ITPB3/423-254a/14/AW - Klasyfikacja podatkowa odsetek od obligacji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 czerwca 2014 r. (data wpływu 13 czerwca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji podatkowej odsetek od obligacji - jest prawidłowe.

W dniu 13 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kwalifikacji podatkowej odsetek od obligacji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką kapitałową (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą w Polsce (jest polskim rezydentem podatkowym).

Wnioskodawca planuje nabyć, od podmiotu z siedzibą w Polsce (dalej: Sprzedawca), obligacje (dalej: Obligacje I) innej spółki (dalej: Emitent) z grupy kapitałowej, do której należy Sprzedawca i Wnioskodawca. Planowane jest, że transakcja zbycia/nabycia Obligacji I od Sprzedawcy przez Spółkę zostanie przeprowadzona za pośrednictwem profesjonalnego pośrednika, tj. domu maklerskiego prowadzącego działalność maklerską, z siedzibą na terytorium Polski. Niniejszy zakup planowany jest na czwarty kwartał 2014 r.

Z tytułu zawartej umowy sprzedaży Obligacji I Wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz Sprzedawcy ceny sprzedaży za Obligacje I. Zakup Obligacji I może zostać sfinansowany przez Spółkę w części (kwotowo mniejszej) z kapitałów własnych Spółki, w części zaś (kwotowo większej) za pomocą finansowych instrumentów dłużnych. W szczególności, Spółka zaciągnie, od podmiotu należącego do tej samej co Wnioskodawca grupy kapitałowej, pożyczkę (dalej: Pożyczka), z której środki zostaną wykorzystane na zakup Obligacji I.

Następnie, Spółka wyemituje obligacje (dalej: Obligacje II), które zostaną objęte przez Sprzedawcę. Środki otrzymane przez Spółkę od Sprzedawcy z tytułu emisji Obligacji II (tekst jedn.: z tytułu zapłaty ceny emisyjnej Obligacji II) zostaną wykorzystane przez Spółkę na spłatę Pożyczki, z której środki zostały wykorzystane w celu nabycia Obligacji I (tekst jedn.: w celu zapłaty ceny sprzedaży za Obligacje I). Cena emisyjna Obligacji II obejmowanych przez Sprzedawcę nie będzie wyższa niż kwota Pożyczki i narosłych od niej odsetek. Innymi słowy, środki z Obligacji II posłużą do refinansowania krótkoterminowej Pożyczki wykorzystanej w celu zapłaty za Obligacje I.

W okresie do całkowitej spłaty zobowiązań z tytułu Obligacji II Wnioskodawca będzie dokonywać na rzecz posiadacza Obligacji II (tu: Sprzedawca) zapłaty odsetek za odpowiednie okresy odsetkowe. Możliwe są również inne formy rozliczenia odsetek od Obligacji II. W szczególności, gdy posiadacz Obligacji II wyrazi zgodę na nabycie nowych obligacji emitowanych przez Wnioskodawcę, może dojść do umownego potrącenia wierzytelności obu stron, tj. wierzytelności posiadacza Obligacji II wynikających z roszczenia o zapłatę należnych odsetek od dotychczas posiadanych Obligacji II z wierzytelnością Wnioskodawcy z tytułu ceny emisyjnej nowych obligacji.

Dla kompletności przedstawionego zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca informuje, że nadwyżki finansowe wygenerowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mogą być inwestowane w inne instrumenty finansowe emitowane przez podmioty powiązane z Wnioskodawcą (należące do tej samej co Wnioskodawca grupy kapitałowej) lub przez podmioty zewnętrzne (niepowiązane), np. Skarb Państwa.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy odsetki od Obligacji II wyemitowanych przez Wnioskodawcę mogą być zaliczane przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty.

2. Czy w przypadku, gdy zapłata odsetek od Obligacji II wyemitowanych przez Wnioskodawcę odbywać się będzie poprzez potrącenie zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu odsetek z należnościami Wnioskodawcy z tytułu nowej emisji obligacji odsetki takie są kosztem uzyskania przychodów w chwili potrącenia.

Niniejsza interpretacja dotyczy pytania oznaczonego we wniosku numerem 1. W zakresie pytania oznaczonego we wniosku numerem 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy - w zakresie pytania oznaczonego we wniosku numerem 1 - odsetki od Obligacji II wyemitowanych przez Wnioskodawcę mogą być zaliczane przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się naliczonych, lecz niezapłaconych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Ponadto, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a tej ustawy, wydatki na spłatę pożyczek (kredytów) nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Jednocześnie stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e tej ustawy.

Ąrt. 4 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (Dz. U. z 2014 r. poz. 730) definiuje obligacje jako papiery wartościowe.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują wprost co należy rozumieć pod pojęciem wydatków na nabycie lub objęcie papierów wartościowych. Zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 tej ustawy obejmuje swoim zakresem wyłącznie wydatki pozostające w bezpośrednim związku z nabyciem papierów wartościowych (tu: Obligacji I), a więc tego rodzaju wydatki, bez których poniesienia nie byłoby możliwe nabycie lub objęcie papierów wartościowych.

