ITPB2/4511-913/15/RS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 grudnia 2015 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPB2/4511-913/15/RS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2015 r. (data wpływu 8 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności - prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności.

We wniosku tym został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 14 lutego 2015 r. zmarł brat Wnioskodawcy, prowadzący samotnie gospodarstwo rolne. W drodze dziedziczenia ustawowego, w dniu 5 maja 2015 r., Wnioskodawca nabył spadek w postaci udziału w ww. gospodarstwie rolnym w wysokości 2/12 części. Poza Wnioskodawcą w spadkobraniu ustawowym uczestniczyło jeszcze 6 osób.

W dniu 24 czerwca 2015 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał zaświadczenie stwierdzające, że został zwolniony od podatku z tytułu nabycia spadku.

Wszyscy spadkobiercy doszli do przekonania, że funkcjonowanie gospodarstwa rolnego i spełnianie właściwej funkcji społeczno-gospodarczej nie jest możliwe przy 7 właścicielach zamieszkałych w różnych częściach województwa.

W związku z tym w dniu 15 września 2015 r. w kancelarii notarialnej sporządzono umowę o dziale spadku i zniesieniu współwłasności na mocy której dwie osoby spośród spadkobierców nabyły całość gospodarstwa rolnego po #189; części, wypłacając pozostałym spadkobiercom równowartość pieniężną ich udziałów.

W dniu 16 września 2015 r. Wnioskodawca został poinformowany w Urzędzie Skarbowym, że w terminie do 30 kwietnia 2016 r. zobowiązany będzie do zapłaty podatku dochodowego w związku ze zbyciem udziału w gospodarstwie rolnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle obowiązujących przepisów Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od uzyskanej kwoty stanowiącej równowartość Jego udziału w gospodarstwie rolnym.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego za 2015 r. w części dotyczącej otrzymania równowartości w gotówce za przekazany siostrom udział w gospodarstwie rolnym. Uzasadnia to następująco:

1.

w związku z przekazaniem siostrom swojego udziału za spłatę jego równowartości Wnioskodawca nie uzyskał żadnego dodatkowego dochodu zaś nastąpiła tylko zmiana formy własności udziałów z fizycznej na finansową, mówiąc inaczej Jego majątek nie uległ powiększeniu z tytułu tej czynności prawnej a z podatku od nabycia spadku został zwolniony już wcześniej,

2.

zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, które nie utraciły charakteru rolnego. W tym przypadku nawet nie było sprzedaży w rozumieniu rynkowym a gospodarstwo nie tylko nie utraciło charakteru rolnego lecz stworzono warunki do bardziej sprawnego i racjonalnego funkcjonowania,

3.

suma spłaty wynikająca z przeniesienia własności udziału spadkowego nie powinna powodować opodatkowania podatkiem dochodowym. Taką decyzję podjął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu na skutek wyroku WSA w Łodzi z dnia 9 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Łd 1173/11 w podobnej sprawie. Według Wnioskodawcy, podobnie interpretowano takie kwestie w wyrokach WSA w Szczecinie i we Wrocławiu.

4.

w ocenie Wnioskodawcy, opodatkowanie na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodów otrzymanych w dziale spadku jako spłaty jest sprzeczne z art. 84 Konstytucji RP, bowiem powoduje ono dwukrotne opodatkowanie tego samego przychodu czyli podatkiem od spadku i podatkiem dochodowym,

5.

ww. art. 84 Konstytucji RP nakłada na każdego obowiązek ponoszenia również ciężaru podatków lecz tylko określonych w ustawie. Nabycie prawa do spadku stwierdzonego postanowieniem sądu lub notarialnym aktem poświadczenia dziedziczenia podlega zgodnie z ustawą podatkowi od spadku (I grupa podatkowa podlega zwolnieniu) zaś w związku z dokonaniem działu spadku istnieje tylko obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d.

innych rzeczy,

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zgodnie z przedstawionym w niniejszej sprawie opisem stanu faktycznego, w dniu 14 lutego 2015 r. zmarł brat Wnioskodawcy, prowadzący samotnie gospodarstwo rolne. W drodze dziedziczenia ustawowego, w dniu 5 maja 2015 r., Wnioskodawca nabył spadek w postaci udziału w ww. gospodarstwie rolnym w wysokości 2/12 części. Poza Wnioskodawcą w spadkobraniu ustawowym uczestniczyło jeszcze 6 osób.

Wszyscy spadkobiercy doszli do przekonania, że funkcjonowanie gospodarstwa rolnego i spełnianie właściwej funkcji społeczno-gospodarczej nie jest możliwe przy 7 właścicielach zamieszkałych w różnych częściach województwa.

W związku z tym w dniu 15 września 2015 r. w kancelarii notarialnej sporządzono umowę o dziale spadku i zniesieniu współwłasności na mocy której dwie osoby spośród spadkobierców nabyły całość gospodarstwa rolnego po #189; części, wypłacając pozostałym spadkobiercom równowartość pieniężną ich udziałów.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 926 Kodeksu cywilnego powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Z kolei art. 925 stanowi, że spadkobierca nabywa spadek z chwila otwarcia spadku, co następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 k.c.). Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie Sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Artykuł 1037 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Natomiast zgodnie z art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że okoliczność, iż dział spadku, którego przedmiotem jest gospodarstwo rolne, następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia. Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Mając zatem na uwadze przestawiony stan faktyczny oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić należy, że spłata otrzymana przez Wnioskodawcę nieprzekraczająca wartości udziału jaki przysługiwał Wnioskodawcy w spadku nie spowodowała powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl