ITPB2/4511-813/15/BK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 10 listopada 2015 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPB2/4511-813/15/BK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 sierpnia 2015 r. (data wpływu 20 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udziału w imprezie integracyjnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udziału w imprezie integracyjnej.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w branży produkującej domy gotowe, w formie spółki akcyjnej tj. jednostka organizacyjna mająca osobowość prawną, której na mocy art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej Ustawą o VAT) przyznaje się przymiot podatnika podatku VAT. Dla zatrudnionych pracowników i ich rodzin zorganizował w czerwcu 2015 r. imprezę integracyjną, która miała charakter pikniku rodzinnego. Na piknik odbywający się na terenie siedziby Spółki zostali zaproszeni wszyscy pracownicy Spółki poprzez przesłaną widomość e-mail i plakaty rozwieszone w biurach Spółki - była to więc impreza o charakterze otwartym. Miała na celu polepszenie atmosfery w pracy, budowanie marki pracodawcy przyjaznego rodzinie, jak również integrację oraz zmotywowanie załogi. Zorganizowanie tego typu imprezy wpłynęło korzystnie na interes pracodawcy, gdyż poprzez zapewnienie przyjaznej atmosfery w pracy, dbanie o swoich pracowników, współpracowników i ich rodziny, pracodawca zyskał osoby, które są silniej związane ze spółką, lepiej zmotywowane oraz chętne do pracy, co przekłada się na ich efektywność.

W celu oszacowania ilości osób, dla których powinny zostać przygotowane atrakcje oraz posiłki, Wnioskodawca zebrał wstępne deklaracje. Złożone deklaracje nie były jednak wiążące i nie zobowiązywały do rzeczywistego udziału w pikniku. Piknik był finansowany w części z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, w taki sposób, że całość kosztów pokrywał Wnioskodawca, po czym dla każdego z pracowników, biorących udział w pikniku, z należnego wynagrodzenia za dany miesiąc został potrącony tzw. udział własny, którego wysokość uzależniona była od wysokości dochodu (kryterium socjalne rozdysponowywania środków Funduszu). Pracownicy, którzy przybyli na piknik byli zobligowani do podpisania listy i wpisania ilości osób im towarzyszących, która to lista później posłużyła do wyliczenia kwoty udziału własnego pracownika w związku z częściową partycypacją w kosztach imprezy.

Na całkowite koszty imprezy, poniesione przez Wnioskodawcę, składały się różnego rodzaju atrakcje sportowo - rekreacyjne (przykładowo: występy iluzjonisty, pokazy grup tanecznych, koncert zespołu, dmuchane place zabaw i inne aktywności dla dzieci np. malowanie twarzy, kącik zabaw), a także napoje i posiłki przygotowane przez zewnętrzną firmę wynajętą przez Wnioskodawcę podawane w formie "szwedzkiego stołu".