Do typowych kosztów warunkujących nabycie obligacji zaliczyć więc - zdaniem Wnioskodawcy - należy zapłaconą cenę emisyjną lub inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (np. prowizje biura maklerskiego, jeżeli takie występują). Za takim rozumieniem art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przemawia wykładnia literalna tego przepisu i posłużenie się przez ustawodawcę sformułowaniem "wydatki na objęcie lub nabycie" papierów wartościowych, a nie przykładowo "wydatki poniesione w celu objęcia lub nabycia" papierów wartościowych. W sposób jednoznaczny wskazuje to na konieczność istnienia ścisłego i bezpośredniego związku tego rodzaju wydatków z nabyciem lub objęciem papierów wartościowych.

Spółka zauważa, że wskazany powyżej przepis jest umiejscowiony w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który zawiera katalog wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodu, a więc katalog wyjątków od ogólnej zasady uznawania wydatków za koszty uzyskania przychodu z art. 15 ust. 1 omawianej ustawy. W konsekwencji przepisy art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym także pojęcie wydatków na nabycie lub objęcie papierów wartościowych z art. 16 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, nie powinny być interpretowane rozszerzająco, lecz w sposób ścisły.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że pojęcie wydatków na nabycie papierów wartościowych swoim zakresem obejmuje wyłącznie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie, takie jak przykładowo cena emisyjna, czy np. prowizje biura maklerskiego jeżeli takie występują. Pojęcie to nie obejmuje natomiast odsetek od kredytu, pożyczki lub obligacji na zakup papierów wartościowych (tu: Obligacji I) ani też odsetek od obligacji na spłatę/refinansowanie takich kredytów/pożyczek (tu: Obligacje II).

Stanowisko przedstawione powyżej znajduje swoje potwierdzenie w ustalonej, jednomyślnej linii wykładni organów podatkowych i sądów administracyjnych, W tym zakresie wnioski dotyczące akcji - jako papierów wartościowych - będą adekwatne również w przypadku transakcji dotyczących obligacji, będących także papierami wartościowymi.

Spółka podkreśla, że Minister Finansów w piśmie z dnia 7 sierpnia 2002 r. (sygn. PB4/AK-8214-6905-192/02) wydanym na podstawie art. 14 Ordynacji podatkowej potwierdził prezentowane w niniejszym wniosku stanowisko i wskazał, że wydatkami na nabycie udziałów/akcji są wyłącznie wydatki bezpośrednio związane z nabyciem, tj. wydatki, bez których nie byłoby możliwe nabycie lub objęcie udziałów lub akcji. Do wydatków tych należy zaliczyć cenę nabycia, wpłaty na kapitał zakładowy. W przywołanym piśmie Minister Finansów stwierdził również, że należy rozdzielić pojęcie wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) od źródeł finansowania tego rodzaju wydatków. Dotyczy to w szczególności pożyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie udziałów (akcji). Odsetki od takich pożyczek i kredytów nie stanowią wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji), niewątpliwie jednak pozostają w związku z przychodami podatnika. Dlatego też odsetki od tego rodzaju pożyczek kredytów, zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, są kosztem w momencie zapłaty lub kapitalizacji.

Podobne stanowisko zostało wyrażone w piśmie Ministra Finansów z dnia 12 marca 2001 r. (znak PB4/BA-8214-486-94/01), w którym Minister Finansów wskazał, że wydatkami na zakup akcji są jedynie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie (tekst jedn.: cena udziałów, opłaty notarialne, prowizje maklerskie). Natomiast odsetki oraz różnice kursowe są zapłatą za kredyt, a nie wydatkami na nabycie akcji, dlatego też należy je ujmować w dacie zapłaty lub kapitalizacji.

Podobne interpretacje zostały zaprezentowane we wcześniejszym piśmie z dnia 31 października 1996 r. (sygn. PD 4/AK-722-662/96), jak również w odpowiedziach Ministra Finansów na interpelacje poselskie nr 922 z dnia 2 września 2002 r. oraz nr 1985 z dnia 23 maja 2000 r.

Wnioskodawca wskazuje, że prezentowane przez niego stanowisko odnośnie zaliczania przedmiotowych odsetek do kosztów uzyskania przychodów w momencie zapłaty tych odsetek jest potwierdzone przez orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego.

I tak, Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 30 maja 2001 r. sygn. akt I SA/Ka 749/00 stwierdził jednoznacznie, że jeżeli "zakup jest pokryty przez podatnika ze środków pochodzących z zaciągniętej na ten cel pożyczki (kredytu) (...) to odsetki należne od takiej pożyczki będące zapłatą za uzyskaną pożyczkę bądź kredyt (ceną ich uzyskania), a nie wydatkami na nabycie akcji, są kosztem uzyskania przychodu już w momencie faktycznej zapłaty (poniesienia) lub kapitalizacji co wynika z art. 16 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy o p.d.o.p.".

