ITPB3/423-130/07/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2007 r. (data wpływu 2 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie prawidłowości kwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów odsetek od udzielonej pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 2 listopada 2007 r. wpłynął do tut. organu wniosek Spółki o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie prawidłowości zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów odsetek od udzielonej pożyczki w sytuacji, gdy spłata kapitału pożyczki wraz z odsetkami nastąpi poprzez potrącenie wymagalnych zobowiązań Spółki i jej wierzycieli (pożyczkodawców).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka wskazała, że w lipcu i sierpniu 2006 r., jako pożyczkobiorca, zawarła 4 umowy pożyczek na łączną kwotę 1.862.000 zł. Pożyczkodawcami były podmioty zagraniczne - 1 osoba prawna i 3 osoby fizyczne. Zgodnie z umowami, kwoty pożyczek były przeznaczone na zakup przez Spółkę konkretnych nieruchomości gruntowych. Po otrzymaniu kwot pożyczek, Spółka zakupiła nieruchomości.

Wszystkie umowy pożyczek stanowią, że odsetki będą zapłacone pożyczkodawcom wraz z kapitałem pożyczki w terminie wymagalności zwrotu pożyczki. W najbliższym czasie pożyczki staną się wymagalne.

Obecnie Spółka nie ma środków finansowych na spłatę wymaganego kapitału pożyczek wraz z odsetkami, w związku z tym jej zarząd planuje wyemitować obligacje przyznające obligatariuszowi prawo do procentowego udziału w zysku emitenta z wyodrębnionego przedsięwzięcia, tj. ze sprzedaży poszczególnych nieruchomości, na które były zaciągnięte 4 pożyczki.

Na dzień emisji obligacji nie będzie wiadome, czy wyodrębnione przedsięwzięcie przyniesie zysk, a jeżeli przyniesie to nie wiadomo jaka będzie wysokość tego zysku. Innymi słowy, zysk z przedsięwzięcia może być zerowy, ale może wynieść np. 100%.

Zarząd planuje skierować do czterech pożyczkodawców ofertę nabycia wszystkich wyemitowanych obligacji. Jeżeli pożyczkodawcy zdecydują się nabyć obligacje, wówczas Spółka wyemituje obligacje, skieruje do pożyczkodawców propozycje nabycia obligacji w określonym terminie i za ustaloną cenę, a pożyczkodawcy - po zaakceptowaniu propozycji - nabędą obligacje za cenę i w terminie określonym przez Spółkę.

Zapłata za obligację nastąpi poprzez potrącenie wzajemnych wymagalnych zobowiązań - z jednej strony zobowiązania Spółki do spłaty kapitału pożyczki wraz z odsetkami, z drugiej strony zobowiązania pożyczkodawcy do zapłaty ceny obligacji.

W związku z powyższym Spółka zadała następujące pytania:

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie pierwsze. Wniosek Spółki w zakresie pytania drugiego zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.

Wnioskodawca odnosząc się do pytania pierwszego wskazał, że kompensatę (potrącenie), czyli sposób umorzenia wierzytelności wzajemnych w sytuacjach, gdy dwa podmioty są względem siebie dłużnikami i wierzycielami reguluje art. 498 oraz art. 503 ustawy z dnia 23 kwietna 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), które to przepisy traktują potrącenie jako formę zapłaty.

Zgodnie zaś z generalną zasadą obowiązującą w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, żeby u jednego podatnika wystąpił koszt podatkowy z określonego tytułu, to u drugiego podatnika z tego samego tytułu powinien wystąpić przychód podatkowy. W świetle powołanej ustawy tylko zapłacone odsetki stanowią przychód u zagranicznego pożyczkodawcy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 12 ust. 4 pkt 2, art. 21 ust. 1 pkt 1, art. 26 ust. 1 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Z przepisów tych, w szczególności art. 26 ust. 7, wynika, że otrzymanie (zapłata) odsetek nie musi nastąpić wyłącznie w oparciu o faktyczny przepływ środków pieniężnych. Zapłata odsetek może być dokonana przez kompensatę (potrącenie).