Wnioskodawca przyjął, że skoro nie jest w stanie obiektywnie ustalić ile zjadł, wypił i wykorzystał poszczególne atrakcje każdy z uczestników imprezy to po stronie pracownika nie powstaje przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a po stronie Wnioskodawcy nie powstaje obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dofinansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych do pikniku pracowniczego, w przedstawionym stanie faktycznym stanowi przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia ze strony Wnioskodawcy, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co wiąże się z obowiązkiem doliczenia jego wartości do przychodów pracownika oraz opodatkowania.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przedstawionym stanie faktycznym udziału pracownika i jego rodziny, w organizowanym przez Wnioskodawcę - jako pracodawcę pikniku rodzinnym o charakterze sportowo-rekreacyjnym nie należy kwalifikować jako przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia, który powinien być opodatkowany.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 powołanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zauważyć należy, iż obowiązujące przepisy nie definiują pojęcia "nieodpłatne świadczenie". W celu zdefiniowania owego pojęcia zasadne będzie odwołanie się do orzecznictwa sądowego. Naczelny Sąd Administracyjny, w uchwale z dnia 18 listopada 2002 r., FSP 9/02, ONSA 2003, Nr 2, poz. 47 oraz w uchwale z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FSP 1/06 ONSA i WSA 2006, Nr 12, poz. 153, na gruncie ustawy o podatku dochodowych od osób prawnych ustalił, iż pojęcie "nieodpłatne świadczenie" obejmuje "wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Następnie NSA w uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10 oraz w uchwale z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt II FPS 7/10 potwierdził, iż stanowisko wypracowane w tym zakresie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy art. 11 ust. 1 ustawy bezwzględnie wskazuje na to, że w celu traktowania pieniędzy oraz wartości pieniężnych jako przychód, wystarczy, by zostały one postawione do dyspozycji podatnika. Natomiast w przypadku świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, mogą być one uznane za przychód jedynie po faktycznym oraz rzeczywistym otrzymaniu tych świadczeń przez podatnika. Zatem przepis ten bezwzględnie warunkuje możliwość uznania za przychód wartości nieodpłatnego świadczenia otrzymaniem tego świadczenia. Inaczej mówiąc, w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia).

W ocenie Wnioskodawcy, nie wystarczy samo umożliwienie pracownikowi udziału w spotkaniu integracyjnym, aby można było mówić o nieodpłatnym świadczeniu, gdyż przychód powstanie dopiero wówczas, gdy dany pracownik faktycznie skorzysta z poszczególnych świadczeń oferowanych podczas imprezy. Aby więc można było mówić o powstaniu przychodu po stronie pracownika, musiałoby istnieć potwierdzenie, że konkretne świadczenie postawione do dyspozycji pracownika zostało przez niego faktycznie otrzymane (skonsumowane).

Powyższe - zdaniem Wnioskodawcy - potwierdzają wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 stycznia 2013 r. sygn. akt II FSK 1256/11, z dnia 20 lutego 2013 r. sygn. akt FKS 1256/11, z dnia 24 kwietnia 2013 r. sygn. akt II FSK 1828/11, gdzie NSA stwierdził, iż tylko indywidualnie wydane towary lub udzielone pracownikom usługi w naturze lub bezpłatnie przez pracodawcę mogą być przychodem opodatkowanym. Nie ma możliwości ustalenia przychodu i opodatkowania go w sytuacji, gdy bezpłatne towary lub usługi od pracodawcy są jedynie postawione do dyspozycji pracownika. Zatem chodzi o realny charakter przysporzenia jako warunku objęcia nieodpłatnego świadczenia podatkiem dochodowym. Bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu, ponieważ nie występuje wówczas zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego.

Powołując się na powyższe Wnioskodawca nie jest w stanie ustalić oraz precyzyjnie określić jakie świadczenia oraz o jakiej wartości otrzymali poszczególni pracownicy, którzy brali udział w pikniku pracowniczym, gdyż świadczenia te zostały pozostawione pracownikom, biorącym udział w pikniku do swobodnej dyspozycji. Wnioskodawca nie może stwierdzić czy dany pracownik skorzystał ze wszystkich przewidzianych w programie pikniku i opłaconych przez Wnioskodawcę atrakcji czy tylko niektórych. Nie jest też w stanie określić w jakiej proporcji poszczególni pracownicy korzystali z zapewnionego poczęstunku, gdyż mogło zdarzyć się tak, iż jeden pracownik skorzystał z podwójnej porcji posiłku i napojów, a inny nie skorzystał z niego w ogóle. Poczęstunek zamawiany był wprawdzie w oparciu o wstępne deklaracje pracowników, ale nie były one wiążące. Faktycznie poczęstunek i napoje były serwowane w formie "szwedzkiego stołu", pracownicy nie byli ograniczani porcjami, ani nie dostawali żadnych kuponów uprawniających do jedzenia i picia o ściśle ustalonej wartości. Zdaniem Wnioskodawcy nie pozwala to na dokładne określenie ilości spożytych posiłków przez poszczególnych uczestników imprezy.

