ITPB3/423-179a/10/DK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 14 kwietnia 2010 r. (data wpływu 15 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 tejże ustawy w związku z transakcjami dokonywanymi na podstawie umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 15 kwietnia 2010 r. do tut. organu wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 tejże ustawy w związku z transakcjami dokonywanymi na podstawie umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: "Spółka") wraz ze spółką z siedzibą w Szwecji (dalej: "Pool Leader"), ma zamiar zawrzeć z bankiem z siedzibą w Danii (dalej: "Bank"), działającym w Polsce poprzez swój oddział, umowę o świadczenie usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową na rzecz Spółki i Pool Leadera. Stronami umowy będą wyłącznie: Spółka i Pool Leader oraz Bank. Pool Leader jest większościowym udziałowcem Spółki.

Umowa o zarządzanie płynnością finansową jest umową nienazwaną typu cash pooling (dalej: "Umowa cash pooling"). Zarządzanie płynnością finansową jest systemem, za pośrednictwem którego zeruje się salda rachunków, umożliwiającym wspólne zarządzanie płynnością i naliczanie odsetek dla Spółki i Pool Leadera (dalej: łącznie "Grupa"). Zawarcie z Bankiem Umowy cash poolingu generalnie będzie miało na celu optymalizację płynności finansowej Grupy oraz obniżenie kosztów odsetkowych i/lub zwiększenie zysków odsetkowych na poziomie całej Grupy. Dodatkowo, poza korzyściami z tytułu uczestniczenia w systemie cash poolingu jakie uzyskuje Grupa jako całość, przystąpienie do Umowy cash poolingu wiąże się również z wymiernymi korzyściami dla samej Spółki, takimi jak gwarancja wysokiego oprocentowania całości posiadanych środków bez konieczności podjęcia jakichkolwiek działań ze strony Spółki (czyli na przykład założenia depozytu), czy swobodny dostęp do finansowania jeżeli zajdzie taka potrzeba.

Zarządzanie płynnością finansową w ramach systemu, następuje poprzez koncentrację środków pieniężnych obu spółek Grupy na jednym specjalnym rachunku rozliczeniowym, którego saldo jest podstawą dokonywania rozliczeń pomiędzy Bankiem a Grupą jako całością. Zarządzanie płynnością finansową będzie się odbywało w oparciu o rachunek prowadzony w polskich złotych.

(i) W celu realizacji powyższych założeń, Bank otworzy w swoim polskim oddziale specjalny rachunek rozliczeniowy (dalej: "Rachunek Główny"), którego posiadaczem będzie Pool Leader. Jednocześnie Bank otworzy, w swoim polskim oddziale, odrębnie dla Spółki oraz odrębnie dla Pool Leadera, rachunki bieżące (dalej: "Rachunki Szczegółowe" lub odpowiednio "Rachunek Szczegółowy"). Obecnie Spółka ma rachunek bieżący w polskim oddziale Banku, dlatego w przypadku Spółki, obecny rachunek bieżący stanie się Rachunkiem Szczegółowym i zostanie włączony do struktury cash pooling. Natomiast Pool Leader nie jest obecnie klientem polskiego oddziału Banku, dlatego dla Pool Leadera w polskim oddziale Banku, obok Rachunku Głównego, zostanie otwarty nowy rachunek jakim będzie Rachunek Szczegółowy. Oba Rachunki Szczegółowe zostaną dołączone do Rachunku Głównego, ich posiadaczami (Rachunków Szczegółowych) będą odrębnie Spółka oraz Pool Leader.

(ii) Zerowanie sald oznacza, że wszelkie wpłaty dokonywane na Rachunek Szczegółowy będą jednocześnie zapisywane przez Bank w ciężar tego rachunku oraz w dobro Rachunku Głównego. Podobnie, wypłaty z Rachunku Szczegółowego będą jednocześnie zapisywane w dobro tego rachunku oraz w ciężar Rachunku Głównego. Innymi słowy, po każdej transakcji następuje przeniesienie przez Bank salda dodatniego bądź ujemnego, powstałego na Rachunku Szczegółowym, na Rachunek Główny. Saldo na Rachunku Głównym będzie zawsze odzwierciedleniem salda pomiędzy Bankiem a Pool Leaderem, natomiast saldo na Rachunku Szczegółowym będzie zawsze wynosiło zero.

