ITPB3/423-140a/11/PST

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 marca 2011 r. (data wpływu 16 marca 2011 r.), uzupełnionym w dniu 31 maja 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zasad zwolnienia od podatku dochodów Wspólnoty na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 16 marca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zasad zwolnienia od podatku dochodów Wspólnoty na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy.

Pismem z dnia 19 maja 2011 r. znak: ITPB3/423-140/11-2/PST wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku, powyższe dokonał w dniu 31 maja 2011 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wspólnota Mieszkaniowa prowadzi działalność na podstawie ustawy o własności lokali. W ramach tej działalności zarządza i administruje zabudowaną budynkiem mieszkalnym nieruchomością i nie prowadzi innej działalności. W budynku zarządzanym przez Wspólnotę znajdują się lokale mieszkalne stanowiące własność/współwłasność osób fizycznych. Stosownie do treści art. 13 ustawy o własności lokali, uprawnieni do lokalu wnoszą opłaty na pokrycie kosztów zarządu związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnej, każdy w udziale przypadającym na jego lokal, kosztów dostawy mediów do lokali oraz kosztów funduszu remontowego. Opłaty te wnoszone są z góry, co miesiąc i wpływają na bieżący rachunek bankowy, gdzie są przechowywane, a następnie wydatkowane na pokrycie zobowiązań Wspólnoty.

Środki finansowe, jakimi dysponuje Wspólnota, pochodzą wyłącznie z opłat wnoszonych przez właścicieli lokali, bowiem Wspólnota nie prowadzi innej działalności. Część środków Wspólnota gromadzi i przechowuje na rachunku bankowym bieżącym, a część, zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki, lokuje w formie terminowych lokat.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 1. Zagadnienie zawarte w pytaniu oznaczonym we wniosku nr 2 będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania pierwszego.

W ocenie Wspólnoty, środki finansowe gromadzone zarówno na bieżącym rachunku bankowym, jak i lokatach terminowych, pochodzą z tzw. wpłat czynszowych, a zatem odsetki od tych środków stanowią dochód pochodzący z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, podlegający zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi. Tym samym dochody związane z lokalami mieszkalnymi (i związanymi z nimi pomieszczeniami), takie jak np. opłaty lub czynsze oraz sfinansowane z nich koszty, będą stanowiły przychody i koszty z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Opierając się na językowej wykładni powyższego przepisu należy stwierdzić, że w stosunku do m.in. wspólnot mieszkaniowych formułuje on dwie przesłanki skorzystania ze zwolnienia: uzyskanie dochodu z gospodarki zasobami mieszkaniowymi oraz przeznaczenie dochodu na cele związane z utrzymaniem tych zasobów. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, ani żaden inny akt prawny nie zawiera legalnej definicji pojęcia "gospodarka zasobami mieszkaniowymi" lub pojęcia "zasobów mieszkaniowych". W orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że miarodajne jest tu potoczne rozumienie tego pojęcia. W konsekwencji należy przyjąć, że "zasobem mieszkaniowym" w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p., jest zespół lokali mieszkalnych oraz innych pomieszczeń i urządzeń, które są niezbędne do prawidłowego korzystania z mieszkań w budynku mieszkalnym (por. wyrok NSA z dnia 26 czerwca 2009 r. sygn. akt II FSK 278/08, wyrok NSA z 12 lutego 2010 r. sygn. akt II FSK 1551/08).

W świetle tak przyjętej definicji, do zasobów mieszkaniowych wspólnot mieszkaniowych nie można zaliczyć lokali użytkowych. Nie są one same bowiem przeznaczone dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych członków wspólnot mieszkaniowych i nie mogą być także uznane za pomieszczenia, które zapewniają prawidłowe korzystanie z mieszkań. W konsekwencji, wszelkie dochody mające swoje źródło w środkach pochodzących z tych lokali (czynsze, opłaty, odsetki od należności związanych z tymi lokalami) nie mogą być uznane za pochodzące z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p. można zatem rozważać jedynie w kontekście środków finansowych związanych z lokalami mieszkalnymi i częściami budynków zapewniającymi prawidłowe korzystanie z tych lokali.

W odniesieniu do użytego w art. 17 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p. określenia "gospodarka", w orzecznictwie sądów administracyjnych zgodnie przyjmuje się natomiast, że pojęciu temu powinno być nadawane znaczenie słownikowe, t.j. zgodne z definicją zawartą w słowniku języka polskiego. Stosownie zatem do definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego PWN pod pojęciem "gospodarka" rozumie "gospodarowanie, rozporządzanie, kierowanie czymś". Pod pojęciem "gospodarować" - "rozporządzać, zarządzać czymś, kierować gospodarką przedsiębiorstwa, miasta itp.".; "rozporządzać" - "czynić coś, zgodnie z prawem, dysponować, zarządzać"; "kierować" - "zarządzać czymś"; zarządzać - "kierować czymś, administrować, sprawować zarząd.

Niewątpliwym jest, że każda wspólnota mieszkaniowa zarządza zabudowaną nieruchomością mieszkaniową, w której powstała ex lege w chwili wyodrębnienia i sprzedaży pierwszego lokalu mieszkalnego. O powyższym przesądza treść ustawy o własności lokali.

