ITPB2/436-49/08/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2008 r. (data wpływu 21 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 marca 2008 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 12 maja 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Właścicielka lokalu mieszkalnego, pomimo zawarcia z Panem oraz małżonką w formie aktu notarialnego umowy o służebność osobistą mieszkania, nie wyraziła zgody na korzystanie z mieszkania. Nie doszło zatem do realizacji umowy. Służebność dotyczyła okresu 1 roku i została wyceniona przez notariusza na kwotę 9.761 zł 56 gr.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w opisanej sytuacji wystąpi obowiązek podatkowy i w jakiej wysokości.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z niewywiązaniem się z umowy, zachodzi brak podstaw do opodatkowania i nie może dojść do zapłacenia podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera własnej definicji służebności, zatem w tej kwestii należy stosować odpowiednie instytucje prawa cywilnego.

Treść służebności osobistej określa przepis art. 296 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej. Służebność osobista ma odmienny charakter od służebności gruntowej, przysługuje bowiem oznaczonej osobie fizycznej i polega na obciążeniu oznaczonej nieruchomości na rzecz tej osoby.

Moment powstania obowiązku podatkowego, zróżnicowany w zależności od sposobu nabycia rzeczy i praw majątkowych, został określony w art. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przy nabyciu nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustanowienia tych praw (art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W myśl art. 13 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, roczną wartość służebności ustala się w wysokości 4% wartości rzeczy obciążonej służebnością.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, w szczególności oświadczenia o ustanowieniu służebności osobistej spisanego w formie aktu notarialnego, właściciel lokalu mieszkalnego ustanowił na rzecz Pana i małżonki (III grupa podatkowa) nieodpłatną służebność osobistą tego mieszkania na okres jednego roku. Notariusz ustalił roczną wartość służebności w wysokości 4% wartości lokalu mieszkalnego, tj. 9.761 zł 56 gr. Pomimo zawarcia umowy właściciel nie wywiązał się z niej.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż w momencie podpisania oświadczenia o ustanowieniu nieodpłatnej służebności służebność ta została ustanowiona - nabył Pan do niej prawo, co spowodowało powstanie obowiązku podatkowego, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Na powstanie obowiązku podatkowego, które zgodnie z tym przepisem wprost związane jest z ustanowieniem prawa, a nie z jego realizacją, nie ma zatem wpływu przedstawiony we wniosku fakt, iż do realizacji umowy nie doszło.

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca (art. 14 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Natomiast sposób obliczenia podatku reguluje przepis art. 15 ust. 1 ustawy, w myśl którego podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku (4.902 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej - art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy), według następującej skali od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej:

* do kwoty 10.278 zł - 12%,

* od kwoty 10.278 zł do kwoty 20.556 zł - 1.233 zł 40 gr i 16% nadwyżki ponad kwotę 10.278 zł,

* od kwoty 20.556 zł - 2.877 zł 90 gr i 20% ponad kwotę 20.556 zł.

Należy przy tym podkreślić, iż tutejszy organ w ramach procedury wydawania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego nie ma stosownego umocowania w przepisach prawa, które umożliwiałoby określenie wysokości podatku jak również skonfrontowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego ze stanem rzeczywistym.

Ponadto z uwagi na fakt, że Pan jest stroną wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn zaznacza się, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla Pana żony.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.