ITPB2/4511-1101/15/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 grudnia 2015 r. (data wpływu 10 grudnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 stycznia 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe

W dniu 10 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 21 stycznia 2016 r. (data wpływu 22 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku tym i jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 24 marca 2014 r. Wnioskodawczyni odziedziczyła po zmarłym bracie mieszkanie. Stosownie do przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn Wnioskodawczyni była zwolniona z tego podatku. W dniu 19 stycznia 2015 r. Wnioskodawczyni sprzedała ww. mieszkanie za kwotę 135 000 zł. W dniu 18 września 2015 r. pieniądze uzyskane ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawczyni przeznaczyła na zakup działki budowlanej, z zamiarem wybudowania domu jednorodzinnego. W związku z planami budowlanymi Wnioskodawczyni podjęła rozmowy z niezależnymi doradcami kredytowymi w sprawie kredytu budowlanego. Z uwagi na sytuację finansową Wnioskodawczyni nie uzyskała zgody na otrzymanie takiego kredytu. W związku z powyższym Wnioskodawczyni zamierza nieodpłatnie podarować działkę córce, która posiada zdolność kredytową, w związku z czym mogłaby wybudować dom, w którym Wnioskodawczyni również mogłaby zamieszkać.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w przypadku gdy Wnioskodawczyni sprzedała odziedziczone mieszkanie, a następnie zakupiła działkę, którą ma zamiar podarować córce, będzie zobowiązana do uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych (z tytułu sprzedaży mieszkania).

2. Czy w sytuacji gdy Wnioskodawczyni zrealizuje swój zamiar będzie uprawniona do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w opisanej sytuacji pieniądze ze sprzedaży mieszkania zostały przeznaczone w ciągu 2 lat na zakup działki budowlanej zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Gdy zakupiona działka zostanie nieodpłatnie przekazana córce, Wnioskodawczyni nie otrzyma żadnej korzyści finansowej. W związku z tym Wnioskodawczyni uważa, że nie powinna być obciążona podatkiem dochodowym od sprzedaży mieszkania. Pierwotnym zamiarem Wnioskodawczyni była samodzielna budowa domu, jednak rozmowy z doradcami kredytowymi rozwiązały plany Wnioskodawczyni. Według Wnioskodawczyni jedynym wyjściem jest podarowanie działki córce, aby ona pobudowała dom, w którym również Wnioskodawczyni mogłaby zamieszkać.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 24 marca 2014 r. Wnioskodawczyni odziedziczyła po zmarłym bracie mieszkanie, które w dniu 19 stycznia 2015 r. sprzedała za kwotę 135 000 zł. W dniu 18 września 2015 r. pieniądze uzyskane ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawczyni przeznaczyła na zakup działki budowlanej, z zamiarem wybudowania domu jednorodzinnego. W związku z planami budowlanymi Wnioskodawczyni podjęła rozmowy z niezależnymi doradcami kredytowymi w sprawie kredytu budowlanego. Z uwagi na sytuację finansową Wnioskodawczyni nie uzyskała zgody na otrzymanie takiego kredytu. W związku z powyższym Wnioskodawczyni zamierza nieodpłatnie podarować działkę córce, która posiada zdolność kredytową, w związku z czym mogłaby wybudować dom, w którym Wnioskodawczyni również mogłaby zamieszkać.

W związku z tak przedstawionym opisem wyjaśnić należy, że jednym ze źródeł przychodu jest wynikające z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Stosownie do treści art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ww. ustawy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

W ustawie przewidziane zostały jednak sytuacje, których zaistnienie powoduje zwolnienie uzyskanego dochodu (przychodu) z opodatkowania podatkiem dochodowym. Jedna z nich uregulowana została w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Wydatki, o których mowa w zacytowanym przepisie wymienione zostały m.in. w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym za wydatki na cele mieszkaniowe uważa się wydatki poniesione na:

* położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Przy czym, co wynika z art. 21 ust. 28 ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

* przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Z uwagi na wątpliwości Wnioskodawczyni wyjaśnić należy, że ustawodawca w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał, że przychód ze sprzedaży ma zostać wydatkowany na "własne cele mieszkaniowe". Poprzedzenie wyrażenia "cele mieszkaniowe" przymiotnikiem "własne", świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie "własnych" potrzeb mieszkaniowych podatnika. Warunkiem zwolnienia jest więc wykazanie przez podatnika, że wydatek poniesiony został na zrealizowanie jego własnych celów mieszkaniowych.

