ITPB3/423-158a/11/DK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2011 r. (data wpływu 25 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego - uzupełnionym w dniu 1 czerwca 2011 r. - dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji o której mowa w art. 9a ww. ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 25 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego - uzupełniony w dniu 1 czerwca 2011 r. - dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzania dokumentacji o której mowa w art. 9a ww. ustawy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

"E." SA oraz osoby prawne wchodzące w skład Grupy Kapitałowej (zwana dalej "Grupa"), są uczestnikami funduszu inwestycyjnego działającego pod nazwą Fundusz Inwestycyjny Otwarty (zwany dalej "Fundusz"). Fundusz jest specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym z wydzielonymi subfunduszami utworzonym na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (zwana dalej "uofi"). Czas trwania ww. funduszu jest nieograniczony. Przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego nabycia jednostek uczestnictwa w określone w uofi i statucie Funduszu papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz będąc osobą prawną działa w imieniu własnym i na własną rzecz ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników. W toku inwestowania Fundusz przestrzega zasady ograniczania ryzyka inwestycyjnego.

Fundusz składa się z następujących subfunduszy: N. 1 oraz T. 2. Zgodnie z obowiązującymi przepisami subfundusze nie posiadają osobowości prawnej oraz prowadzą różną politykę inwestycyjną. Zgodnie ze statutem Funduszu istnieje możliwość utworzenia kolejnych subfunduszy.

Organem Funduszu jest Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. (zwane dalej "TFI" lub "Towarzystwo"). TFI nadało Funduszowi statut określający ramy funkcjonowania Funduszu. Zgodnie z uofi oraz przepisami statutu TFI zarządza Funduszem i jako organ reprezentuje go w stosunkach z osobami trzecimi. Za zarządzanie subfunduszami Funduszu TFI pobiera wynagrodzenie, którego podstawą naliczania jest wielkość zarządzanych aktywów. Do składania oświadczeń w imieniu Funduszu upoważnionych jest dwóch członków zarządu TFI lub członek zarządu TFI łącznie z prokurentem. Zgodnie z regulacjami statutu Funduszu TFI działa w interesie uczestników i odpowiada wobec uczestników za wszelkie szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem swych obowiązków w zakresie zarządzania Funduszem i jego reprezentacji, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków spowodowane jest okolicznościami, za które TFI nie ponosi odpowiedzialności. Statut Funduszu nie przewiduje utworzenia rady inwestorów, t.j. przewidzianego w przepisach uofi organu kontrolnego. Celem inwestycyjnym subfunduszu jest osiągnięcie wyniku lepszego niż ustalony w statucie benchmark.

Do utworzenia Funduszu niezbędne jest zebranie wpłat w wysokości określonej statutem. Wpłaty zbierane są w drodze zapisów na jednostki uczestnictwa zbywane przez subfundusze N. 1 lub T. 2. W statucie wskazano (ograniczono) krąg osób, które mogą dokonać zapisów na jednostki uczestnictwa, co jest zgodne z odpowiednimi przepisami uofi (art. 113 ust. 1). Podmiotami uprawnionymi do zapisów są osoby prawne wchodzące w skład grupy kapitałowej, w której podmiotem dominującym jest spółka "E." SA, które "E." SA wskaże TFI w formie pisemnej pod rygorem nieważności, oraz Fundacja "G.".

Nabywane i odkupowane jednostki uczestnictwa stanowią prawo majątkowe uczestnika określone w uofi i statucie Funduszu. Jednostki uczestnictwa danego subfunduszu stanowią jednakowe prawa majątkowe. Istotnym jest wskazanie, że jednostka uczestnictwa nie może być zbyta przez uczestnika na rzecz innego podmiotu. Jednakże Fundusz zbywa jednostki uczestnictwa, dokonuje ich odkupienia oraz zamiany na żądanie uczestnika według zasad określonych w prospekcie informacyjnym Funduszu. Fundusz zbywa i odkupuje jednostki uczestnictwa w każdym dniu wyceny. Cena nabycia jednostki uczestnictwa określana jest w tzw. dniu wyceny w wysokości wartości aktywów netto subfunduszu przypadających na jednostkę uczestnictwa.