Wnioskodawca dodatkowo zaznacza, iż piknik miał miejsce w godzinach od 12.00 do godziny 23.00. Wskazuje przy tym, iż niektórzy pracownicy brali udział w pikniku przez kilka godzin, a inni przez cały czas jego trwania, łącznie z udziałem w nocnym koncercie. Powoduje to, iż udział drugiej grupy pracowników w pikniku był znacznie większy niż tych, którzy uczestniczyli w nim tylko przez klika pierwszych godzin.

Ponadto pracownicy mogli uczestniczyć w pikniku zorganizowanym przez Wnioskodawcę z członkami swoich rodzin. Zaznaczyć należy, iż niektórzy z nich przyszli bez dzieci, a niektórzy z dziećmi. W związku z tym udział pracownika, który uczestniczył w pikniku bez dzieci jest znacznie mniejszy od udziału tego pracownika, który zabrał dzieci na piknik zorganizowany przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca podkreśla, że kwestia rozumienia pojęcia "innych nieodpłatnych świadczeń" - w kontekście świadczeń pracowniczych - była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13, stwierdził, iż (...)"zdaniem Trybunału, przeprowadzona powyżej analiza pozwala na określenie cech istotnych kategorii "innych nieodpłatnych świadczeń" jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Decyzja Wnioskodawcy o nie objęciu obowiązkiem podatkowym świadczonego przez niego nieodpłatnego świadczenia oparta jest na wytycznych wskazanych w ww. orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego.

W nawiązaniu do stanowiska Trybunału wyrażonego w ww. wyroku należy przyjąć, iż za przychód pracownika mogą być uznane jedynie takie świadczenia, które spełniają łącznie trzy przesłanki:

1.

po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie)

2.

po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

3.

po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Wnioskodawca, odnosząc się do pierwszej przesłanki tj. skorzystania przez pracownika ze świadczenia oferowanego przez Wnioskodawcę w pełni dobrowolnie, uznaje, że w przedstawionym powyżej stanie faktycznym owa przesłanka zaistniała. Bowiem udział pracowników nie był obowiązkowy.

W nawiązaniu do drugiej przesłanki, tj. spełnienia świadczenia w interesie pracownika (a nie pracodawcy) oraz przysporzenia pracownikowi korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia przez niego wydatków, które musiałby ponieść, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w przedstawionym przez niego stanie faktycznym przesłanka ta nie zaistniała. W ocenie Wnioskodawcy zorganizowanie pikniku nie leżało tylko i wyłącznie w interesie pracownika, ale przede wszystkim pracodawcy, któremu zależało na poprawie atmosfery w pracy, zmotywowaniu załogi i temu też służyła część ze zorganizowanych atrakcji np. mecz piłkarski poszczególnych działów. Dodatkowo Wnioskodawca zyskał renomę pracodawcy przyjaznego swoim pracownikom, a z racji zaproszenia także rodzin pracowników - pracodawcy przyjaznego rodzinie. Niewątpliwie wpłynęło to na atrakcyjność Wnioskodawcy, jako pracodawcy oraz oferowanych przez niego warunków zatrudnienia, co bez wątpienia posłuży przyciągnięciu i rekrutacji najlepszych kandydatów na pracowników. Nie sposób zatem zaprzeczyć, iż zasadne wydaje się być stanowisko Wnioskodawcy w ocenie tej przesłanki, gdyż piknik pracowniczy zorganizowany przez niego posłużył do podniesienia jakości pracy oraz wydajności pracowników, co w ostatecznym rozrachunku stanowi zysk Wnioskodawcy, będącego pracodawcą. Po drugie, w opinii Wnioskodawcy przesłanka ta nie jest spełniona również z uwagi na stanowisko Trybunału wyrażone w ww. wyroku. Mianowicie, Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż przyjmując kryterium obiektywne, wystąpienie po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) - nie jest spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe) bowiem nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie, to po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku, gdyż nie sposób zakładać, że gdyby nie owe przedsięwzięcie organizowane przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w podobnej imprezie. Powyższe potwierdza wyrok NSA z dnia 14 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 2770/14, gdzie sąd wskazał, iż nie można uznać, że spółka organizując spotkanie integracyjne spełniła świadczenie, które zostało spełnione w interesie pracownika i przyniosło mu korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatków, które musiałby ponieść. Nie można przy tym zakładać, że gdyby spółka nie zorganizowała i nie sfinansowała tego spotkania, to osoby w nim uczestniczące poniosłyby wydatki na podobny cel.

