ITPB2/436-206/12/DSZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2012 r. (data wpływu 16 listopada 2012 r.) uzupełnione pismem z dnia 27 grudnia 2012 r. (data wpływu 28 grudnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 16 listopada 2012 r. został złożony wniosek uzupełniony pismem z dnia 27 grudnia 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą. Jednocześnie jest On wspólnikiem sp. z o.o. w której posiada 40,4% udziałów. Oba podmioty od wielu lat współpracują handlowo ze sobą. W kwietniu 2012 r. Wnioskodawca uzyskał oprocentowaną pożyczkę, płatną przelewami w kilku transzach przekazywanych na rachunek bankowy do dnia 31 maja 2012 r. od ww. spółki z o.o. Zawarta umowa przewidywała spłatę pożyczki w terminie do 15 kwietnia 2014 r. z możliwością wcześniejszej spłaty przed ustalonym terminem wraz z oprocentowaniem umownym w wysokości 6% w stosunku rocznym naliczanym na koniec każdego roku kalendarzowego od każdej uzyskanej kwoty (transzy) lub naliczonej w momencie spłaty pożyczki.

Oba podmioty w chwili zawarcia umowy pożyczki były czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług i są nimi nadal, jednakże w zakresie swojej działalności nie mają wpisanych i nie dokonują usług sklasyfikowanych w PKD pod symbolem 64.99.Z - pozostała finansowa działalność usługowa gdzie indziej niesklasyfikowana z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych.

Udzielenie pożyczki z własnych środków spółki miało charakter doraźny, związany z działalnością handlową. Na koniec roku kalendarzowego 2012 sp. z o.o. wystawi Wnioskodawcy fakturę VAT na zapłatę odsetek umownych od daty przekazania poszczególnych kwot (transz) pożyczki do dnia 31 grudnia 2012 r. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług czynność ta jest zwolniona z podatku VAT.

W oparciu o art. 4 pkt 7 w związku z art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych Wnioskodawca jako biorący pożyczkę dokonał zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże, wątpliwości prawne spowodowały konieczność złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku, kiedy dwa podmioty - pożyczkodawca i pożyczkobiorca - są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, a na odsetki od udzielonej pożyczki zostaje wystawiona faktura VAT, art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych daje podstawę do udzielenia pożyczki bez uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Jednocześnie art. 2 pkt 4 lit. a ww. ustawy stanowi, iż nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem czynności cywilnoprawne, jeżeli jedna ze stron z tytułu dokonania takiej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, zaś zgodnie z treścią art. 2 pkt 4 lit. b ww. ustawy nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem czynności cywilnoprawne, jeżeli jedna ze stron z tytułu dokonania takiej czynności jest zwolniona z opodatkowana podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym Wnioskodawca jest zdania, że jako strona biorąca pożyczkę i otrzymująca fakturę VAT wystawioną na odsetki umowne nie powinien on dokonać zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej umowy pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.), podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z treści art. 2 pkt 4 wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Tym samym, jakkolwiek przedstawione stanowisko Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa umowa podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Ocena ta ma bowiem, zważywszy na przedstawioną argumentację, zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej wyłączeniem z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy.

Zaznaczyć jednak należy iż, zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną w złożonym wniosku, przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena Jego stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Nie rozstrzyga się w tym miejscu, czy czynność udzielenia pożyczki o której mowa w przedstawionym stanie faktycznym jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub też jest z tego podatku zwolniona.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Jest On jednocześnie wspólnikiem sp. z o.o. w której posiada 40,4% udziałów. Oba podmioty od wielu lat współpracują handlowo ze sobą. W kwietniu 2012 r. Wnioskodawca uzyskał od ww. spółki oprocentowaną pożyczkę, płatną przelewami w kilku transzach przekazywanych na rachunek bankowy. Udzielenie pożyczki miało charakter doraźny, związany z działalnością handlową. Na koniec roku kalendarzowego 2012 sp. z o.o. wystawi Wnioskodawcy fakturę VAT na zapłatę odsetek umownych od daty przekazania poszczególnych kwot (transz) pożyczki do dnia 31 grudnia 2012 r. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług czynność ta jest zwolniona z podatku VAT.

W konsekwencji, w oparciu o okoliczności przedstawione przez Wnioskodawcę, a w szczególności fakt, iż jak wskazano we wniosku udzielenie przedmiotowej pożyczki korzysta ze zwolnienia z podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT stwierdzić należy, że opisana umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w związku z wystąpieniem wyjątku, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku stanowiącym przedmiot niniejszej interpretacji należało uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.