ITPB2/4511-5/15-4/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2014 r. (data wpływu - 2 stycznia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 marca 2015 r. (data wpływu - 24 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków ciążących na Zakładzie w związku z jednorazową wypłatą środków zgromadzonych na subkoncie - jest prawidłowe.

W dniu 2 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków ciążących na Zakładzie w związku z jednorazową wypłatą środków zgromadzonych na subkoncie.

Wniosek uzupełniono w dniu 24 marca 2015 r.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Zgodnie z art. 40e ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121) zwaloryzowane kwoty składek zewidencjonowane na subkoncie podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa lub w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Wnioskodawca) prowadzi subkonto, na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym.

Część składek zewidencjonowanych na subkoncie, która w wyniku podziału przypada małżonkowi, jest ewidencjonowana na subkoncie tego małżonka. Jeśli dla małżonka nie jest prowadzone subkonto - Zakład zakłada subkonto - art. 40e ust. 2 ustawy.

Osobie, której Zakład założył subkonto na podstawie ww. przepisu jest dokonywana jednorazowa wypłata składek zewidencjonowanych na subkoncie, w przypadku gdy otwarty fundusz emerytalny dokonał tej osobie jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych na rachunku w OFE, na podstawie art. 129a ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 989).

Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio w przypadku ustania wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa albo umownego wyłączenia lub ograniczenia wspólności ustawowej między osobą, dla której Zakład prowadzi subkonto, a jej małżonkiem - art. 40e ust. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizując ww. przepisy zewidencjonował na subkoncie byłego współmałżonka środki w wyniku podziału wskutek rozwodu. Następnie po otrzymaniu z OFE informacji, że fundusz dokonał jednorazowej wypłaty środków dokonał jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych na subkoncie byłemu współmałżonkowi. Dokonując wypłaty, pobrał 19% zryczałtowany podatek na podstawie art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przekazał do właściwego dla płatnika Urzędu Skarbowego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dokonując jednorazowej wypłaty środków z subkonta z uwagi na spełnienie warunków art. 129a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych Wnioskodawca jako płatnik jest zobowiązany na podstawie przepisów art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do pobierania zryczałtowanego 19% podatku w sytuacji gdy jednorazowa wypłata z subkonta nie nastąpiła w związku ze śmiercią współmałżonka, ale w wyniku rozwodu/ustania wspólności ustawowej, czy też na podstawie przepisów art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaliczyć wypłatę do przychodów z innych źródeł i sporządzić informację PIT -8C bez potrącania podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę, iż przepisy art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią, że 19% zryczałtowany podatek pobiera się od kwot jednorazowo wypłacanych przez ZUS z subkonta, w związku ze śmiercią współmałżonka ubezpieczonego nie należy pobierać tego podatku od jednorazowych wypłat z subkonta w związku z rozwodem/ ustaniem wspólności ustawowej.

Zakład jako płatnik nie jest obowiązany do pobierania podatku od tego typu wypłat, a tylko do wystawienia informacji (PIT-8C).

Takie stanowisko - na zasadzie analogii - potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 maja 2014 r. Nr IPPB2/415-106/14-5/MG dotycząca tego typu wypłat dokonanych przez Otwarty Fundusz Emerytalny. Zgodnie z interpretacją uzyskany przychód przez członka OFE w oparciu o przepisy art. 129a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc pod uwagę ten sam charakter wypłaty Wnioskodawca nie jest zobowiązany do pobierania 19% zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, a jedynie zobowiązany jest sporządzić informację (PIT-8C) i przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, informując o kwocie pobranego bezzasadnie 19% zryczałtowanego podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z zapisem art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2014 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy źródłami przychodów są inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności", wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie natomiast z art. 42a cytowanej ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z kolei w myśl art. 30a ust. 1 pkt 6, 9 i 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a:

Zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13 i 14 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Ponadto w art. 21 ust. 1 pkt 59a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca postanowił, że wolne od podatku dochodowego są kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, członka otwartego funduszu emerytalnego przekazane na rzecz byłego współmałżonka na subkonto, o którym mowa w art. 40e tej ustawy.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego zgodnie z art. 40e ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zwaloryzowane kwoty składek zewidencjonowane na subkoncie podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa lub w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Wnioskodawca) prowadzi subkonto, na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym.