Kolejną przesłanką stanowiącą o możliwości przyjęcia nieodpłatnego świadczenia za przychód pracownika ze stosunku pracy jest fakt, iż korzyść wynikająca z tego świadczenia ma być wymierna oraz przypisana indywidualnemu pracownikowi, a nie dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów. Wnioskodawca uznaje, iż w opisanym przez niego stanie faktycznym trzecia przesłanka nie została spełniona. Powołując się na stanowisko Trybunału, zasadą jest zindywidualizowany obowiązek podatkowy oraz indywidualnie określony podatek wynikający z obowiązujących przepisów podatkowych, zatem nie jest dopuszczalne ustanowienie obowiązku podatkowego nieopartego na skonkretyzowanym obowiązku ustawowym, czytelnym dla podatników i płatników podatku, a także dla administracji podatkowej oraz sądownictwa. Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażonym w wyroku z dnia 30 września 2014 r., sygn. akt II FSK 2353/12 przychód powstaje tylko wtedy, gdy pracownik uzyskuje realne przysporzenie majątkowe. Aby mówić o przychodzie, świadczenie musi mieć określoną wartość i być skierowane do konkretnej osoby. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1 maja 2013 r., sygn. akt II FSK 1812/11 przychodem pracownika może być wyłącznie konkretna wartość jaką uzyskuje, zaś w przypadku "szwedzkiego stołu" zakład pracy nie kupuje dla pracownia konkretnego posiłku czy potrawy. W tej sytuacji nie jest więc możliwe ustalenie dokładnej wartości świadczenia, które może być przypisane indywidualnemu uczestnikowi.

Wnioskodawca podkreśla, iż nie jest on w stanie określić jakie świadczenia oraz o jakiej wartości otrzymali poszczególni pracownicy, którzy brali udział w pikniku pracowniczym. Obiektywnie nie ma możliwości przypisać wymiernej oraz przyporządkowanej indywidualne do każdego pracownika korzyści, wynikającej z udziału w zorganizowanym przez niego pikniku. Wynika z tego, iż udział w pikniku wyrażający się kwotą udzielonego dofinansowania - nie może stanowić uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż brak jest podstaw ku temu, aby świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, nawet jako średnią statystyczną na jedną osobę przypadającą, bo z uwagi na fakt, że pracownik nie dostaje żadnego kuponu na jedzenie i poszczególne atrakcje stopień skorzystania z oferty piknikowej będzie u każdego z uczestników odmienny.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym przez niego stanie faktycznym została spełniona tylko jedna z wymaganych przez Trybunał przesłanek, stanowiących o możliwości uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód pracownika. W związku z tym, iż piknik pracowniczy zorganizowany przez Wnioskodawcę nie spełnia łącznie trzech przesłanek wymienionych powyżej, brak jest podstaw do zaliczenia udziału w pikniku pracowniczym do przychodów pracownika wynikających z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Z kolei zgodnie z treścią art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1.

jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2.

jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3.

jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4.

w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia "nieodpłatne świadczenie". W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 NSA ustalił znaczenie terminu "nieodpłatne świadczenie" na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznał, iż "ma ono szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy." W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10 NSA potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Oznacza to, że do przychodów pracownika ustawodawca zaliczył nie tylko pieniądze, ale także wartość świadczeń w naturze, czy świadczeń nieodpłatnych otrzymanych od pracodawcy.