(iii) Dysponowanie Rachunkiem Głównym będzie się odbywać wyłącznie poprzez uznania i obciążenia Rachunku Szczegółowego. Wypłat z Rachunku Szczegółowego będzie się dokonywać jedynie wówczas, gdy w chwili transakcji na Rachunku Głównym będą dostępne wystarczające środki. Wyłącznym właścicielem salda dodatniego będzie Pool Leader.

(iv) Ewentualny limit kredytowy na Rachunku Głównym będzie uzgadniany odrębnie przez Bank oraz Pool Leadera. Należący do Spółki Rachunek Szczegółowy, nie będzie nigdy źródłem zobowiązania do zapłaty na rzecz Spółki po stronie Banku oraz nie może mieć własnego limitu kredytowego. Wypłaty oraz wpłaty dokonywane "z" i "na" Rachunek Szczegółowy, a jednocześnie obciążające i zapisywane w dobro Rachunku Głównego w sposób opisany powyżej, stanowią wierzytelności i zobowiązania pomiędzy Pool Leaderem a Spółką. W konsekwencji wprowadzenia Umowy cash poolingu powstaną dla Spółki krótkoterminowe należności od Pool Leadera i/lub zobowiązania Spółki w stosunku do Pool Leadera, w zależności od tego, jaki będzie udział Spółki w saldzie Rachunku Głównego. Czyli jak nastąpi wpłata na Rachunek Szczegółowy Spółki, która automatycznie jest zapisywana na Rachunku Głównym, to wówczas Spółka jest wierzycielem, a Pool Leader dłużnikiem. Natomiast gdy nastąpi wypłata z Rachunku Szczegółowego Spółki, która automatycznie obciąży Rachunek Główny, to wówczas Spółka jest dłużnikiem, a Pool Leader jest wierzycielem.

(v) Prawo do uzyskania od Banku całości informacji dotyczących Rachunku Głównego przysługuje wyłącznie Pool Leaderowi. Za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej Spółka może w dowolnym momencie sprawdzić saldo środków jakie dla niej są dostępne.

(vi) Bank będzie naliczał odsetki "wewnętrzne" od kwot należnych Spółce lub kwot przypadających do zapłaty przez Spółkę, w odniesieniu do Rachunku Głównego, poprzez wpłaty i wypłaty z Rachunku Szczegółowego Spółki. Odsetki "wewnętrzne", to odsetki, które są wypłacane Spółce przez Pool Leadera jako właściciela Rachunku Głównego, lub płatne przez Spółkę, jeżeli jej udział w saldzie Rachunku Głównego będzie ujemny. Termin odsetki "wewnętrzne" został użyty dla odróżnienia tych odsetek od odsetek wypłacanych przez Bank lub należnych Bankowi z tytułu sald na Rachunku Głównym. Wysokość oprocentowania odsetek "wewnętrznych" jest kwestią, którą ustalają pomiędzy sobą Spółka oraz Pool Leader. Warunki oprocentowania odsetek "wewnętrznych" i częstotliwość księgowania odsetek "wewnętrznych" będą określone w przekazanej Bankowi dyspozycji Pool Leadera, Na tej podstawie Bank będzie automatycznie wyliczał i księgował odsetki "wewnętrzne" w trakcie trwania umowy. W przypadku Umowy cash poolingu odsetki księgowane są w dwóch etapach. Dla uproszczenia opis dotyczy tylko odsetek dodatnich. Należy jednak pamiętać, że dokładnie taka sama zasada dotyczy odsetek ujemnych. W pierwszym etapie, następuje księgowanie odsetek naliczonych na Rachunku Głównym (Pool Leadera). Te odsetki, naliczone w oparciu o dzienne salda na Rachunku Głównym (czyli salda netto Grupy), są wypłacane przez Bank na Rachunek Szczegółowy, należący do Pool Leadera (na Rachunku Głównym nie można dokonywać żadnych księgowań - służy wyłącznie do koncentracji sald). Następnie w drugim etapie, Bank księguje odsetki należne właścicielowi danego Rachunku Szczegółowego (tzn. Spółki), obliczone na podstawie codziennego udziału tego rachunku w saldzie Rachunku Głównego, debetując Rachunek Szczegółowy Pool Leader i uznając Rachunek Szczegółowy Spółki. Czyli Bank wykonuje księgowanie, ale odsetki są fizycznie wypłacane na rzecz Spółki przez Pool Leadera. Każde księgowanie natychmiast spowoduje transakcję zerującą mającą na celu (jak w każdym innym przypadku) tylko i wyłącznie koncentrację sald. Oprocentowanie Rachunku Głównego będzie przedmiotem odrębnych uzgodnień między Bankiem a Pool Leaderem.

(vii) Pool Leader będzie miał obowiązek informować Spółkę o oprocentowaniu oraz wszelkich zmianach oprocentowania jej Rachunku Szczegółowego. Spółka w odniesieniu do jej Rachunku Szczegółowego, będzie mogła - za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej Banku, uzyskiwać informacje o aktualnym oprocentowaniu oraz wyliczeniach w oparciu o prowadzone na bieżąco raportowanie dotyczące Rachunku Szczegółowego z wyłączeniem zapisów zerujących salda. Naliczanie odsetek oraz dokonywanie zapisów księgowych będzie następowało według zasad przyjętych przez Bank dla rachunków podmiotów gospodarczychz kredytem w rachunku bieżącym.

(viii) Na podstawie odrębnej umowy z Pool Leaderem, Bank będzie mógł zarejestrować wewnętrzny limit przypisany do Rachunku Szczegółowego. Rejestracja wewnętrznego limitu zakłada zwykle blokowanie płatności, która spowoduje przekroczenie zarejestrowanego limitu. Dokonywane w systemie bankowości elektronicznej płatności powodujące przekroczenie zarejestrowanego limitu będą blokowane z powodu niewystarczających środków na rachunku. Jeżeli jednak z jakiegoś powodu limit zostanie przekroczony, Spółka będzie zobowiązana niezwłocznie wpłacić kwotę odpowiadającą kwocie przekroczonego salda ujemnego na jej Rachunku Szczegółowym na Rachunek Szczegółowy Pool Leadera, chyba że strony dokonają innych uzgodnień. Opisane powyżej przekroczenie limitu będzie oznaczać, że łączna kwota obciążeń Rachunku Szczegółowego przekroczyła łączną kwotę uznań o kwotę wyższą niż zarejestrowany limit. Nie uwzględnia się przy tym zapisów zerujących salda. Zazwyczaj limit będzie ustalany w ten sposób, że Spółka będzie mogła wykorzystać wszystkie swoje środki plus ewentualny limit, to jednak jest kwestią do ustalenia pomiędzy Spółką a Pool Leaderem. Informacje o aktualnej wysokości wewnętrznego limitu Spółka będzie mogła uzyskać za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej Banku.

(ix) Płatności dokonywane za pośrednictwem Rachunku Szczegółowego Spółki mogą być źródłem zobowiązań jedynie po stronie Pool Leadera, natomiast wypłaty dokonywane za pośrednictwem Rachunku Szczegółowego Spółki mogą być źródłem zadłużenia jedynie wobec Pool Leadera. Saldo Spółki w stosunku do Banku zawsze będzie wynosiło zero. Spółka przystępując do struktury cash pooling udostępnia swoje środki finansowe Pool Leaderowi, nie mając przy tym żadnego roszczenia wobec Banku o zwrot tych środków. Ewentualne roszczenie o zwrot środków Spółka będzie miała jedynie w stosunku do Pool Leadera.

(x) Opłaty za administrowanie systemem cash poolingu, będą należne wyłącznie Bankowi. Pool Leader zapłaci Bankowi opłatę za otwarcie każdego Rachunku Szczegółowego lub przekształcenie istniejącego rachunku bieżącego w Rachunek Szczegółowy i jego włączenie do Systemu Zarządzania Płynnością Finansową Grupy. Ponadto, Pool Leader zapłaci Bankowi roczną opłatę administracyjną za każdy Rachunek Szczegółowy. Opłaty będą pobierane za każdy rok kalendarzowy z góry. Pierwsze opłaty administracyjne będą pobierane w proporcjonalnej wysokości należnej za pozostałą część roku, w którym utworzono System Zarządzania Płynnością Finansową Grupy. Opłaty administracyjne nie będą podlegały zwrotowi.