Podkreślić należy, że wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. "dachu nad głową". Ustawodawca nie odniósł skorzystania z prawa do zwolnienia z opodatkowania od wykazania zamiaru zamieszkania na nabytej nieruchomości czy w budynku lub lokalu w chwili jego nabycia, lecz wyraźnie wskazał, że nabycie musi być dokonane na własne cele mieszkaniowe, a te realizowane są w dłuższym okresie czasu.

Cel mieszkaniowy wiąże się z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych przy czym chodzi tu o potrzeby mieszkaniowe w sensie obiektywnym, a zatem potrzeby przeciętnego podatnika, który o ulgę się ubiega. Ustawowy warunek do skorzystania z ulgi powinien być spełniony w chwili nabycia nieruchomości. Tym samym nie może być uznane za cel mieszkaniowy nabycie nieruchomości, która ma być np. przeznaczona dla dziecka lub innej osoby, bądź będzie wynajmowana.

Omawiane zwolnienie odnosi się tylko i wyłącznie do tych nabyć, które służą określonym celom, zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych. Ponadto nabycie winno być ukierunkowane na zaspokojenie wyłącznie własnych celów mieszkaniowych i nie może służyć ani realizacji celów mieszkaniowych innych osób, ani - tym bardziej - służyć uniknięciu opodatkowania poprzez dokonanie wydatku.

W świetle przedstawionych wyjaśnień, mając na uwadze treść wniosku oraz zacytowane przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uznać należy, że Wnioskodawczyni spełniła warunki, uprawniające Ją do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego nabytego w drodze spadku po zmarłym bracie. Za spełnienie takiego warunku bezsprzecznie może bowiem zostać uznane nabycie gruntu z zamiarem wybudowania na nim budynku mieszkalnego, w którym Wnioskodawczyni chciała zamieszkać, a więc realizować własne cele mieszkaniowe. Zamiar nabycia gruntu w tym celu potwierdzają opisane we wniosku działania Wnioskodawczyni zmierzające do uzyskania kredytu budowalnego, który pozwoliłby na sfinansowanie zamierzeń Wnioskodawczyni. Fakt braku możliwości ich zrealizowania spowodowany brakiem zgody na otrzymanie kredytu budowlanego nie może mieć wpływu na zastosowanie omawianego zwolnienia z opodatkowania.

Dla powyższej oceny pozostaje bez wpływu również fakt, że Wnioskodawczyni zamierza - w celu faktycznego zrealizowania również własnych celów mieszkaniowych - podarować nabyty grunt swojej córce, która posiada zdolność kredytową, aby to ona wybudowała na nim budynek mieszkalny, w którym również zamieszka Wnioskodawczyni. Przepisy warunkujące zastosowanie zwolnienia nie ograniczają bowiem w żaden sposób prawa do dysponowania nieruchomościami, określonymi w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, których nabycie stanowiło wydatek na własne cele mieszkaniowe, uprawniający do zwolnienia z opodatkowania, jak również nie określają okresu, w którym nieruchomość taka musi stanowić własność podatnika, który skorzystał ze zwolnienia z opodatkowania. Dla zastosowania zwolnienia istotne jest bowiem wyłącznie nabycie w celu zrealizowania własnych celów mieszkaniowych nawet jeżeli z przyczyn niezależnych od podatnika cel taki faktycznie nie zostanie zrealizowany.

Jednocześnie tutejszy organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, tzn. jeżeli np. w toku postępowania podatkowego ustalone zostaną inne motywy nabycia przez Wnioskodawczynię gruntu niż wskazane we wniosku, tj. związane z zamiarem wybudowania na nim budynku mieszkalnego, w którym Wnioskodawczyni zamierzała zrealizować własne cele mieszkaniowe, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.