W odniesieniu do przepisów regulujących zasady zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawca wskazał na treść przepisów art. 15 ust. 1, ust. 4d, ust. 4e oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 i pkt 12 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jego zdaniem, mając na względzie powyższe przepisy, w kontekście przedstawionego stanu faktycznego poniesiony przez Spółkę wydatek z tytułu zapłaty odsetek stanowić będzie koszt uzyskania przychodu. Dzięki uzyskanym środkom z pożyczek mogła nabyć nieruchomości, co w związku z postępującym wzrostem cen, przesądza, że sprzedając w przyszłości te nieruchomości Spółka osiągnie z tego tytułu dochód.

W dacie zapłaty odsetek Spółka nie osiągnie jeszcze przychodu związanego z tymi odsetkami. Nie ma to jednak, w jej ocenie, znaczenia albowiem odsetki zapłacone przez Spółkę będą pośrednimi kosztami uzyskania przychodu. Przy tego typu kosztach omawiana ustawa o podatku dochodowym przewiduje zaliczenie wydatków na odsetki do kosztów w dacie ich poniesienia, przy czym za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień, na który ujęto koszty w księgach rachunkowych.

Wnioskodawca podkreślił, że nie był zobowiązany do zapłaty odsetek od pożyczek przed nabyciem nieruchomości.

Obowiązek zapłaty odsetek wystąpił dopiero po zakupie nieruchomości. Tym samym zapłacone odsetki nie zwiększają wartości zakupionych nieruchomości - i jako takie - w dacie ich zapłaty - mogą być bezpośrednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, Spółka stwierdziła, że w dacie ujęcia w księgach rachunkowych będą stanowić koszty uzyskania przychodów odsetki od pożyczek, które zostaną zapłacone poprzez kompensatę zobowiązań dokonaną w związku z nabyciem obligacji przez ww. pożyczkodawców.

Wnioskodawca odnosząc się do pytania drugiego podniósł, że stosownie do art. 4 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 2001 r., poz. 1300 z późn. zm.), obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym remitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia pieniężnego.

Jednocześnie Spółka wskazała, że na podstawie art. 19 ustawy o obligacjach, świadczeniem, które obligatariusz uzyska w zamian za nabycie obligacji, może być udział w zysku remitenta. W tym zakresie Jednostka wywodzi, powołując się na publikację napisaną pod redakcją S. Włodyki "Prawo papierów wartościowych" (Wydawnictwo C.H. Beck 2004, str. 432), że "dopuszczalne jest kreowanie obligacji z prawem do udziału w zysku z określonego źródła, a nie tylko z całej działalności emitenta".

W odniesieniu do przepisów regulujących zasady i sposoby zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawca wskazał na treść przepisów art. 15 ust. 1, ust. 4, ust. 4e oraz art. 16 ust. 1 pkt 11, pkt 12 i pkt 23 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jego zdaniem, mając na względzie treść wskazanych przepisów, poniesiony przez nią wydatek w postaci udziału w zysku ze sprzedaży nieruchomości, niewątpliwie stanowić będzie koszt uzyskania przychodu. Dzięki bowiem środkom uzyskanym z obligacji, Spółka mogła spłacić wraz z odsetkami wymagalne pożyczki zaciągnięte na zakup nieruchomości i poczekać z ich sprzedażą do czasu, kiedy będzie mogła uzyskać cenę gwarantującą osiągnięcie dochodu.

Wydatek z tytułu udziału w zysku ze sprzedaży nieruchomości, zostanie fizycznie zapłacony. Co istotne, w ocenie Wnioskodawcy, nie będzie to wydatek na wykup kapitału obligacji, lecz wydatek na dodatkowe świadczenie zagwarantowane obligatariuszowi.