W myśl art. 12 ust. 2 ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców - jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b (art. 12 ust. 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 31 ww. ustawy, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, w branży produkującej domy gotowe, w formie spółki akcyjnej tj. jednostka organizacyjna mająca osobowość prawną, której na mocy art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej Ustawą o VAT) przyznaje się przymiot podatnika podatku VAT. Dla zatrudnionych pracowników i ich rodzin zorganizował w czerwcu 2015 r. imprezę integracyjną, która miała charakter pikniku rodzinnego. Na piknik odbywający się na terenie siedziby Spółki zostali zaproszeni wszyscy pracownicy Spółki poprzez przesłaną widomość e-mail i plakaty rozwieszone w biurach Spółki - była to więc impreza o charakterze otwartym. Miała na celu polepszenie atmosfery w pracy, budowanie marki pracodawcy przyjaznego rodzinie, jak również integrację oraz zmotywowanie załogi. Zorganizowanie tego typu imprezy wpłynęło korzystnie na interes pracodawcy, gdyż poprzez zapewnienie przyjaznej atmosfery w pracy, dbanie o swoich pracowników, współpracowników i ich rodziny, pracodawca zyskał osoby, które są silniej związane ze spółką, lepiej zmotywowane oraz chętne do pracy, co przekłada się na ich efektywność.

W celu oszacowania ilości osób, dla których powinny zostać przygotowane atrakcje oraz posiłki, Wnioskodawca zebrał wstępne deklaracje. Złożone deklaracje nie były jednak wiążące i nie zobowiązywały do rzeczywistego udziału w pikniku. Piknik był finansowany w części z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, w taki sposób, że całość kosztów pokrywał Wnioskodawca, po czym dla każdego z pracowników, biorących udział w pikniku, z należnego wynagrodzenia za dany miesiąc został potrącony tzw. udział własny, którego wysokość uzależniona była od wysokości dochodu (kryterium socjalne rozdysponowywania środków Funduszu). Pracownicy, którzy przybyli na piknik byli zobligowani do podpisania listy i wpisania ilości osób im towarzyszących, która to lista później posłużyła do wyliczenia kwoty udziału własnego pracownika w związku z częściową partycypacją w kosztach imprezy.

Na całkowite koszty imprezy, poniesione przez Wnioskodawcę, składały się różnego rodzaju atrakcje sportowo - rekreacyjne (przykładowo: występy iluzjonisty, pokazy grup tanecznych, koncert zespołu, dmuchane place zabaw i inne aktywności dla dzieci np. malowanie twarzy, kącik zabaw), a także napoje i posiłki przygotowane przez zewnętrzną firmę wynajętą przez Wnioskodawcę podawane w formie "szwedzkiego stołu".

Wnioskodawca przyjął, że skoro nie jest w stanie obiektywnie ustalić ile zjadł, wypił i wykorzystał poszczególne atrakcje każdy z uczestników imprezy to po stronie pracownika nie powstaje przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a po stronie Wnioskodawcy nie powstaje obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że dokonując oceny czy udział w imprezie integracyjnej prowadzi do powstania u pracownika przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy kierować się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r. poz. 947), w którym stwierdzono, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium - wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) - nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.

Natomiast bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu; nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu integracyjnym zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż (...) nie ma podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić zatem należy, że udział w pikniku pracowniczym o charakterze sportowo-rekreacyjnym, sfinansowany w części z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, którego celem było polepszenie atmosfery w pracy, budowanie marki pracodawcy przyjaznego rodzinie, jak również integracja oraz zmotywowanie załogi nie stanowi dla pracownika przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji po stronie pracownika nie powstaje przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że na Wnioskodawcy nie ciążył obowiązek płatnika określony w art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl