ITPB2/436-202b/11/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2011 r. (data wpływu - 6 grudnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 6 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni, jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej zwana "Spółką") prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie produkcji i sprzedaży śniadaniowych wyrobów zbożowych. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT. W celu finansowania swojej działalności Spółka planuje zaciągnąć pożyczkę (pożyczki) od spółek z grupy X, mających siedziby w Luksemburgu (dalej zwanych "Pożyczkodawcy"). Pożyczkodawcy są podmiotami powiązanymi ze Spółką - jednakże nie są jej bezpośrednimi udziałowcami - jeden z udziałowców Spółki i akcjonariusz Pożyczkodawców to ten sam podmiot, mający siedzibę na terenie Szwajcarii. Pożyczkodawcy nie mają siedziby, miejsca zarządzania ani nie prowadzą jakiejkolwiek działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeden z Pożyczkodawców prowadzi działalność także na terytorium Szwajcarii przez położony tam oddział.

Pożyczkodawcy nie są bankami, ale faktycznie prowadzą działalność polegającą między innymi na regularnym udzielaniu pożyczek dla podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej. Pożyczkodawcy otrzymują wynagrodzenie z tytułu pożyczonego kapitału w postaci odsetek. W najbliższej przyszłości Pożyczkodawcy planują udzielić pożyczek również innym polskim spółkom należącym do grupy kapitałowej X. Umowy pożyczek będą każdorazowo podpisane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - w Luksemburgu lub Szwajcarii. W przypadku zaciągnięcia pożyczki od podmiotu luksemburskiego prowadzącego działalność gospodarczą na terenie Szwajcarii pożyczka będzie udzielona z jego szwajcarskiego oddziału. W momencie podpisania umowy pożyczane pieniądze będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - najprawdopodobniej w Luksemburgu lub Szwajcarii. Pieniądze zostaną przesłane na rachunek bankowy Spółki dopiero po zawarciu umów pożyczek. W związku z prowadzoną działalnością w zakresie finansowania podmiotów z grupy X, pożyczkodawcy są zarejestrowanymi podatnikami VAT - w Luksemburgu, a także w Szwajcarii (rejestracja działalności prowadzonej przez szwajcarski oddział). Odsetki uzyskiwane z tytułu pożyczek udzielanych przez Pożyczkodawców są traktowane na gruncie przepisów VAT w Luksemburgu i Szwajcarii jako obrót uzyskiwany z tytułu świadczenia usług finansowych. W przyszłości możliwe jest również, że umowy pożyczek pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcami będą zawierane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub środki pieniężne będące przedmiotem takich umów w momencie jej zawarcia będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy każda pożyczka, która zostanie Spółce udzielona przez Pożyczkodawców nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli jej udzielenie stanowi świadczenie przez Pożyczkodawców usługi finansowej zwolnionej z podatku VAT - również w przypadku, gdy umowy pożyczek zostaną zawarte na terenie Polski lub gdy środki pieniężne będące przedmiotem takiej umowy w momencie jej zawarcia będą znajdowały się na terenie Polski.

Zdaniem Wnioskodawczyni, pożyczki, które zostaną Jej udzielona przez Pożyczkodawców, nie będą podlegały podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z przywołanym przepisem nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana lub zwolniona z podatku od towarów i usług z pewnymi wyjątkami, które nie dotyczą przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego.

Jak argumentuje Spółka, umowy pożyczek zawierane z Pożyczkodawcami zagranicznymi powinny być traktowane jako świadczenie na Jej rzecz usług finansowych, z tytułu których jest podatnikiem VAT zobowiązanym do rozliczenia przedmiotowych transakcji w deklaracji VAT. W konsekwencji, w opinii Spółki, umowy pożyczek nie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce również w przypadku, gdy umowy pożyczek zostaną zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy środki pieniężne będące przedmiotem takich umów w momencie ich zawarcia będą znajdowały się na terytorium Polski.

Stanowisko prezentowane przez Spółkę potwierdzają liczne interpretacje organów podatkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania umów pożyczki uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem, to w tej materii należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 94 z późn. zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przepis art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, iż czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 5, jeżeli ich przedmiotem są:

W świetle powyższego przepisu opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega umowa pożyczki, której przedmiot w chwili zawarcia umowy znajduje się na terytorium Polski. W przypadku gdy przedmiotem pożyczki są rzeczy, w tym pieniądze, znajdujące się za granicą, umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile pożyczkobiorca ma siedzibę na terytorium Polski i umowę zawarto na terytorium Polski. Konstrukcja tego przepisu wskazuje, że oba ww. warunki muszą być spełnione kumulatywnie. Nie wystąpienie jednego z nich powoduje, że czynność taka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jeżeli zatem przedmiot umowy pożyczki znajduje się w chwili zawierania umowy w granicach Polski, wówczas umowa taka co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jeśli zaś przedmiot analizowanej czynności znajduje się w chwili jej dokonania za granica, to dla powstania obowiązku podatkowego w omawianym podatku winien być spełniony warunek posiadania przez pożyczkobiorcę siedziby oraz zawarcia umowy na terytorium Polski. Wobec tego zawarcie umowy pożyczki poza Polską, w sytuacji gdy jej przedmiot znajduje się również za granicą powoduje, że czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, nawet jeśli pożyczkobiorca ma siedzibę w Polsce.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i spełniająca warunki określone w art. 1 ust. 4 ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stosownie bowiem do art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Przepis ten ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Ponadto wyjaśnić należy, że stosownie do treści art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w celu finansowania swojej działalności Spółka planuje zaciągnąć pożyczkę (pożyczki) od spółek z grupy X, mających siedziby w Luksemburgu (dalej zwanych "Pożyczkodawcy"). Pożyczkodawcy są podmiotami powiązanymi ze Spółką - jednakże nie są jej bezpośrednimi udziałowcami - jeden z udziałowców Spółki i akcjonariusz Pożyczkodawców to ten sam podmiot, mający siedzibę na terenie Szwajcarii. Pożyczkodawcy nie mają siedziby, miejsca zarządzania ani nie prowadzą jakiejkolwiek działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeden z Pożyczkodawców prowadzi działalność także na terytorium Szwajcarii przez położony tam oddział. W najbliższej przyszłości Pożyczkodawcy planują udzielić pożyczek również innym polskim spółkom należącym do grupy kapitałowej X. Umowy pożyczek będą każdorazowo podpisane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - w Luksemburgu lub Szwajcarii. W przypadku zaciągnięcia pożyczki od podmiotu luksemburskiego prowadzącego działalność gospodarczą na terenie Szwajcarii pożyczka będzie udzielona z jego szwajcarskiego oddziału. W momencie podpisania umowy pożyczane pieniądze będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - najprawdopodobniej w Luksemburgu lub Szwajcarii. Pieniądze zostaną przesłane na rachunek bankowy Spółki dopiero po zawarciu umów pożyczek.

Ponadto w przyszłości możliwe jest, że umowy pożyczek pomiędzy Spółką a Pożyczkodawcami będą zawierane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub środki pieniężne będące przedmiotem takich umów w momencie jej zawarcia będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że w wydanej na wniosek Spółki interpretacji indywidualnej znak ITPP1/443-1640/11/KM stwierdzono, że świadczone na Jej rzecz usługi, polegające na udzielaniu pożyczek przez podmiot, nieposiadającą siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, stanowią dla Niej import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Do rozliczenia tych transakcji zobowiązana będzie Spółka, jako nabywca usług. Usługi te będą korzystały ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Powyższe oznacza, że w sytuacji opisanej we wniosku, gdy do zawarcia umów dojdzie za granicą, a środki pieniężne, będące ich przedmiotem, również znajdować się będą poza terytorium RP, umowy takie nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, na podstawie art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy. Z kolei gdy środki pieniężne, będące przedmiotem umów pożyczek, w chwili zawarcia umowy znajdować się będą w Polsce lub poza jej terytorium a umowy pożyczek zawarte zostaną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z dodatkowym zastrzeżeniem przy miejscu położenia przedmiotu ww. umów za granicą, że pożyczkobiorca ma siedzibę w Polsce), wówczas umowy te nie będą podlegać opodatkowaniu ze względu na wystąpienie wyłączenia, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się natomiast do powołanych interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.