W związku z tym, że wydatek ten zostanie poniesiony po sprzedaży nieruchomości, a więc nie zwiększy kosztów związanych z jej nabyciem.

W dacie wypłaty udziału w zysku Spółka osiągnie już przychód związany z tym wydatkiem.

Tym samym, kwota udziału w zysku zapłacona w przez Spółkę będzie bezpośrednim kosztem uzyskania przychodu. Przy tego typu kosztach ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych przewiduje zaliczenie kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Ponieważ w omawianym stanie faktycznym poniesienie wydatku nastąpi bezpośrednio po uzyskaniu przychodu, dlatego w dacie poniesienia tego wydatku i jego zaksięgowaniu w księgach rachunkowych, będzie można go zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, Wnioskodawca uważa, że w dacie ujęcia w księgach rachunkowych będą bezpośrednio stanowić koszty uzyskania przychodów kwoty zapłacone przez Spółkę z tytułu udziału w zysku ze sprzedaży nieruchomości.

Na tle przedstawionego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Pożyczka - obok kredytu - jest jedną z najczęściej spotykanych umów, umożliwiających korzystanie z obcego kapitału. Umowa pożyczki jest uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stosownie do art. 720 Kodeksu, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość rzeczy oznaczonych co do gatunku lub określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku lub tę samą ilość pieniędzy.

Umowa pożyczki - oprócz skutków w prawie cywilnym - powoduje również określone konsekwencje w prawie podatkowym. Należy jednak zauważyć, że wpływ na podatek dochodowy od osób prawnych ma - co do zasady - nie tyle sama kwota pożyczki, co odpłatność umowy (odsetki) lub jej brak.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Artykuł 16 ust. 1 ustawy zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, iż każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów. Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów", zawartego w ww. art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

* są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub

* są to koszty poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

* nie są kosztami wymienionymi w art. 16 ust. 1.

Podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie - zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego, lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Podatnik ma więc prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków jeżeli pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Przy czym, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c. (art. 15 ust. 4 cytowanej ustawy).

Natomiast koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d powołanej ustawy).

Koszty pożyczki, tj. naliczone odsetki od pożyczki, mogą być - co do zasady - zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie ustalonym zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) lub art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 11 tej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

W konsekwencji zapłacone (w dacie poniesienia tego wydatku) lub skapitalizowane odsetki od pożyczki, która została zaciągnięta w celu określonym w przepisie art. 15 ust. 1 można w związku z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Ponadto z treści art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4e cyt. ustawy).

Kryterium wyznaczone treścią powyższych przepisów winne być rozstrzygające przy dokonywaniu oceny, które odsetki wypłacane osobom trzecim podatnik będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wskazał, że zamierza dokonać emisji obligacji na rzecz określonych imiennie podmiotów - pożyczkodawców, by w ten sposób dokonać rozliczenia kapitału pożyczki wraz z odsetkami. Zapłata za obligację nastąpi poprzez potrącenie wzajemnych wymagalnych zobowiązań - z jednej strony zobowiązania Spółki do spłaty kapitału pożyczki wraz z odsetkami, z drugiej strony zobowiązania pożyczkodawcy do zapłaty ceny obligacji.

Podkreślić należy, że obligacja zaliczana jest do kategorii dłużnych papierów wartościowych. Jest klasycznym instrumentem lokacyjnym i pożyczkowym, można ją traktować jako dług podmiotu, który ją wyemitował. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300 z późn. zm.) obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia (wykupu obligacji).

W wyniku emisji obligacji emitent uzyskuje, często długoterminowe, źródło finansowania swojej działalności, nabywca zaś lokuje swoje środki pieniężne w celu uzyskania korzyści o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym.

