ITPB2/436-18/08/ENB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2008 r. (data wpływu 24 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania podziału majątku małżeńskiego-jest nieprawidłowe.

W dniu 24 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania podziału majątku małżeńskiego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Jest Pan jednym z trzech wspólników spółki jawnej. Wspólnikiem jest także Pana żona, z którą pozostaje Pan w małżeńskiej majątkowej wspólności ustawowej. W tej sytuacji Państwa udziały w spółce objęte są współwłasnością łączną wynikającą z ustawowego majątkowego ustroju małżeńskiego. Relacje osobiste między Panem i małżonką wymuszają zniesienie małżeńskiej wspólności ustawowej i Pana wystąpienie ze spółki. Zamierzacie znieść małżeńską wspólność ustawową w drodze sporządzonej w formie aktu notarialnego umowy i dokonać, w tej samej formie, podziału majątku, w wyniku którego żona otrzymałaby między innymi udział w spółce, o łącznej wartości odpowiadającej jej udziałowi w majątku wspólnym, a Pan rekompensatę finansową, samochód stanowiący środek trwały i stanowiące odrębną własność cztery lokale mieszkalne, o łącznej wartości odpowiadającej Panu udziałowi w majątku wspólnym. W stosunku do towarów, które Pan otrzyma nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Po wystąpieniu ze spółki będzie Pan prowadził działalność gospodarczą na swoje imię, z wykorzystaniem środków uzyskanych w wyniku podziału majątku i wystąpienie ze spółki jawnej. Rozważacie Państwo także przekształcenie spółki jawnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w której udziały objęłaby tylko żona, z jednoczesnym zniesieniem ustawowego ustroju majątkowego małżonków. Bierzecie także pod uwagę wystąpienie Pana ze spółki bez zniesienia wspólności ustawowej małżeńskiej i rozliczenie ze spółką.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź na pytanie drugie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Wniosek w pozostałym zakresie zostanie rozpatrzony odrębnymi rozstrzygnięciami.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku zniesienia małżeńskiej ustawowej wspólności majątkowej i podziału majątku w jej konsekwencji, nie dojdzie do opodatkowania otrzymanego przychodu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nastąpi natomiast opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, umowy o zniesienie współwłasności opodatkowane są tylko w części dotyczącej spłat lub dopłat. W zamian za przejęcie przez żonę udziału w spółce jawnej, czy udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, otrzyma Pan pieniądze, co będzie stanowiło spłatę. Nie dojdzie natomiast do opodatkowania podatkiem od towarów i usług, gdyż otrzymanie majątku wspólnego w wyniku zniesienia małżeńskiej wspólności majątkowej i podziału majątku wspólnego nie stanowi ani odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegały między innymi majątkowe umowy małżeńskie.

Jednakże ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629), znowelizowano art. 1 ust. 1 wymienionej ustawy poprzez wykreślenie majątkowych umów małżeńskich z katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przepisu art. 4 ustawy zmieniającej wynika, że do czynności cywilnoprawnych z tytułu których obowiązek podatkowy powstaje po dniu wejścia w życie noweli tj. po dniu 1 stycznia 2007 r. stosuje się przepisy znowelizowane.

Na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

W związku z powyższym należy uznać, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności wymienione enumeratywnie w art. 1 ust. 1 cytowanej ustawy, będącym katalogiem zamkniętym.

Jak przedstawiono we wniosku, zamierza Pan znieść małżeńską wspólność ustawową w drodze sporządzonej w formie aktu notarialnego umowy i dokonać, w tej samej formie, podziału majątku, w wyniku którego żona otrzymałaby między innymi udział w spółce, o łącznej wartości odpowiadającej jej udziałowi w majątku wspólnym, a Pan rekompensatę finansową, samochód stanowiący środek trwały i stanowiące odrębną własność cztery lokale mieszkalne, o łącznej wartości odpowiadającej udziałowi w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny), a przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego z każdego z małżonków. Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym. Zatem dorobek małżonków stanowią wszystkie przedmioty majątkowe nabyte indywidualnie lub wspólnie przez małżonków w czasie trwania wspólności (art. 32 § 1k. r. o.). Z art. 35 wskazanego kodeksu wynika również, że w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Zgodnie z art. 47k. r. o. małżonkowie mogą przez umowę wspólność ustawową rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć.

Należy podkreślić, że umowa wyłączająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter ustrojowy, czyli zmienia dotychczasową zasadę wspólności na zasadę rozdzielności majątkowej i nie powoduje przysporzenia majątkowego.

Również podział majątku wspólnego małżonków jest instytucją typową dla prawa rodzinnego i opiekuńczego, natomiast do czynności wymienionych w ustawie o podatku do czynności cywilnoprawnych mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego. Należy podkreślić, że umowny podział majątku wspólnego małżonków, wykazuje cechy odrębne od zniesienia współwłasności o których mowa w Kodeksie cywilnym, i w związku z tym nie może być traktowany jako zniesienie współwłasności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponieważ umowny podział majątku między małżonkami nie został wymieniony jako czynność podlegająca opodatkowaniu, nie będzie miał znaczenia fakt, że przy podziale majątku wystąpi spłata pieniężna.

Skoro w art. 1 ust. 1 ww. ustawy jako podlegające podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie zostały wymienione umowy majątkowe małżeńskie, wyłączające wspólność ustawową a także nie zostały wymienione umowy dotyczące podziału majątku dorobkowego małżeńskiego należy uznać, że nie podlegają one podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, podział majątku małżeńskiego przeprowadzony w związku ze zniesieniem małżeńskiej wspólności ustawowej nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.