ITPB2/436-98a/11/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2011 r. (data wpływu 1 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania nabycia nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania nabycia nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Prowadzi Pan wspólnie z innymi osobami działalność rolniczą (gospodarstwo rolne) na podstawie umowy spółki prawa cywilnego. Wspólnicy prowadzą wspólne gospodarstwo rolne, niezajmujące się działami specjalnymi produkcji rolnej. Wspólnicy poza prowadzoną działalnością rolniczą nie prowadzą innej działalności gospodarczej (niepodlegają wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej). Wnioskodawca zamierza wystąpić ze spółki lub wspólnie z pozostałymi wspólnikami rozwiązać umowę spółki cywilnej. Spółka jest właścicielem na zasadzie wspólności łącznej wielu nieruchomości, które nabyto podczas trwania umowy. Przy planowanym wystąpieniu ze spółki Wnioskodawca otrzyma wniesiony wkład (pieniądze) oraz winien otrzymać zasadniczo w pieniądzu udział w nadwyżce majątku spółki pozostałego po odliczeniu wkładów wspólników oraz długów spółki. W związku z tym, że spółka nie posiada pieniędzy, zamierza dokonać rozliczenia z występującym wspólnikiem poprzez przyznanie mu na własność niektórych nieruchomości, w związku z czym spółka zwolni się z ww. zobowiązania wobec wspólnika. W oparciu o otrzymane nieruchomości Wnioskodawca nadal zamierza prowadzić gospodarstwo rolne.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytanie pierwsze. W zakresie pytania drugiego wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku wystąpienia ze spółki, nabycie gruntów tworzących gospodarstwo rolne, w zamian za zwolnienie się przez Spółkę z długu, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy).

Dyspozycja zawarta w art. 1 ust. 2 pkt 2 przedmiotowej ustawy stanowi, że ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o czynnościach cywilnoprawnych, przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca planuje wystąpić ze spółki cywilnej, w związku z czym otrzyma wniesiony wkład (pieniądze) oraz udział w nadwyżce majątku spółki pozostały po odliczeniu wkładów pozostałych wspólników oraz długów. Ponieważ spółka obecnie nie posiada wystarczającej ilości środków pieniężnych, w celu dokonania rozliczenia przyzna występującemu wspólnikowi własność niektórych nieruchomości, w związku z czym zwolni się z długu wobec tego wspólnika.

Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że stosownie do art. 871 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wspólnikowi występującemu ze spółki cywilnej zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega natomiast zwrotowi wartość wkładu polegająca na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika. Ponadto, na mocy art. 871 § 2 Kodeksu cywilnego, występującemu wspólnikowi wypłaca się w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

Z kolei z art. 453 Kodeksu cywilnego wynika, że jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Z zacytowanego przepisu wynika, że celem zawartej w nim instytucji jest wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż pierwotnie określone. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie, przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

Mając na uwadze powyższe, opisana we wniosku konstrukcja polegająca na przeniesieniu na rzecz Wnioskodawcy - występującego ze spółki cywilnej wspólnika - nieruchomości w zamian za zwolnienie się z długu wynikającego z obowiązku wypłaty na Jego udziału w nadwyżce w majątku spółki, pozostałym po odliczeniu wkładów pozostałych wspólników oraz długów, nie stanowi czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a więc podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem. W konsekwencji w przedstawionej sytuacji bezprzedmiotowe jest rozstrzyganie w kwestii zastosowania do opisanej we wniosku czynności zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznać należało za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.