wyposażeniem technicznym oraz pomieszczeniami do nich przynależnymi, pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione, budowle komunikacyjne oraz inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych.

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody, w tym opłaty pobierane od lokatorów oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (odpowiednio art. 12 i art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy). Uzyskany z tego tytułu dochód, zgodnie z cytowanym wcześniej art. 17 ust. 1 pkt 44 tej ustawy jest wolny od podatku, tylko jeśli zostanie przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie zatem dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkalnymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.

Natomiast pod pojęciem "utrzymanie zasobów mieszkaniowych" rozumie się ogół działań mających na celu utrzymanie istniejącej substancji mieszkaniowej, co przejawia się w ponoszeniu kosztów (wydatków) mających związek z utrzymaniem istniejących zasobów mieszkaniowych, w tym również z tytułu spłaty kredytów zaciągniętych na budowę tych zasobów i odsetek od tych kredytów.

W kontekście powyższego, zasadnym będzie również zakwalifikowanie środków pieniężnych przeznaczonych na spłatę kredytu na budowę mieszkań oraz odsetek od zaciągniętego kredytu na wynajem do "gospodarki zasobami mieszkaniowymi", pod warunkiem jednakże spłaty odsetek od tego kredytu ze środków pochodzących z czynszu otrzymanego od lokatorów (najemców) w związku z wynajmowaniem i użytkowaniem istniejących już mieszkań. W takim przypadku zastosowanie znajdzie tutaj przepis art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy podatkowej, gdyż spełniony będzie warunek pochodzenia środków z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i ich przeznaczenia na utrzymanie tych wybudowanych zasobów.

Opodatkowaniu podlegałby natomiast dochód uzyskany z czynszu od najemców mieszkań w sytuacji, gdyby został przeznaczony przez towarzystwo na budowę nowych mieszkań, a więc nie byłby związany z utrzymaniem istniejących zasobów mieszkaniowych, od których pobierany jest czynsz.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.