ITPB2/436-92/08/IL - Opodatkowanie kwoty kredytu zaciągniętego przez wnioskodawcę i rodziców a przez nich spłacanego, przeznaczonego na zakup mieszkania wnioskodawcy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 21 lipca 2008 r. (data wpływu 25 lipca 2008 r.), uzupełnionym w dniu 13 października 2008 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania kwoty kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawcę i rodziców a przez nich spłacanego, przeznaczonego na zakup mieszkania Wnioskodawcy - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania kwoty uzyskanego kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawcę i rodziców a przez nich spłacanego, przeznaczonego na zakup mieszkania Wnioskodawcy.

Pismem z dnia 6 października 2008 r. Nr ITPB2/436-92-2/08/IL wezwano Panią do usunięcia braków formalnych złożonego wniosku. Braki wykazane w wezwaniu uzupełniono w dniu 13 października 2008 r. (data wpływu).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 21 maja 2008 r. zakupiła Pani mieszkanie spółdzielcze własnościowe na rynku wtórnym, za kwotę 157.000 zł Środki na zakup mieszkania pochodziły z niżej podanych źródeł:

Na okoliczność darowizny od rodziców złożyła Pani odpowiednie zgłoszenie SD-Z1 w urzędzie skarbowym. Z uwagi na to, iż według banku udzielającego kredytu nie miała Pani zdolności kredytowej, zmuszona była Pani zaciągnąć kredyt wspólnie z rodzicami. Zabezpieczeniem kredytu obok ubezpieczenia mieszkania i hipoteki kaucyjnej na spółdzielczym własnościowym prawie do mieszkania jest również pełnomocnictwo dla banku do dysponowania rachunkiem bieżącym rodziców, prowadzonym przez bank udzielający kredytu. Środki na poczet spłaty kredytu są gromadzone na koncie rodziców. Bank otrzymał również upoważnienie do pobierania rat kredytu z tego właśnie konta. Ciężar spłaty kredytu ponoszą wyłącznie Pani rodzice, a Pani przejmie ciężar spłaty kredytu w momencie poprawy sytuacji materialnej. Z zapisów w księdze wieczystej wynika, iż właścicielem ww. mieszkania jest Pani.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy wspólnie zaciągnięty kredyt przez rodziców i córkę na dofinansowanie zakupu mieszkania dla córki, przy jego spłacie nie stanowi darowizny w rozumieniu przepisów podatkowych niezależnie od tego, który ze współkredytobiorców daną ratę kredytu spłaca.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny.

Przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna", a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny - jako czynności nieodpłatnej - jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą bowiem strony uczynić wszelkie postacie zwolnienia obdarowanego od określonych zobowiązań. Może to nastąpić w drodze zrzeczenia się przez darczyńcę wierzytelności, jaka służyła mu w stosunku do obdarowanego lub poprzez przejęcie długu obdarowanego względem osoby trzeciej, będącej jego wierzycielem. Darczyńca może wreszcie wypełnić zobowiązanie ciążące na obdarowanym względem osoby trzeciej.

Nie jest przy tym konieczne, aby dokonanie darowizny łączyło się z bezpośrednim transferem darowanego przedmiotu z masy majątkowej darczyńcy do majątku obdarowanego. Transfer ten bowiem może mieć miejsce między masą majątkową osoby trzeciej a obdarowanym. Wystarczy bowiem, że świadczenie spełnione faktycznie przez inna osobę zostanie następnie skompensowane wartościami pochodzącymi z majątku darczyńcy.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny, umowa taka - pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Artykuł 889 Kodeksu cywilnego stanowi: nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy darowizny, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 Kodeksu cywilnego.

Ze stanu faktycznego wynika, że wspólnie z rodzicami zaciągnęła Pani kredyt za zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Ciężar spłaty kredytu ponoszą wyłącznie Pani rodzice. Zabezpieczeniem kredytu obok ubezpieczenia mieszkania i hipoteki kaucyjnej na spółdzielczym własnościowym prawie do mieszkania jest również pełnomocnictwo dla banku do dysponowania rachunkiem bieżącym rodziców, prowadzonym przez bank udzielający kredytu.

Zatem zgodnie z zawartą umową kredytową bank postawił do dyspozycji określoną kwotę z przeznaczeniem na zakup lokalu mieszkalnego, kredytobiorcy zobowiązali się natomiast - na określonych warunkach - do jej zwrotu wraz z należnym oprocentowaniem. Jednakże spłaty kredytu zaciągniętego na nabycie lokalu stanowiącego Pani własność będą czasowo dokonywać wyłącznie Pani rodzice. Jeżeli świadczenie to będzie miało charakter bezzwrotny, wówczas częściowe sfinansowanie zakupu ze środków uzyskanych w drodze kredytu, gdzie współkredytobiorcą jest nabywca lokalu stanowić będzie darowiznę - podlegająca regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn - w części w jakiej uzyskany kredyt będzie spłacany przez rodziców. Zobowiązanie wobec banku wykonane zostanie bowiem kosztem ich majątku, w związku z czym nastąpi również przysporzenie majątku Wnioskodawcy.

Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgodnie z ust. 3 tego artykułu w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.