Utworzenie Funduszu zostało poprzedzone zawarciem umowy z dnia 22 lipca 2009 r. pomiędzy "E." SA, a TFI S.A. wraz z kolejnymi aneksami. Przedmiotem tej umowy było ustalenie praw i obowiązków jej stron związanych ze współpracą dotyczącą utworzenia Funduszu oraz funkcjonowaniem Funduszu, a w tym w zakresie:

ii) zapewnienia przez "E." SA minimalnego poziomu wartości aktywów netto,

iii) kwestii związanych ze składaniem i realizacją zleceń nabycia i odkupienia jednostek uczestnictwa.

W ww. umowie postanowiono, iż TFI będzie zarządzało Funduszem w sposób określony w: statucie Funduszu, uofi, jak też zgodnie z dokumentem pt. "Profil inwestycyjny Subfunduszu N. 1 - szczegółowe zasady polityki inwestycyjnej subfunduszu". Dodatkowo zostanie powołany przez TFI jako podmiot zarządzający Funduszem tzw. Komitet Inwestycyjny Funduszu, w którego skład wejdą dwie osoby wskazane przez TFI oraz dwie osoby wskazane przez "E." SA posiadające odpowiednie umocowanie do działania i zaakceptowane przez TFI. Zasady działania Komitetu Inwestycyjnego określa jego regulamin przyjęty przez Zarząd TFI. Członkowie Komitetu Inwestycyjnego Funduszu uprawnieni są do otrzymywania informacji o działalności Funduszu w zakresie realizacji jego polityki inwestycyjnej, a w szczególności informacji o składzie portfela inwestycyjnego Funduszu.

Dodatkowo, zgodnie z zapisami ww. umowy zawarte zostało przez TFI z "E." SA oraz podmiotami z Grupy porozumienie z dnia 1 marca 2010 r. dotyczące możliwości realizacji wzajemnych zleceń nabyć i odkupień jednostek uczestnictwa. Stronami, które zawarły porozumienie oprócz "E." SA oraz TFI były: "O." SA oraz "H." Sp. z o.o. (ówczesna nazwa "S." Sp. z o.o.). Zgodnie z obowiązującymi zasadami każda kolejna spółka Grupy ma możliwość przystąpienia do Porozumienia po złożeniu stosownego oświadczenia. Na dzień 31 grudnia 2010 r. do Porozumienia przystąpiło łącznie 12 spółek z Grupy. Porozumienie reguluje zasady składania przez podmioty z Grupy (w tym "E." SA) i wykonywania przez TFI zleceń nabycia i odkupienia jednostek uczestnictwa Funduszu, t.j. tzw. "Zleceń Sprzężonych". Zlecenia Sprzężone zostały zdefiniowane jako korespondujące ze sobą zlecenia odkupienia jednostek uczestnictwa Funduszu składane przez Spółkę z Grupy posiadającą dotychczas odkupywane jednostki uczestnictwa Funduszu ("Sprzężone Zlecenie Odkupienia") oraz zlecenie nabycia jednostek uczestnictwa Funduszu, składane przez Spółkę z Grupy zamierzającą nabyć jednostki uczestnictwa Funduszu ("Sprzężone Zlecenie Nabycia"). TFI działając w imieniu Funduszu umożliwia podmiotom z Grupy składanie wyżej opisanych zleceń na zasadach określonych w porozumieniu. Porozumienie reguluje zaś warunki techniczne składania zleceń. Jednocześnie dla realizacji porozumienia istotnym jest, iż podmioty z Grupy zadeklarowały wobec TFI, iż w przypadku składania zleceń sprzężonych istnieje pomiędzy spółką składającą sprzężone zlecenie odkupienia, a spółką składająca sprzężone zlecenie nabycia wymagalna wierzytelność pieniężna opiewająca na kwotę jednostek uczestnictwa objętą zleceniem sprzężonym. Wykonanie zlecenia sprzężonego ze strony, tak TFI, jak i reprezentowanego Funduszu polega na takim rozliczeniu, iż środki podlegające wypłacie tytułem umorzenia jednostek uczestnictwa (wykonanie sprzężonego zlecenia odkupienia) zaliczane są na poczet wpłaty tytułem nabycia jednostek uczestnictwa Funduszu (wykonanie sprzężonego zlecenia nabycia). Skutkiem wykonania zlecenia sprzężonego jest więc umorzenie jednostek uczestnictwa Funduszu ich posiadacza objętych zleceniem sprzężonym i zaspokojenie wymagalnej wierzytelności istniejącej pomiędzy podmiotami z Grupy wynikającej z innego tytułu niezwiązanego z działaniem Funduszu.

