ITPB2/4511-1126/15/MZ - Skutki podatkowe sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2015 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 18 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie umowy zamiany sporządzonej w formie aktu notarialnego Repertorium A nr... z dnia 15 listopada 2000 r. małżonkowie R. i B. B. nabyli do majątku wspólnego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zlokalizowane w L. przy ul. P. lokal. W 2007 r. zmarła żona i w wyniku podziału majątku wspólnego, w tym przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu pomiędzy męża/ojca oraz syna, obaj spadkobiercy otrzymali po 1/2 części masy spadkowej. W wyniku podziału R. B. (mąż zmarłej i ojciec) stał się posiadaczem w 3/4, a G. B. (syn) w 1/4, przedmiotowego prawa.

Dnia 26 maja 2009 r. w formie aktu notarialnego Repertorium A nr... ojciec i syn zawarli umowę zamiany lokali. Zamianie miał podlegać udział (3/4) ojca w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu oraz w spółdzielczym własnościowym prawie do garażu zlokalizowanego w L. przy ul. K., będący przedmiotem spadku na udział syna wynoszący 1/4 części zabudowanej nieruchomości, położonej w K. (gm. L.), będącej również przedmiotem spadku po matce. Ostatecznie zamiana nie doszła do skutku. Powyższa umowa została rozwiązana na mocy aktu notarialnego z dnia 8 marca 2010 r. Repertorium A nr.... Przedmioty umowy (spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych) nie zostały przekazane stronom.

Na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego Repertorium A nr... z dnia 26 maja 2014 r. R. B. i G. B. sprzedali przysługujące im udziały w spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego.

Z tytułu powyższej transakcji sprzedający złożyli zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 (PIT-39), wykazując uzyskaną kwotę z tytułu sprzedaży praw jako przychód i jednocześnie jako dochód zwolniony na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tzn. zobowiązali się do przeznaczenia kwoty uzyskanego ze sprzedaży dochodu, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie na własne cele mieszkaniowe.

W związku z powyższym zobowiązani są do końca 2016 r. dokonać rozliczenia uzyskanego przychodu poprzez złożenie odpowiedniego zeznania PIT-39 (korekty) oraz uiszczenia należnego podatku z odsetkami od niewydatkowanej części uzyskanego dochodu.

Obaj podatnicy wyszli z założenia, że od umowy zamiany zawartej w dniu 26 maja 2009 r. nie upłynął pięcioletni okres i w związku z tym należało złożyć odpowiednie rozliczenie podatkowe. Podatnicy nie wzięli pod uwagę faktu, że umowa w zasadzie nie doszła do skutku i ostatecznie została rozwiązana w dniu 8 marca 2010 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przychód/dochód uzyskany w wyniku opisanej transakcji korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych ze względu na upływ pięcioletniego okresu od daty nabycia.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie był on zobowiązany po dokonaniu transakcji zbycia przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w L. przy ul. P. do składania zeznania o wysokości dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 (PIT-39).

Zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 8b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (...) źródłami przychodów jest min. odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego pod warunkiem, że odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku nieruchomości i praw majątkowych (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego) przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Jako wolne od podatku, na mocy przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 cyt. ustawy uznano środki uzyskane w wyniku zbycia nieruchomości oraz praw majątkowych przeznaczone na własne cele mieszkaniowe podatnika, poniesione w kolejnych dwóch latach.

W opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca wprawdzie zawarł umowę sprzedaży prawa przed upływem pięcioletniego okresu po zawarciu umowy zamiany spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu traktowanego na równi ze zbyciem, jednakże należy zauważyć, że umowa nie doszła do skutku. Strony nie wydały przedmiotu transakcji. Zgodnie z brzmieniem art. 535 Kodeksu cywilnego: przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na własność kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Należy tutaj uznać, że transakcja zamiany praw nie doszła do skutku ponieważ nie doszło do przekazania sobie nawzajem przedmiotów zamiany. Strony potwierdziły również nie dojście do skutku transakcji poprzez rozwiązanie tej umowy w formie aktu notarialnego w dniu 8 marca 2010 r. Należy więc uznać, że Wnioskodawca stał się w rzeczywistości właścicielem praw na podstawie przeprowadzonego w roku 2007 postępowania spadkowego tym samym nie ma tu zastosowania przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw - w omawianej sprawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że dnia 15 listopada 2000 r. na podstawie umowy zamiany sporządzonej w formie aktu notarialnego Repertorium A nr... małżonkowie R. i B. B. nabyli do majątku wspólnego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zlokalizowane w L. przy ul. P.... lokal.... W 2007 r. zmarła żona i w wyniku podziału majątku wspólnego, w tym przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu pomiędzy męża/ojca oraz syna, obaj spadkobiercy otrzymali po 1/2 części masy spadkowej. W wyniku podziału R. B. (mąż zmarłej i ojciec) stał się posiadaczem w 3/4, a G. B. (syn) w 1/4, przedmiotowego prawa.

Dnia 26 maja 2009 r. ojciec i syn zawarli umowę zamiany lokali w formie aktu notarialnego Repertorium A nr.... Zamianie miał podlegać udział 3/4 ojca w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu oraz w spółdzielczym własnościowym prawie do garażu, będący przedmiotem spadku, na udział syna wynoszący 1/4 części zabudowanej nieruchomości, będącej również przedmiotem spadku po matce. Ostatecznie zamiana nie doszła do skutku. Powyższa umowa została rozwiązana na mocy aktu notarialnego z dnia 8 marca 2010 r. Repertorium A nr.... Przedmioty umowy (spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych) nie zostały przekazane stronom.

Na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego Repertorium A nr... z dnia 26 maja 2014 r. R. B. i G. B. sprzedali przysługujące im udziały w spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego.

Z tytułu powyższej transakcji sprzedający złożyli zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2014 (PIT-39) wykazując uzyskaną kwotę z tytułu sprzedaży praw jako przychód i jednocześnie jako dochód zwolniony na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tzn. zobowiązali się do przeznaczenia kwoty uzyskanego ze sprzedaży dochodu, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie na własne cele mieszkaniowe.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że ustalenie daty nabycia nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości i ww. praw majątkowych - w omawianej sprawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - ma istotne znaczenie dla określenia skutków podatkowych ich odpłatnego zbycia.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zatem dniem nabycia przez Wnioskodawcę w drodze spadku - udziału wynoszącego 1/4 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego - jest data śmierci matki, czyli 2007 r.

Dla powyższej oceny bez znaczenia pozostaje zawarcie umowy zamiany z ojcem, a następnie jej rozwiązanie w formie aktu notarialnego. Przedmiotem umowy zamiany, rozwiązanej następnie przez strony umowy był bowiem - jak wskazano w treści wniosku - udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, który przysługiwał ojcu Wnioskodawcy oraz udział w nieruchomości położonej w K., należący do Wnioskodawcy.

Rozwiązanie umowy zamiany pozostaje więc w przypadku Wnioskodawcy bez wpływu na określenie skutków podatkowych sprzedaży przez Niego udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, nabytego w drodze spadku po matce.

W konsekwencji, w oparciu o art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, wskazać należy, że pięcioletni termin (liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie), o którym mowa w przytoczonym przepisie, upłynął z dniem 31 grudnia 2012 r., wobec czego dokonana w 2014 r., a więc po upływie ww. okresu, sprzedaż nie stanowi źródła przychodu, a zatem przychód uzyskany z odpłatnego zbycia tegoż udziału nie podlega opodatkowaniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.