ITPB3/423-107/12/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2012 r. (data wpływu 5 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w związku z nieodpłatnym pełnieniem funkcji prezesa przez udziałowca Spółki - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w związku z nieodpłatnym pełnieniem funkcji prezesa przez udziałowca Spółki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca zajmuje się aktualnie między innymi wykonywaniem usług budowlanych na zlecenie.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych dla Spółki rokiem podatkowym jest okres od dnia 1 kwietnia do dnia 30 marca, roku kalendarzowego następnego. Na dzień składania przedmiotowego wniosku aktualnie jest to okres od dnia 1 kwietnia 2011 r. do dnia 30 marca 2012 r. Zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych w roku podatkowym 2012, Spółka z uwagi na fakt, iż jest małym podatnikiem o którym mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych opłaca kwartalnie. Kapitał zakładowy Spółki wynosi 200 000 zł (dwieście tysięcy złotych) i dzieli się na 400 (czterysta) udziałów o wartości nominalnej 500 zł (pięćset złotych).

Od dnia założenia Spółki w roku 2006 do dnia składania niniejszego wniosku właścicielami udziałów są małżonkowie Pani Małgorzata P. - jest właścicielem 160 udziałów (stu sześćdziesięciu udziałów) oraz Pan Ryszard P. - jest właścicielem 240 udziałów (dwustu czterdziestu udziałów). Pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa. Zarząd Spółki jest jednoosobowy - prezes zarządu. Funkcję tę od dnia powstania Spółki do dnia składania niniejszego wniosku pełni udziałowiec Spółki Pan Ryszard P. W okresie od dnia 1 maja 2010 r. do dnia 29 lutego 2012 r. Pan Ryszard P. pełnił niniejszą funkcję odpłatnie, będąc zatrudniony w Spółce na umowę zlecenia, w ramach której to umowy zlecenia prezes Spółki zarządzał też firmą. Z uwagi na trudności finansowe związane z gwałtownym spadkiem uzyskiwanych przez Spółkę przychodów ze sprzedaży usług budowlanych, powyżej wymieniona umowa zlecenia została rozwiązana za porozumieniem stron z dniem 29 lutego 2012 r. i od dnia 1 marca 2012 r. Pan Ryszard P. zarządza i reprezentuje Spółkę oraz pełni funkcję prezesa zarządu nieodpłatnie

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy nieodpłatne pełnienie przez Pana Ryszarda P. od dnia 1 marca 2012 r. funkcji prezesa zarządu Spółki oraz nieodpłatne zarządzanie Spółką stanowi dla Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, który to przychód strona powinna w danym okresie rozliczeniowym (kwartał lub rok podatkowy) oszacować oraz określić od uzyskanego z tego tytułu przychodu w danym okresie rozliczeniowym (kwartał lub rok podatkowy) wysokość należnego zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, w tym też zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do treści art. 201 § 3 ustawy - Kodeks spółek handlowych, do pełnienia funkcji członka zarządu może być powołany udziałowiec lub osoba spoza grona udziałowców. Powyższą funkcję wybrana osoba fizyczna może pełnić odpłatnie lub nieodpłatnie. Cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego i taka sytuacja - w ocenie Spółki - ma miejsce, gdy udziałowiec Spółki pełni funkcję członka zarządu (prezesa) nieodpłatnie.

Z uwagi na powyższe, nieodpłatne pełnienie przez Pana Ryszarda P. od dnia 1 marca 2012 r. funkcji prezesa zarządu Spółki oraz zarządzanie Spółką nie stanowi dla Wnioskodawcy przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, który to przychód strona powinna w danym okresie rozliczeniowym (kwartał lub rok podatkowy) oszacować oraz określić w danym okresie rozliczeniowym (kwartał lub rok podatkowy) wysokość należnego od uzyskanego tego tytułu przychodu zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, w tym też zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do treści art. 201 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.) zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Stosownie do § 3 tego unormowania do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Zgodnie natomiast z § 4 tego przepisu członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Przy czym "powołanie" jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji. Od woli spółki zależy, czy powołanie będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków, czy też nawiązana będzie umowa o pracę, czy umowa o zarządzanie. Przepisy Kodeksu spółek handlowych nie łączą wykonywania funkcji członka zarządu z wynagrodzeniem. Zatem, należy przyjąć, iż możliwa jest i przez prawo dopuszczalna sytuacja pełnienia funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia. Z powyższego wynika, iż wykonywanie czynności wynikających z prawa handlowego, a właściwych dla wypełnienia obowiązków zarządu spółki, może być nieodpłatne.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.), przychodami - z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14 - jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Stanowiąc o nieodpłatnych świadczeniach, jako o przychodzie kształtującym podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, ustawodawca nie sprecyzował bliżej tego, co należy rozumieć przez "nieodpłatne świadczenie", ograniczając się jedynie do wskazania sposobu i kryteriów ustalenia ich wartości (art. 12 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Jednakże ugruntowana linia orzecznictwa wskazuje, iż przez nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podatkowej należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie w majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Jednocześnie w doktrynie przyjmuje się pogląd, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, tj. takim, w którym korzyść majątkową ma otrzymać tylko jedna strona. Cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego.

Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego.

Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku, gdy udziałowiec pełni funkcję członka zarządu (prezesa) bez wynagrodzenia. Udziałowiec ma prawo do uzyskania w przyszłości od spółki przysporzenia majątkowego w postaci dywidendy. W takim bowiem przypadku wynagrodzeniem wspólnika jest, wynikające z art. 191 § 1 Kodeksu spółek handlowych, prawo do udziału w zysku tej osoby prawnej.

W ramach stosunków łączących spółkę kapitałową ze wspólnikami takiej spółki szczególną rolę odgrywają świadczenia wynikające z umowy spółki. Do takich świadczeń zaliczyć można m.in. obowiązek wniesienia wkładu na kapitał zakładowy spółki, obowiązek wnoszenia dopłat uchwalonych przez zgromadzenie wspólników, pełnienie funkcji w organach spółki, itp. W przypadku tego rodzaju świadczeń wspólników na rzecz Spółki nie można uznać, że Spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie, nawet jeżeli nie zostało określone z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie wspólników.

Reasumując, świadczenie otrzymane przez Spółkę, w postaci pełnienia przez udziałowca tejże Spółki funkcji prezesa bez wynagrodzenia w sytuacji, gdy spełniający uzyska lub ma uzyskać w przyszłości wzajemnie pewną korzyść majątkową (np. tzw. dywidendę) - nie jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15 - 950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.