Analogiczne rozstrzygnięcia zostały zaprezentowane również przez Naczelny Sąd Administracyjny w następujących orzeczeniach:

* "Przez wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654), należy rozumieć wydatki podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji, a więc w szczególności ich cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Do wydatków tych nie mogą być zaliczone odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika na nabycie akcji, gdyż nie pozostają one w bezpośrednim związku z ich nabyciem". (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 września 2004 r., sygn. akt FSK 324/2004);

* "Mając powyższe ustalenie na uwadze, przechodząc na grunt ustawy podatkowej, należy stwierdzić, że przez wydatki, o których mowa w jej art. 16 ust. 1 pkt 8, należy rozumieć wydatki dokonane przez podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji. Są nimi w szczególności cena nabycia, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Przy takim rozumieniu pojęcia wydatków, nie można do nich zaliczyć odsetek od kredytów zaciągniętych przez podatników na nabycie akcji, ponieważ wydatki z tego tytułu nie pozostają w bezpośrednim związku z ich nabyciem. Podkreślić należy, że analogiczne stanowisko Naczelny Sąd Administracyjny zajął w wyroku z dnia 7 września 2004 r. sygn. akt FSK 324/04 (Lex 142056)". (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 2006 r. sygn. akt II FSK 229/05).

Spółka wskazuje, że identyczne stanowisko prezentują także organy podatkowe w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego. Przykładowo w tym zakresie wskazuje na rozstrzygnięcia zaprezentowane w interpretacjach indywidualnych z dnia 16 lutego 2011 r. sygn. IPPB3/423-855/10-4/JB, z dnia 9 lipca 2010 r. sygn. IPPB3/423-235/10-2/MC, z dnia 29 lipca 2009 r. sygn. IPPB3/423-266/09-2/k.k., z dnia 4 czerwca 2009 r. sygn. IPPB3/423-168/09-4/k.k., wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie. Opisywane stanowisko było prezentowane przez organy podatkowe także we wcześniejszych interpretacjach. W tym zakresie Spółka wskazuje w szczególności na interpretację indywidualną z dnia 11 sierpnia 2008 r., sygn. ILPB3/423-289/08-2/HS, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu: "Użycie przez ustawodawcę określenia - wydatki na nabycie - oznacza, że do kosztów - ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji - zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie udziałów lub akcji. Do typowych kosztów warunkujących nabycie udziałów lub akcji zaliczyć należy zapłaconą cenę udziałów lub akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego itp). Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić że koszty zaciągniętej pożyczki na zakup akcji czy udziałów, tj. odsetki, prowizje, a przy pożyczce dewizowej także różnice kursowe, nie są wydatkami na nabycie udziałów akcji, lecz zapłatą za pożyczkę, wobec czego są one kosztem uzyskania przychodu w dacie ich faktycznej zapłaty lub kapitalizacji. Jest to zatem zbieżne z ogólną zasadą zaliczania odsetek do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia lub kapitalizacji bowiem zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów)".

Powyższe stanowisko jest również jednolicie potwierdzane przez organy podatkowe w późniejszych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Dla przykładu Spółka wskazuje:

* interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 27 lipca 2012 r. sygn. ILPB3/423-177/12-2/AO;

* interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 6 czerwca 2012 r. sygn. IPPB3/423-143/12-2/DP;

* interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w dniu 24 stycznia 2012 r. sygn. IPTPB3/423-286/11-5/PM;

* interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 28 kwietnia 2010 r. sygn. IPPB3/423-121/10-3/AG).

Mając na uwadze powyższe - zdaniem Spółki - art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie będzie miał w przedstawionej sytuacji zastosowania. Należy bowiem stwierdzić, że odsetki od wyemitowanych przez Wnioskodawcę Obligacji II nie są wydatkami na nabycie Obligacji I, lecz zapłatą za finansowanie, wobec czego są one kosztem uzyskania przychodu w dacie ich zapłaty. Jest to zbieżne z ogólną zasadą zaliczania odsetek do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty (lub kapitalizacji), bowiem zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów), zaś zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wydatki na spłatę pożyczek (kredytów) nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

Ponadto, Wnioskodawca podkreśla, że istnieje wyraźny związek poniesionych kosztów (odsetek od Obligacji II) z przychodem w postaci odsetek od Obligacji I lub z tytułu zbycia Obligacji I, jakie Wnioskodawca uzyska w przyszłości. Spełniony będzie zatem warunek wymieniony w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określający, że koszty powinny być poniesione w celu osiągnięcia przychodów.

Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów przedmiotowych odsetek ma zastosowanie w zakresie, w jakim zaliczenie tych odsetek do kosztów uzyskania przychodów nie jest ograniczone przepisami o tzw. niedostatecznej kapitalizacji.

Reasumując - zdaniem Wnioskodawcy - odsetki od Obligacji II wyemitowanych przez Wnioskodawcę mogą być zaliczane przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.