ITPB2/436-83/11/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2011 r. (data wpływu 16 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny udziałów w spółce jawnej - jest prawidłowe.

W dniu 16 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny udziałów w spółce jawnej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest jednym z czterech wspólników spółki jawnej. Jeden ze wspólników zamierza wycofać się z działalności gospodarczej i przenieść przysługujący mu ogół praw i obowiązków w spółce na rzecz Wnioskodawcy, który jednocześnie jest ojcem wycofującego się wspólnika. Przeniesienie ogółu praw i obowiązków nastąpi stosownie do treści art. 10 Kodeksu spółek handlowych. Przeniesienie ogółu praw i obowiązków nastąpi na podstawie umowy darowizny. Na mocy tej umowy Wnioskodawca, oprócz ogółu praw i obowiązków przysługujących mu dotychczas obejmie również całość udziałów przysługujących ustępującemu wspólnikowi. Umowa darowizny nie będzie zawarta w formie aktu notarialnego, mimo że spółka posiada nieruchomość, albowiem wspólnikowi nie służy udział rzeczowy w poszczególnych składnikach majątku będącego własnością spółki, w tym również nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku od spadków i darowizn:

Czy przeniesienie na podstawie art. 10 Kodeksu spółek handlowych, w formie umowy darowizny, ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej na rzecz innego wspólnika - Wnioskodawcy, będącego jednocześnie ojcem wspólnika dokonującego darowizny będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków id darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków id darowizn stanowi m.in., że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny. Jednakże, zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 tej ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez wstępnych, jeżeli zgłoszą nabycie rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Powyższe zapisy oznaczają, że spełniając warunek zawiadomienia o darowiźnie, darowizna na rzecz ojca będzie zwolniona od podatku. Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca powołuje interpretacje indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu nr ILPB2/436-208/09-2/MK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy przy nabyciu w drodze darowizny powstaje on z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Stosownie natomiast do ust. 4 ww. przepisu obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia "darowizna", a zatem przy jego interpretacji należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Z powyżej zacytowanego przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny - jako czynności nieodpłatnej - jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego.

Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny, umowa taka - pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy darowizny, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 Kodeksu cywilnego.

Przedmiotem darowizny mogą być zarówno rzeczy, jak również prawa majątkowe.

Udział w spółce osobowej, do której należy m.in. spółka jawna, określany jest jako ogół praw i obowiązków wspólnika. Do podstawowych praw i obowiązków wspólników zaliczyć można prawo reprezentowania spółki i prowadzenia jej spraw, prawo do udziału w zyskach spółki, obowiązek ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki oraz obowiązek wniesienia wkładu. Niewątpliwie więc udział w spółce jawnej nosi znamiona prawa majątkowego, w związku z czym może on stanowić przedmiot umowy darowizny.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jeden ze wspólników spółki jawnej zamierza wycofać się z działalności gospodarczej, przekazując w drodze umowy darowizny ogół przysługujących mu praw i obowiązków na rzecz innego wspólnika - Wnioskodawcę, który jest jednocześnie ojcem ustępującego wspólnika. Przeniesienie ogółu praw i obowiązków nastąpi stosownie do art. 10 Kodeksu spółek handlowych. Umowa darowizny nie zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego.

Odnosząc powyższe do przedstawionych przepisów prawa znajdujących zastosowanie w przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że darowizna w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przedmiotem której będą udziały w spółce jawnej podlega, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu tym podatkiem. Darowizna ta może jednak, przy spełnieniu warunków określonych w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, korzystać z uregulowanego w tym przepisie zwolnienia.

Jeżeli więc w opisanej sytuacji w terminie 6 miesięcy od dnia dokonania darowizny Wnioskodawca zgłosi właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycie udziałów w spółce jawnej, wówczas darowizna taka objęta zostanie zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że rozstrzygnięcie to zostały wydane w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.