Część składek zewidencjonowanych na subkoncie, która w wyniku podziału przypada małżonkowi, jest ewidencjonowana na subkoncie tego małżonka. Jeśli dla małżonka nie jest prowadzone subkonto - Zakład zakłada subkonto - art. 40e ust. 2 ustawy.

Osobie, której Zakład założył subkonto na podstawie ww. przepisu jest dokonywana jednorazowa wypłata składek zewidencjonowanych na subkoncie, w przypadku gdy otwarty fundusz emerytalny dokonał tej osobie jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych na rachunku w OFE, na podstawie art. 129a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio w przypadku ustania wspólności majątkowej w czasie trwania małżeństwa albo umownego wyłączenia lub ograniczenia wspólności ustawowej między osobą, dla której Zakład prowadzi subkonto, a jej małżonkiem - art. 40e ust. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizując ww. przepisy zewidencjonował na subkoncie byłego współmałżonka środki w wyniku podziału wskutek rozwodu. Następnie po otrzymaniu z OFE informacji, że fundusz dokonał jednorazowej wypłaty środków dokonał jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych na subkoncie byłemu współmałżonkowi. Dokonując wypłaty, pobrał 19% zryczałtowany podatek na podstawie art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przekazał do właściwego dla płatnika Urzędu Skarbowego.

Na tle wskazanych powyżej okoliczności wskazać należy, że zgodnie z art. 40e ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zwaloryzowane kwoty składek, środków i odsetek za zwłokę, zewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład prowadzi subkonto, na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci. Natomiast w myśl art. 40e ust. 2 ustawy część składek zewidencjonowanych na subkoncie, która w wyniku podziału przypada małżonkowi, z zastrzeżeniem ust. 3, jest ewidencjonowana na subkoncie tego małżonka. Jeżeli dla małżonka nie jest prowadzone subkonto - Zakład zakłada subkonto.

W przypadku osób będących członkami otwartego funduszu emerytalnego, otwarty fundusz emerytalny jest obowiązany - na podstawie art. 40e ust. 5 ustawy - zawiadomić Zakład o osobach, na rzecz których nastąpił podział środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci osoby, dla której Zakład prowadzi subkonto, oraz o ich udziale w tych środkach, w terminie 14 dni od dnia dokonania tego podziału.

Z kolei w myśl art. 40e ust. 8 ustawy w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 5, Zakład:

Stosownie zaś do art. 40e ust. 9 przytoczonej ustawy osobie, której Zakład założył subkonto na podstawie ust. 2, jest dokonywana jednorazowa wypłata składek zewidencjonowanych na subkoncie, w przypadku gdy otwarty fundusz emerytalny dokonał tej osobie jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, na podstawie art. 129a ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Otwarty fundusz emerytalny jest obowiązany, zgodnie z art. 40e ust. 10 zd. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zawiadomić Zakład o dokonaniu jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, o której mowa w ust. 9, w terminie 14 dni od dnia dokonania tej wypłaty. Natomiast Zakład dokonuje jednorazowej wypłaty składek zewidencjonowanych na subkoncie w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 10 (art. 40e ust. 11).

Jak stanowi art. 129a ust. 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych osoby, którym na podstawie art. 128 otwarty fundusz emerytalny otworzył rachunek, mają prawo do jednorazowej wypłaty wszystkich środków zgromadzonych na rachunku, w terminie 14 dni od daty złożenia wniosku, w razie:

Zatem, w świetle powyższego, jednorazowa wypłata składek zewidencjonowanych na subkoncie wypłacana na rzecz byłego współmałżonka na podstawie art. 40e ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 59a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ przepis ten reguluje przekazanie ww. środków na rzecz byłego współmałżonka na subkonto, o którym mowa w przytoczonym art. 40e ustawy, nie dotyczy natomiast jednorazowej wypłaty.

Nie wchodzi również w rachubę opodatkowanie 19% zryczałtowanym podatkiem przedmiotowych środków o oparciu o przepis art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem dotyczy on - w myśl ust. 1 pkt 9a - kwot jednorazowo wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z subkonta, o którym mowa w art. 40a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku ze śmiercią współmałżonka ubezpieczonego a co za tym idzie na Wnioskodawcy nie ciążą obowiązki płatnika.

Niemniej jednak uzyskany przez byłego współmałżonka przychód należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o którym mowa w przywołanym powyżej art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji na Wnioskodawcy ciążą jedynie obowiązki informacyjne związane ze sporządzeniem stosownej informacji (PIT-8C) i przekazaniem jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.