W związku z powyższym, zadano następujące pytania.

W odniesieniu do pytania pierwszego Wnioskodawca wskazał, iż nie jest podmiotem powiązanym z Fundusz Inwestycyjny Otwarty w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i w związku z tym faktem nie jest zobowiązany do sporządzenia dokumentacji podatkowej w rozumieniu art. 9a ww. ustawy dotyczącej transakcji dokonywanych z Funduszem, a związanych z nabywaniem i odkupywaniem jednostek uczestnictwa.

Zgodnie z art. 11 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powiązanie występuje gdy:

W opisanej w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym sytuacji występują następujące relacje i zależności prawne pomiędzy podmiotami krajowymi:

ii) Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A., jest spółką akcyjną prawa polskiego oraz działającym na podstawie regulacji uofi towarzystwem funduszy inwestycyjnych (TFI). TFI utworzyło Fundusz, zarządza nim i reprezentuje Fundusz w stosunkach z osobami trzecimi. TFI jest organem Funduszu. Fundusz nie posiada innych organów, t.j. rady inwestorów oraz zgromadzenia inwestorów. Towarzystwo nie jest powiązane z Grupą ani kapitałowo, ani personalnie.

iii) "E." SA oraz podmioty z Grupy są uczestnikami Funduszu, t.j. osobami prawnymi, na rzecz których w rejestrze uczestników są zapisane jednostki uczestnictwa lub ich ułamkowe części. Jednostki uczestnictwa reprezentują zaś prawa majątkowe uczestników określone w uofi i statucie. Zgodnie z regulacją uofi (art. 113 ust. 1) statut specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego stanowić może, że uczestnikami funduszu mogą zostać podmioty określone w statucie lub takie, które spełniają warunki określone w statucie. Regulacja ta została zastosowana w przypadku Funduszu, gdzie uczestnikami są podmioty z Grupy (jest to tzw. fundusz dedykowany).

Zarówno Fundusz, jak też i Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych oraz Uczestnicy nie mogą być uznani za podmioty powiązane ze względu na łączące je stosunki prawne i majątkowe wynikające z regulacji statutu Funduszu, jak też z uofi. Ponadto brak zależności wynika wprost z regulacji uofi, gdzie wskazano co następuje:

* zgodnie z art. 4 ust. 4 uofi fundusz inwestycyjny nie jest podmiotem zależnym od towarzystwa nim zarządzającego ani od osoby posiadającej bezpośrednio lub pośrednio większość głosów w zgromadzeniu inwestorów lub w radzie inwestorów (uczestnika),

* dodatkowo wskazać należy, iż zgodnie z uofi TFI oraz Depozytariusz działają niezależnie i w interesie uczestników (art. 10 uofi),

* zgodnie zaś z art. 113 uofi statut funduszu inwestycyjnego stanowić może, że uczestnikami funduszu zostać mogą określone podmioty wskazane w statucie lub spełniające warunki określone w statucie.

Z przepisów uofi wynika więc, że głównym założeniem ustawodawcy było zagwarantowanie niezależności pomiędzy z jednej strony TFI i Funduszem, a z drugiej strony Uczestnikami. Poza tym brak jest w przypadku analizowanego Funduszu dodatkowych organów, t.j. Rady Inwestorów oraz Zgromadzenia Inwestorów, które sprawowałyby funkcję kontrolną wobec Funduszu. Realizowane uczestnictwo w tzw. Komitecie Inwestycyjnym, w którego skład wejdą dwie osoby wskazane przez TFI oraz dwie osoby wskazane przez "E." SA, posiadające odpowiednie umocowanie do działania i zaakceptowane przez TFI, nie ma charakteru sprawowania kontroli. Zasady działania Komitetu Inwestycyjnego określa bowiem jego regulamin przyjęty przez Zarząd TFI. Członkowie Komitetu Inwestycyjnego Funduszu uprawnieni są zgodnie z przepisami do otrzymywania informacji o działalności Funduszu w zakresie realizacji jego polityki inwestycyjnej, a w szczególności informacji o składzie portfela inwestycyjnego Funduszu, co nie oznacza sprawowania przez uczestnika kontroli nad Funduszem.

