ITPB2/436-99/14/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 kwietnia 2014 r. (data wpływu 11 kwietnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwolnienia z opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 11 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwolnienia z opodatkowania umowy pożyczki.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Córka Wnioskodawczyni zamierza pożyczyć jej środki pieniężne w wysokości 135 000 zł. Wnioskodawczyni wskazuje, że zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych istnieje możliwość zwolnienia z opodatkowania umowy pożyczki, jeżeli pożyczka pochodzi od bliskiego członka rodziny (w tym przypadku jest to relacja córka - matka) oraz jeżeli udokumentuje się, że pieniądze zostały przelane na rachunek bankowy pożyczkobiorcy (w tym przypadku Wnioskodawczyni), a także jeżeli zostanie złożona w terminie 14 dni od dnia dokonania czynności właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracja w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych. Wnioskodawczyni wskazuje, że zamierza spełnić te warunki i skorzystać ze zwolnienia z zapłaty podatku od opisanej czynności cywilnoprawnej. Wątpliwości Wnioskodawczyni budzi natomiast sposób wykonania przez córkę umowy pożyczki. Zamierza ona bowiem przelać kwotę pożyczki na rachunek bankowy Wnioskodawczyni z rachunku bankowego swojego męża (zięcia Wnioskodawczyni), którego jest on formalnym posiadaczem. Córka Wnioskodawczyni jest natomiast upoważniona do korzystania z tego konta oraz dysponuje wydaną do niego kartą bankomatową. Córka Wnioskodawczyni pozostaje z mężem w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej - nie mają ustanowionej rozdzielności majątkowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w opisanej sytuacji - przy założeniu, że inne warunki wymienione w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy zostaną spełnione - istnieje możliwość skorzystania ze zezwolenia podatkowego, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, pomimo że pożyczona kwota trafi na rachunek bankowy Wnioskodawczyni z rachunku Jej zięcia a nie córki, która jest osobą, która faktycznie będzie pożyczała Wnioskodawczyni pieniądze.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie ma znaczenia fakt, że córka zamierza pożyczyć Jej pieniądze poprzez przelew bankowy używając do tego rachunku bankowego swojego męża. Wnioskodawczyni wskazuje, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych w art. 9 pkt 10 lit. b stanowi tylko o potrzebie udokumentowania otrzymania kwoty pożyczki na rachunek pożyczkobiorcy, nie mówiąc nic o tym z jakiego rachunku powinny te pieniądze zostać przelane. Zgodnie natomiast z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym - art. 36 § 2 - osoba pozostająca w związku małżeńskim może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym należącym do małżeństwa.

Wnioskodawczyni stwierdza więc, że skoro córka nie ma ustanowionej rozdzielności majątkowej ze swoim mężem, taka forma przekazania pieniędzy może być uznana jako pożyczka od córki ponieważ to ona zaoferowała pożyczkę i z nią Wnioskodawczyni spisze umowę pożyczki.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni stwierdza, że skorzysta ze zezwolenia podatkowego opisanego w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ponieważ ma zamiar udokumentować otrzymanie kwoty pożyczki oraz złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 14 dni od daty dokonania pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, co oznacza, że podatkowi temu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w pkt 1 lit. b) tego artykułu umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie z art. 3 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy, z zastrzeżeniem art. 5, przy umowie pożyczki ciąży on na biorącym pożyczkę.

Powołany wyżej art. 5 stanowi w ust. 1, że obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku. Z kolei z jego ust. 2 wynika, że jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.

Podstawa opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych określona została w art. 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i stosownie do ust. 1 pkt 7 powołanego wyżej przepisu w przypadku umowy pożyczki stanowi ją jej kwota lub wartość. Natomiast, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 stawka podatku wynosi 2%.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni zamierza zawrzeć z córką umowę pożyczki. Środki pieniężne, stanowiące przedmiot umowy, zostaną przelane z rachunku bankowego męża córki Wnioskodawczyni. Córka posiada upoważnienie do tego rachunku oraz dysponuje wydaną do niego kartą bankomatową. W małżeństwie córki Wnioskodawczyni obowiązuje ustrój wspólności majątkowej. Wnioskodawczyni wskazuje również, że środki pieniężne zostaną przelane na Jej rachunek bankowy jak również zamierza złożyć we właściwym terminie deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tak przedstawionym opisem wskazać należy, że stosownie do art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768), w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, pod warunkiem:

* złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,

* udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Z zacytowanego przepisu wynika, że zwolnienie w nim zawarte ma charakter warunkowy, co oznacza, że umowa pożyczki pieniężnej będzie zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy:

Z analizy tego przepisu wynika, że dla skorzystania ze zwolnienia bez znaczenia pozostaje kwestia związana np. z rachunkiem bankowym, z którego wypłacona zostaje kwota pożyczki, w szczególności czy jest to wyłącznie rachunek bankowy pożyczkodawcy, rachunek wspólny pożyczkodawcy i jego małżonka, czy też rachunek bankowy małżonka pożyczkodawcy, do którego posiada upoważnienie.

W konsekwencji stwierdzić należy, że w opisanej we wniosku sytuacji, przy założeniu, że Wnioskodawczyni złoży w stosownym terminie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, a kwota pieniężna, stanowiąca przedmiot pożyczki, zostanie wpłacona na Jej rachunek bankowy, wówczas czynność ta korzystała będzie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Umowa pożyczki, o której mowa we wniosku, zawarta bowiem zostanie między osobami, o których mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. między matką i córką.

Wskazać również należy, że dla powyższego rozstrzygnięcia pozostaje bez znaczenia fakt, że w małżeństwie córki Wnioskodawczyni - pożyczkodawcy - obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, a pieniądze przelane zostaną z rachunku bankowego zięcia Wnioskodawczyni, do którego Jej córka posiada upoważnienie oraz dysponuje wydaną do niego kartą bankomatową. W treści wniosku wskazano bowiem, że stronami umowy pożyczki będzie Wnioskodawczyni i Jej córka, a z samego tylko zaistnienia ww. faktów dotyczących ustroju majątkowego obowiązującego w małżeństwie córki Wnioskodawczyni i okoliczności związanych z rachunkiem bankowym, z którego przelane zostaną środki pieniężne nie można wywodzić, że również zięć Wnioskodawczyni będzie pożyczkodawcą.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń