ITPB3/423-194/09/MK - Koszty dotyczące wyrządzonych szkód powstałych podczas transportu towarów jako koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2009 r. (data wpływu 14 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie dotyczącym zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących wyrządzonych szkód w towarach powstałych podczas wykonywania usługi transportu towarów (pytanie oznaczone jako Nr 1 w poz. 55 wniosku - druk ORD-IN) jest prawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2009 r. wpłynął do tut. organu wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie dotyczącym braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących wyrządzonych szkód powstałych podczas wykonywania usługi transportu towarów.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka świadczy usługi transportowe, polegające na przewozie towarów, którymi są samochody. Usługi wykonuje zarówno własnymi środkami, jak i korzystając z podwykonawstwa innych firm transportowych.

Zdarza się, że podczas wykonywania usług dochodzi do powstania szkody w przewożonym towarze. Zamawiający usługę (czyli klient) obciąża firmę kosztami usunięcia tych szkód poprzez wystawianie not obciążeniowych.

Następnie Spółka uzyskuje z tego tytułu odszkodowanie od ubezpieczyciela (jako że ubezpiecza przewożone mienie) lub obciąża podwykonawców kosztami likwidacji powstałych szkód. Uzyskiwane od ubezpieczyciela odszkodowanie nie pokrywa w pełni powstałej szkody, gdyż 10% jej wysokości stanowi udział własny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie pierwsze.

Wniosek Spółki w zakresie pytania drugiego zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.

Odnosząc się do pierwszego przedstawionego pytania Wnioskodawca podniósł, że jego zdaniem koszty dotyczące wyrządzonych szkód powstałych podczas transportu towarów (samochodów) należy traktować jako koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Są to więc, koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z funkcjonowaniem firmy.

Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Z powyższego jednoznacznie wynika, że wyłącznie kary i odszkodowania z tytułów wymienionych w cytowanym wyżej artykule nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Do kosztów uzyskania przychodów na tej podstawie nie będą mogły zostać zaliczone kary umowne i odszkodowania z tytułu:

Wszystkie wskazane wyżej kary umowne i odszkodowania wiążą się z należytym wykonaniem zobowiązań. Ustawodawca wyłącza je z kosztów uzyskania przychodów, nie chcąc "premiować" przypadków nienależytego wykonania zobowiązania.

W przedstawionym stanie faktycznym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę jest świadczenie usług w zakresie przewozu, spedycji - Podatnik prowadzi firmę transportową specjalizującą się w przewozie samochodów.

W ramach wykonywanych usług Spółka świadczy kompleksową przewóz towarów, także z wykorzystaniem podwykonawców - zewnętrznych firm transportowych. Przy wykonywaniu usług przewozowych występują przypadki, gdy dochodzi do uszkodzenia przewożonych towarów i tym samym uszczerbku na majątku klienta, który został oddany do przewozu (uszkodzenia towarów podczas transportu).

W przypadku, gdy dochodzi do zapłaty na rzecz klienta, Spółka podejmuje działania w celu uzyskania rekompensaty wypłaconych kwot. Działania te obejmują przede wszystkim dochodzenie pokrycia poniesionych kosztów od ubezpieczyciela na podstawie zawartej z nim umowy ubezpieczenia lub obciąża podwykonawców kosztami likwidacji powstałych szkód.

W świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego istotne jest ustalenie czy usługę transportową rozumie się jako wykonaną wadliwie czy za niewykonaną.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują w odrębny sposób terminu "wadliwy", wobec czego należy uznać, że pojęcie to powinno być w kontekście analizowanego przepisu rozumiane w sposób przyjęty w języku potocznym. Na gruncie języka polskiego słowo "wadliwy" oznacza tyle, co "mający wady, usterki defekty, wskazujący braki, błędy, niewłaściwy, nieprawidłowy, niepoprawny (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003).

W kontekście powyższego obarczona wadliwością będzie taka usługa, która została wykonana w sposób niepełny ("wskazuje braki"), np. nie zostały przez przewoźnika spełnione wszelkie obowiązki ciążące na nim na mocy umowy zawartej z zamawiającym lub na mocy obowiązujących przepisów prawa.

Stosownie do norm art. 774 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Usługi przewoźnika nie obejmują samego tylko działania, ale również jego rezultat.

Jeżeli usługa w dostarczeniu towaru została wykonana a w trakcie jej wykonania nastąpiło uszkodzenie przewożonego towaru wówczas zastosowanie ma art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Innymi słowy, wydatek związany z odszkodowaniem z tytułu wadliwego wykonania umowy przewozu w postaci uszkodzenia przewożonego towaru, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z zawartą umową przewozu to Spółka wypłaca świadczenie pieniężne na rzecz zleceniodawcy (na podstawie noty obciążeniowej)

Równowartość szkody wyrządzonej przez Spółkę podczas wykonywania usługi przewozu stanowi odszkodowanie z tytułu nienależytego (wadliwego) wykonania usługi i tym samym nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

Przy czym nie ma znaczenia czy wykonawcą usługi była Spółka, czy podwykonawcą zewnętrzna firma transportowa. Zauważyć należy, że Wnioskodawca ma możliwość domagania się następnie rekompensaty wypłaconych odszkodowań od podwykonawcy, który wykonał przewóz podczas, którego doszło do uszkodzenia towaru. Zgodnie bowiem z przepisem art. 471 Kodeksu Cywilnego dłużnik jest zobowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Reasumując, w ocenie tut. organu, w sytuacji, gdy działania (zaniechania) przewoźnika, za które ponosi on odpowiedzialność, są wadliwe w takim stopniu, że zachodzą ww. przesłanki zastosowania regulacji z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy podatkowej, wówczas wypłacone zlecającemu przez Wnioskodawcę (przewoźnika) odszkodowanie (w majątku kontrahenta powstała szkoda, gdyż ładunek został uszkodzony) nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

Podnieść należy jednak, że jednoznaczne przesądzenie o charakterze tych kosztów wymagałoby jednak przeprowadzenia postępowania dowodowego. Tutejszy organ nie jest uprawniony do dokonania takich ustaleń w ramach postępowania w przedmiocie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Z tego względu, niniejsza interpretacja ogranicza się do wykładni przepisu art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i wskazania elementów faktycznych, które są istotne dla kwalifikacji przedmiotowych kosztów.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/7, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.