Specyficzna osoba prawna, jaką jest fundusz inwestycyjny, została utworzona przez ustawodawcę celem zapewnienia bezpiecznego sposobu inwestowania. Dla uczestników funduszu inwestycyjnego najważniejsze znaczenie mają więc odpowiednie uprawnienia majątkowe, a nie korporacyjne. Uczestnicy nie sprawują bowiem kontroli nad funduszem, ale ich celem jest powierzenie środków celem jak najlepszego ich inwestowania przez wyspecjalizowany podmiot. Reasumując, należy podkreślić, że konstrukcja funduszu wynikająca z uofi zakłada, że jest to osoba prawna o zmiennym kapitale (fundusz) zobowiązana wobec uczestników z tytułu nabywania przez nich jednostek uczestnictwa (alternatywnie certyfikatów inwestycyjnych), będąca właścicielem majątku pochodzącego z wpłat uczestników, zarządzana przez wyspecjalizowane Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych i nadzorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Towarzystwo funduszy inwestycyjnych jako organ funduszu zarządza i sprawuje kontrolę nad nim, jednak zgodnie z art. 4 pkt 4 uofi fundusz nie jest podmiotem zależnym od towarzystwa. Dodatkowo z tego przepisu wynika, że fundusz jako taki nie jest zależny od uczestnika (uczestników), który posiadałby większość głosów na zgromadzeniu inwestorów lub w radzie inwestorów, co wynikałoby z posiadania odpowiedniej ilości jednostek uczestnictwa.

W przypadku analizowanych relacji pomiędzy Funduszem, Towarzystwem a podmiotami z Grupy zachodzą wskazane opisane powyżej relacje prawne i majątkowe. Oznacza to, że nie może być mowy o żadnym sprawowaniu kontroli lub też zarządzaniu pośrednio lub pośrednio osobą prawną, t.j. Funduszem przez Uczestników, t.j. podmioty z Grupy. Towarzystwo utworzyło bowiem Fundusz i zarządza nim będąc jego organem zgodnie z uofi. Podmioty z Grupy powierzyły zaś swoje środki pieniężne Funduszowi celem jak najlepszego ich inwestowania przez wyspecjalizowany podmiot, t.j. Towarzystwo. Towarzystwo będąc wyspecjalizowanym podmiotem zarządza środkami i podejmuje po analizach decyzje inwestycyjne wobec zarządzanych środków, za co pobiera wynagrodzenie będące pochodną majątku Funduszu.

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż analizując istniejące relacje między funduszem inwestycyjnym a uczestnikiem na gruncie uofi nie może być mowy o jakimkolwiek powiązaniu pomiędzy Funduszem a podmiotami z Grupy w rozumieniu tak uofi jak i art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Oznacza to, że dla wpłat i umorzeń jednostek uczestnictwa i innych relacji wynikających z posiadania przez podmioty z Grupy jednostek uczestnictwa w Funduszu nie należy tworzyć dokumentacji podatkowej w rozumieniu art. 9a ww. ustawy. Inne podejście byłoby niezgodne zarówno z duchem uofi jak też ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a wręcz stanowiłoby naruszenie fundamentów, na których oparta jest konstrukcja funduszy inwestycyjnych, t.j. powierzeniu zarządzania środkami pieniężnymi wyspecjalizowanemu podmiotowi i przeniesienie ich w tym celu do odrębnego podmiotu (niezależnej osoby prawnej).

Niniejsza interpretacja dotyczy pytania pierwszego sformułowanego we wniosku, w zakresie pytania drugiego sprawa zostanie rozpatrzona w odrębnym piśmie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu; ul. Św. Jakuba 20; 87-100 Toruń.