Korzyścią nabywcy - obligatariusza są korzyści, np. pieniężne w postaci odsetek lub różnicy pomiędzy ceną emisyjną, a ceną nominalną, wypłacana w formie należności głównej lub ubocznej - w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji. Zgodnie z powyższą definicją, nabywca obligacji w zamian za udzieloną emitentowi obligacji pożyczkę, ma prawo, w przypadku świadczenia pieniężnego do zwrotu, w ściśle określonym terminie, pożyczonej kwoty wraz z należnymi odsetkami. Emitent zatem w dacie wykupu obligacji ma obowiązek pozostawienia do dyspozycji nabywcy obligacji powyższą należność.

W stosunku do obligacji mają także zastosowanie przepisy art. 921 ⁶ -921 ¹⁴ Kodeksu cywilnego, które pozwalają zaliczyć obligacje do papierów wartościowych, opierających się na tzw. zapisie długu (na okaziciela, na zlecenie). Wynika z tego, że emisja obligacji jest czynnością prawną jednostronną, gdyż źródłem zobowiązania z obligacji jako papieru wartościowego jest wystawienie przez emitenta dokumentu o takiej nazwie i cechach określonych w prawie, w odróżnieniu od pożyczki, która jest czynnością prawną dwustronną (umową).

Tak więc, "pożyczki" i emisja obligacji to dwa odrębne typy stosunków prawnych, których nie należy ze sobą utożsamiać z uwagi na odmienny charakter prawny obu zobowiązań. Niemniej jednak na płaszczyźnie ekonomicznej sens obu tych instytucji jest zbliżony - obligacje pod pewnymi względami przypominają pożyczkę lub kredyt.

W konsekwencji, w opisanym przez Spółkę stanie faktycznym mamy do czynienia ze spłatą kapitału pożyczki wraz z odsetkami na rzecz pożyczkodawców poprzez zaciągnięcie długu od tych podmiotów, jako obligatariuszy, na nowych zasadach.

W kontekście powyższych uregulowań podkreślić należy, że z przepisu art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wynika, iż zapłata pożyczki i odsetek od pożyczek winna nastąpić wyłącznie w oparciu o faktyczny przepływ środków pieniężnych. Natomiast w przepisie art. 26 ust. 7 ustawodawca wprost określił, że wypłata należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy, a więc m.in. odsetek na rzecz podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 cyt. ustawy, nieposiadających siedziby na terytorium RP a uzyskujących dochody ze źródeł położonych na terytorium RP, oznacza wykonanie zobowiązania w jakiejkolwiek formie, w tym poprzez zapłatę, potrącenie lub kapitalizację odsetek.

Potrącenie polegające na zaliczeniu jednej wierzytelności na poczet drugiej, występuje w obrocie prawnym w postaci kompensaty u której podstaw leży umowa pomiędzy zainteresowanymi stronami (tzw. kompensata umowna) oraz kompensaty ustawowej, opartej na przepisach art. 498 - 505 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), dokonywanej w drodze jednostronnej czynności prawnej przez jednego z wierzycieli i skutecznej o tyle, o ile zachowane zostaną przesłanki określone w tych przepisach.

Potrącenie (konwersja) wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelności, jak i zobowiązania względem tej drugiej strony. Potrącenie, pomimo iż dotyczy zobowiązań do świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Na skutek potrącenia wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Kompensat umownych Kodeks cywilny bezpośrednio nie reguluje, choć są one powszechnie uważane za dopuszczalne w ramach swobody umów. Można wśród nich wyróżnić kompensaty jednorazowe i kompensaty stałe.

W świetle doktryny prawa cywilnego datę skutecznej kompensaty można określić w zależności od rodzaju potrącenia.

Przy potrąceniu umownym, do którego dochodzi w drodze wzajemnej umowy (na podstawie ogólnych warunków umów), w zasadzie o dacie potrącenia decyduje wola stron zawierających umowę, które mogą uznać, iż potracenie ma moc wsteczną (ex tunc), tj. działa od ustalonej przez strony daty, od której potrącenie stało się możliwe (m.in. wierzytelności stały się wymagalne), albo też działa od daty dokonania potrącenia, tj. zawarcia umowy (ex nunc).

Reasumując, potrącenie (kompensata) jest formą regulowania zobowiązań i należności, a zatem odsetki rozliczone poprzez kompensatę uznać należy za zapłacone i w konsekwencji obciążające koszty uzyskania przychodów na warunkach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z tym, iż jak wynika z wniosku Spółka zaciągnęła pożyczkę dla finansowania działalności gospodarczej w celu zakupu nieruchomości dla dalszej odsprzedaży, należy uznać za spełnione przesłanki zawarte w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Art. 16 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, zezwala na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów zapłaconych odsetek od zobowiązań (wymieniając odsetki od pożyczek lub kredytów jako szczególne przypadki zobowiązań) zatem, zapłacone odsetki Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w momencie wyznaczonym datą dokonanego potrącenia.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, ze jeżeli przedmiotowa pożyczka dotyczyła inwestowania - w sensie wytworzenia środka trwałego, to zgodnie z zasadą, że dany koszt powinien być rozliczany jako koszt uzyskania przychodów tylko jednokrotnie, wyłączone jest uznawanie za koszt uzyskania przychodów odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów), jeżeli zostały uwzględnione w wartości początkowej środka trwałego. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 12 cyt. ustawy, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów odsetki, prowizje i różnice kursowe od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

W takim przypadku wspomniane wydatki winny być rozliczone poprzez odpisy amortyzacyjne i w ten sposób uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 16g ust. 3 omawianej ustawy za cenę nabycia środków trwałych uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, w tym m.in. odsetki i prowizje. Podobnie ust. 4 artykułu 16g stanowi, że do kosztów wytworzenia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zalicza się m.in. odsetki od pożyczek (kredytów) prowizje naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Wymienione regulacje przesądzają, ze odsetki naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego nie mogą być zaliczone w sposób bezpośredni do kosztów uzyskania przychodów.

Odmiennie przedstawia się ta kwestia w przypadku odsetek naliczonych po wspomnianym dniu.

Odsetki zapłacone po dniu zaliczenia przedmiotu inwestycji do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych (przekazania ich do używania), będą stanowiły dla podatnika koszt podatkowy; mogą one być bezpośrednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na ogólnych zasadach.

Biorąc powyższe pod uwagę, jeżeli fakt poniesienia wydatków, jak również ich związek z przychodem będzie przez Spółkę właściwie udokumentowany, należy uznać, że odsetki, stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w dacie dokonanego potracenia - tak jak wskazała Spółka we wniosku - wymagalnych wierzytelności (z jednej strony zobowiązania Spółki do spłaty kapitału pożyczki wraz z odsetkami, z drugiej strony zobowiązania pożyczkodawcy-obligatariusza do zapłaty emitentowi ceny obligacji - ceny emisyjnej).

Na marginesie sprawy należy dodatkowo wskazać, że gdyby spłata odsetek dotyczyła pożyczki (kredytu) udzielonej przez udziałowca lub inny podmiot powiązany kapitałowo, ustawodawca w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 cytowanej ustawy wprowadził ograniczenia w zakresie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odsetek od takich pożyczek. Mianowicie, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy).

Za koszty uzyskania przychodów nie uważa się również odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni (art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy).

W przepisach ustawy o podatku dochodowym osób prawnych w ww. przypadkach ustawodawca wprost wskazał, że przez pożyczkę rozumieć należy każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, ale także emisję papierów wartościowych charakterze dłużnym (tj. weksli, obligacji), depozyt nieprawidłowy oraz lokatę (art. 16 ust. 7b powołanej ustawy).

Tutejszy organ podatkowy nadmienia, że przedmiotem niniejszej interpretacji nie jest wyjaśnienie, czy przeprowadzony proces emisji obligacji jest zgodny z przepisami prawa dotyczącymi instytucji obligacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 - 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.