ITPB2/4511-295/15/RH

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 770 ze późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2015 r. (data wpływu) uzupełnionym w dniu 8 maja 2015 r. oraz w dniu 12 maja 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku - jest prawidłowe.

W dniu 17 lutego 2015 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 8 maja 2015 r. oraz w dniu 12 maja 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego działu spadku.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Rodzice Wnioskodawczyni zmarli, matka w dniu 9 września 2008 r., ojciec w dniu 22 lutego 2009 r. Pozostawili oni spadek w postaci nieruchomości (tekst jedn.: działek o różnej wartości i domu), który przez biegłych sądowych został oszacowany na 532.850 zł ww. spadek Wnioskodawczyni nabyła wraz z dwanaściorgiem rodzeństwa. Jej udział w spadku wyniósł 1/13 całości czyli 40.988,46 zł.

Wnioskodawczyni zrzekła się nieruchomości na rzecz spłaty pieniężnej. Na podstawie postanowienia Sądu, w związku z działem spadku, na rzecz Wnioskodawczyni przyznano spłaty od rodzeństwa. Przysługująca Wnioskodawczyni, od rodzeństwa, w wyniku działu spadku spłata nie przekroczy wartości przysługującego jej udziału w spadku. Dotychczas Wnioskodawczyni otrzymała spłatę wyłącznie od brata, w kwocie 16.891,55 zł. Wnioskodawczyni spodziewa się trudności z uzyskaniem spłat od pozostałej części rodzeństwa. Wskazuje, iż suma poszczególnych kwot spłaty, na pewno nie przekroczy wartości przysługującego jej udziału w spadku, tj. 40.988,46 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do odprowadzenia podatku dochodowego od kwoty przyznanych jej w wyniku działu spadku spłat.

2. Czy w przypadku w którym Wnioskodawczyni nie byłaby zobowiązana do zapłaty podatku musi składać deklarację PIT.

3. W jaki sposób Wnioskodawczyni powinna rozliczyć się z pieniędzy otrzymywanych kolejno w terminach ich spłaty.

4. Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana do odprowadzenia podatku dochodowego od jeszcze nie otrzymanej części spłaty.

5. W jakim terminie Wnioskodawczyni musi rozliczyć się z powyższych należności podatkowych.

6. Na jaki cel Wnioskodawczyni powinna przeznaczyć pieniądze aby nie płacić podatku.

7. Ile procent wynosi stawka podatku, który powinna uiścić Wnioskodawczyni.

Zdaniem Wnioskodawczyni nie powinna ona płacić podatku dochodowego od tych pieniędzy, ponieważ jest to część spadku należna po jej rodzicach, która nie przekracza, a pomniejsza jej część spadku, gdyż nie zostanie spłacona przez jej rodzeństwo. Wnioskodawczyni wskazuje, iż kwota którą przyznał jej sąd nie przekroczy jej udziału w spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 924 i 925 ww. ustawy).

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ww. ustawy, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Stosownie do art. 1037 § 1 i § 2 ustawy - Kodeks cywilny dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

W myśl art. 211 i 212 ww. ustawy, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że rodzice Wnioskodawczyni byli współwłaścicielami kilku nieruchomości, działek oraz domu. W dniu 9 września 2008 r. zmarła matka Wnioskodawczyni, natomiast ojciec zmarł w dniu 22 lutego 2009 r. Spadek po zmarłych rodzicach Wnioskodawczyni nabyła wraz z dwanaściorgiem rodzeństwa. Jej udział w spadku wyniósł 1/13 całości czyli 40.988,46 zł.

Na podstawie postanowienia Sądu, w związku z działem spadku, na rzecz Wnioskodawczyni przyznano spłaty od rodzeństwa. Przysługująca Wnioskodawczyni spłata nie przekroczy wartości przysługującego jej udziału w spadku. Dotychczas Wnioskodawczyni otrzymała spłatę wyłącznie od brata, w kwocie 16.891,55 zł.

Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem są nieruchomości, następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców, powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia prawa własności nieruchomości. Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że w sytuacji w której spłata należna Wnioskodawczyni w związku z działem spadku, przedmiotem którego były nieruchomości (tekst jedn.: działki i dom), nie przekroczy Jej udziału w spadku - co wynika z treści wniosku - to w opisanej sytuacji nie powstanie przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy i na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek złożenia stosownej deklaracji podatkowej i zapłaty podatku od otrzymanej kwoty.

W konsekwencji odpowiedź na pytania nr 3 - 7 stała się bezprzedmiotowa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.