Pod pojęciem dochodów z gospodarki zasobami mieszkaniowymi należy rozumieć dochody pochodzące z zarządzania tymi zasobami mieszkaniowymi. Zarządzanie można natomiast zdefiniować jako ogół działań zmierzających do efektywnego wykorzystania zasobów mieszkaniowych podejmowanych aby zrealizować cel określony w ustawie o własności lokali. A zatem mowa tutaj o licznych czynnościach o charakterze faktycznym, prawnym, procesowym (urzędowym) i finansowym, dotyczących rzeczy (zasobów mieszkaniowych) w zakresie jej utrzymania i gospodarowania. Nieodzowną zaś częścią gospodarowania w każdym przypadku jest gospodarka finansami podmiotu (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 12 sierpnia 2008 r. sygn. akt I SA/Wr 352/08), przy czym gospodarka ta winna być prowadzona w sposób efektywny, nie przynoszący strat a tym samym nie powodujący szkody dla członków wspólnoty mieszkaniowej. W ramach tak rozumianej gospodarki zasobami mieszkaniowymi (obejmującej więc również gospodarkę środkami finansowymi pochodzącymi z zasobów mieszkaniowych) mieści się z pewnością także gromadzenie środków uzyskanych w związku z zarządzaniem tymi zasobami na rachunku bankowym prowadzonym dla wspólnot mieszkaniowych (rachunek bieżący). Odsetki od środków zgromadzonych na tym rachunku, stanowiące dodatkowe pożytki z dochodów pochodzących z zasobów mieszkaniowych stanowią więc niewątpliwie dochód z "gospodarki zasobami mieszkaniowymi".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zasady funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych określa ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Zgodnie z art. 6 ww. ustawy, ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Nie posiada jednak osobowości prawnej. Wspólnotę mieszkaniową tworzą zarówno właściciele odrębnych lokali mieszkalnych, jak i właściciele odrębnych lokali użytkowych.

Każdy członek wspólnoty mieszkaniowej jest właścicielem lokalu oraz udziału w nieruchomości wspólnej. Udział w nieruchomości wspólnej jest prawem związanym z własnością lokalu.

W myśl art. 3 ww. ustawy, grunt oraz wszelkie części budynku i inne urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali lub dotychczasowego właściciela nieruchomości ze względu na należące do niego niewyodrębnione lokale (nieruchomość wspólna), stanowią ich współwłasność w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej budynku. Współwłasność nieruchomości wspólnej jest przymusowa.

Artykuł 14 ww. ustawy stanowi natomiast, iż na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:

Z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397) wynika, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych od innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Powołana ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji: "zasobów mieszkaniowych" oraz "gospodarki zasobami mieszkaniowymi". Zauważyć należy jednak, że w języku potocznym, pojęcie "gospodarka" - w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. "Zasób" zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie "mieszkanie" jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). Tak więc przymiotnik "mieszkaniowy", "mieszkaniowych", określa rzeczy związane z mieszkaniem.

W konsekwencji przez "zasoby mieszkaniowe", o których mowa ww. ustawie należy rozumieć:

* znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.:

* dźwigi osobowe i towarowe,

* aparaty do wymiany ciepła,

* kotłownie i hydrofornie wbudowane,

* klatki schodowe,

* strychy, piwnice, komórki,

* balkony, loggie,

* garaże,

* pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, t.j.:

* budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej,

* kotłownie i hydrofornie wolno stojące,

* osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,

* urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione, jak:

* zbiorniki - doły gnilne, szamba, przydomowe oczyszczalnie ścieków,

* rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej,

* sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne,

* budowle inżynieryjne (studnie itp.), stacje transformatorowe,

* budowle komunikacyjne, jak: drogi osiedlowe, ulice, chodniki,

* inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, jak np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci.

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze) oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody podmiotów, o których mowa w tym przepisie otrzymane z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż członkowie Wspólnoty Mieszkaniowej wnoszą opłaty na pokrycie kosztów zarządu związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnej, każdy w udziale przypadającym na jego lokal, kosztów dostawy mediów do lokali oraz kosztów funduszu remontowego. Opłaty te wnoszone są z góry, co miesiąc i wpływają na bieżący rachunek bankowy, gdzie są przechowywane, a następnie wydatkowane na pokrycie zobowiązań Wspólnoty.

Obowiązek posiadania rachunku bankowego przez wspólnotę mieszkaniową i dokonywania za jego pośrednictwem bieżących wpłat i wypłat środków pieniężnych, wynika z art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy o własności lokali.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że jeśli otrzymane odsetki na bieżącym rachunku bankowym są związane z gospodarką zasobami mieszkaniowymi, t.j. ich źródłem są wpływy z opłat wnoszonych przez członków Wspólnoty to otrzymane z tego tytułu środki będą miały wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tej gospodarki, który zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podlega zwolnieniu z opodatkowania, o ile zostanie przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych Wspólnoty.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.