Dodatkowo, Pool Leader zapłaci Bankowi stałe opłaty w uzgodnionej wysokości, za każdą zmianę do Umowy cash poolingu oraz za rozwiązanie Umowy cash poolingu naliczaną od każdego Rachunku Szczegółowego. Opłatami tymi zostanie obciążony Rachunek Szczegółowy Pool Leadera. Na wniosek Pool Leadera, Bank może alternatywnie obciążyć powyższymi opłatami i należnościami dotyczącymi Spółki jej odpowiedni Rachunek Szczegółowy.

Czyli generalnie to Pool Leader ponosi wszelkie opłaty na rzecz Banku, związane z administrowaniem strukturą cash pooling. Jeżeli jednak Pool Leader podejmie stosowną decyzję, to wówczas Spółka zostanie obciążona opłatami w części na nią przypadającej.

(xi) W dowolnie wybranym przez siebie momencie, Spółka może zrezygnować z uczestnictwa w Systemie Zarządzania Płynnością Finansową Grupy na podstawie pisemnego wypowiedzenia przekazanego Pool Leaderowi oraz Bankowi.

W związku z powyższym, zadano następujące pytania.

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie pierwsze, natomiast w zakresie pozostałych pytań sprawa zostanie rozpoznana odrębnymi pismami.

W zakresie pytania pierwszego Spółka wskazała, iż niezależnie od relacji pomiędzy Pool Leaderem i Spółką przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie mają zastosowania do odsetek wypłacanych przez Spółkę na rzecz Pool Leadera w ramach Umowy cash poolingu. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ww. ustawy, nie stanowią kosztu uzyskania przychodu odsetki od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki, posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnięte łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni. Artykuł 16 ust. 1 pkt 61 cytowanej ustawy zawiera podobne ograniczenia, ale dotyczy innej grupy podmiotów.

Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 7b omawianej ustawy, poprzez pożyczkę, dla potrzeb przepisów o niedostatecznej kapitalizacji rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę. Czynności i przepływy finansowe w ramach Umowy cash poolingu nie mogą być uznane za udzielenie pożyczki pomiędzy Pool Leaderem a Spółką i wypłatę odsetek na rzecz Pool Leadera. Przede wszystkim istotą cash poolingu nie jest przenoszenie na własność biorącego określonej ilości pieniędzy i późniejszy ich zwrot, ale proces bardziej złożony związany z zarządzeniem płynnością finansową poszczególnych podmiotów wchodzących w skład Grupy. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż podmiotem oferującym usługę cash poolingową oraz organizującym ten system jest Bank, który nie jest w żaden sposób powiązany ani z Pool Leaderem, ani ze Spółką - stronami Umowy cash poolingu. Biorąc pod uwagę funkcje Banku w ramach cash poolingu związane z konsolidacją sald na rachunkach uczestników systemu oraz naliczaniem odsetek na rzecz Pool Leadera (w zależności od tego czy saldo na Rachunku Głównym jest dodatnie czy ujemne, będą to odsetki otrzymywane lub do zapłaty), który następnie dokonuje pobrania lub wypłaty odsetek na rzecz Spółki, zdaniem Spółki do tak wypłacanych przez Spółkę na rzecz Pool Leadera odsetek nie będą miały zastosowania przepisy o niedostatecznej kapitalizacji niezależnie od tego, czy wzajemne relacje pomiędzy Pool Leaderem, a Spółką spełniają kryteria określone w art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 tej ustawy. Stanowisko, iż odsetki wypłacane w ramach umów cash poolingowych nie są objęte ograniczeniami wynikającymi z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych potwierdzają organy podatkowe w szeregu interpretacji indywidualnych, w tym m.in. w:

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 lipca 2008 r. Nr IPPB3-423-575/08-02/MK,

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 12 listopada 2007 r. Nr IBPB3/423-66/07/JD,

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 14 listopada 2007 r. Nr ITPB1/423-58/b/07/MR,

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 27 listopada 2009 r. Nr IBPBI/2/423-1013/09/SD.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu; ul. Św. Jakuba 20; 87-100 Toruń.