ITPB3/423-152b/11/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2011 r. (data wpływu 23 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie podatkowego rozliczania kosztów bezpośrednio związanych z przychodem - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 marca 2011 r. złożono ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie podatkowego rozliczania kosztów bezpośrednio związanych z przychodem.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zawarł umowę agencyjną, zgodnie z którą zlecono Agentowi pośredniczenie na terytorium Włoch przy zawieraniu umów dostawy wyrobów własnych. Zgodnie z zapisami tej umowy Spółka zobowiązana jest do zapłaty na rzecz Agenta prowizji z tytułu doprowadzenia przez niego do zawarcia umowy dostawy pojazdu. Prawo do jej naliczenia Agent nabywa w momencie dokonania przez nabywcę pojazdu zapłaty za dostarczony pojazd. Wysokość prowizji ustalona została jako różnica pomiędzy kwotą wyrażoną w EUR a sumą poniesionych przez Spółkę z tytułu wykonania umowy kosztów transportu pojazdów z siedziby Spółki do miejsca ich odbioru przez nabywcę, ich ubezpieczenia oraz kosztów finansowych. Wnioskodawca zgodnie z zapisami umowy zobowiązany jest do niezwłocznego powiadomienia Agenta o wpływie na rachunek Spółki płatności od nabywcy pojazdów. na podstawie otrzymanej informacji o wpływie środków Agent dokonuje naliczenia prowizji proporcjonalnie do wielkości dokonanych przez nabywcę płatności w złotych polskich według kursu średniego NBP z dnia wpływu na rachunek Spółki płatności od nabywcy pojazdów.

Wydatki z tytułu powyższych prowizji traktowane są przez Spółkę jako koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanymi z tytułu dostawy pojazdów przychodami. W roku podatkowym 2010 uzyskane zostały przychody związane z dostawą pojazdów realizowaną na podstawie umów zawartych w wyniku działań Agenta. Nie wszystkie należności za zrealizowane dostawy zostały przez nabywcę pojazdów uregulowane do dnia 31 grudnia 2010 r., czego konsekwencją był brak faktury za usługi Agenta. W związku z tym Spółka dokonała kalkulacji należnej Agentowi prowizji i jej księgowania pod datą 31 grudnia 2010 r. na podstawie zawartej umowy. Wartość prowizji przeliczona została na polskie złote przy zastosowaniu średniego kursu NBP z dnia 31 grudnia 2010 r. i pomniejszona o wszystkie znane Spółce na ten dzień koszty obniżające zgodnie z umową jej wysokość. Podobna sytuacja miała miejsce w poprzednich latach podatkowych. Do roku 2009 niezafakturowane koszty prowizji Spółka ujmowała w księgach rachunkowych jako bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, które zgodnie z zapisami art. 15 ust. 4e nie zaliczała do podatkowych kosztów uzyskania przychodów. Ich przeksięgowanie na zobowiązania następowało w miesiącu otrzymania faktury za usługi Agenta. W tym też momencie Spółka rozpoznawała wydatki te jako koszty podatkowe.

W roku 2010 Wnioskodawca dokonał zmiany sposobu księgowania kosztów prowizji ujmując je jako zgodnie z zapisami Krajowego Standardu Rachunkowości nr 6 "Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe" jako zobowiązania, a nie jako bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów. W związku z tym Spółka rozpoznała koszt podatkowy już w momencie ujęcia powyższych kosztów w księgach rachunkowych roku, w którym uzyskano odpowiadający im przychód na podstawie umowy, tj. w roku 2010.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania:

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie trzecie. Wniosek w części dotyczącej pytania pierwszego i drugiego będzie przedmiotem odrębnej interpretacji indywidualnej.

Zdaniem Wnioskodawcy, dotychczasowy sposób księgowania kosztów prowizji jako bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów skutkował zastosowaniem wyłączenia ich z kosztów podatkowych na podstawie ograniczenia wynikającego z art. 15 ust. 4e ustawy. W związku z tym, zaksięgowane jako bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów koszty prowizji, niestanowiące w związku tym kosztów podatkowych roku poprzedniego, mogą zostać rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów w roku, w którym z uwagi na otrzymanie faktury zaliczone zostaną do zobowiązań Spółki z tytułu dostaw i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej: ustawa - kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja tego przepisu daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże istnienie związku przyczynowego pomiędzy ich poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu. Dotyczy to zarówno takich wydatków, które bezpośrednio przekładają się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i tych, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione, jako zmierzające do ich osiągnięcia.

W przepisie art. 15 ust. 4 ustawy określono, że koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Jednakże w myśl art. 15 ust. 4b ustawy, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

Należy również zauważyć, iż koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 4b pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie (art. 15 ust. 4c ustawy).

Stosownie natomiast do postanowień art. 15 ust. 4d ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, w myśl art. 15 ust. 4e ustawy, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają kryteriów jakimi należy kierować się przy zaliczaniu konkretnych wydatków do kosztów bezpośrednio związanych z przychodami albo do kosztów innych niż bezpośrednio związanych z przychodami. Koszty pozostające w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym z faktycznie otrzymanymi lub należnymi przychodami danego roku podatkowego, podlegającymi opodatkowaniu w tym roku, są kosztami uzyskania przychodu na podstawie przepisów art. 15 ust. 4, ust. 4b albo 4c ustawy.

Generalną zasadą podatkowego rozliczania kosztów bezpośrednich jest ujęcie (potrącenie) w rachunku podatkowym kosztu bezpośrednio związanego z przychodem w roku jego związania z odpowiadającym mu przychodem, chyba że koszt bezpośredni został poniesiony po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego po zakończonym roku podatkowym (nie późniejszym jednak niż termin określony do złożenia zeznania podatkowego) - w takim przypadku jest on potrącalny w roku podatkowym następującym po roku, którego dotyczy.

Natomiast koszty, które pozostają w innym niż bezpośrednim związku z przychodami powinny być uznane za koszty uzyskania przychodów w roku ich poniesienia na podstawie art. 15 ust. 4d i 4e ustawy. Klasyfikacja kosztów do wyżej wymienionych rodzajów kosztów uzyskania przychodu powinna odbywać się za każdym razem w oparciu o indywidualne cechy działalności podatnika, w ramach której wydatki te są ponoszone.

W wyroku z dnia 4 listopada 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 517/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wypowiadając się w zakresie podziału kosztów uzyskania przychodów na koszty bezpośrednie lub pośrednie uznał, iż koszty bezpośrednie są to wydatki, których poniesienie przyczynia się wprost do osiągnięcia konkretnych przychodów składających się na całość przychodów osiąganych przez podatnika w roku podatkowym. Należą do nich koszty określonego rodzaju działalności prowadzonej przez podatnika, także koszty związane z konkretnymi transakcjami składającymi się na tę działalność.

Biorąc powyższe pod uwagę, prowizje zarachowane jako bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów staną się kosztami poniesionymi z chwilą ich ujęcia w księgach rachunkowych jako koszt, co nastąpi w roku otrzymania faktury od Agenta. Z kolei podatkowe rozliczenie przedmiotowych kosztów jako kosztów uzyskania przychodów będzie miało miejsce w roku, w którym osiągnięty został odpowiadający tym kosztom przychód podatkowy, chyba że koszty prowizji - jak już wskazano powyżej - zostały poniesione po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego po zakończonym roku podatkowym (nie późniejszym jednak niż termin określony do złożenia zeznania podatkowego).

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym potrącenie kosztów prowizji następuje w roku podatkowym następującym po roku, którego te koszty dotyczą (rozpoznanie kosztów prowizji jako kosztów uzyskania przychodów w roku, w którym zaliczone zostaną do zobowiązań Spółki z tytułu dostaw i usług) będzie prawidłowe jedynie w przypadku poniesienia tych kosztów po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego albo złożenia zeznania po zakończonym roku podatkowym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.