ITPB2/436-170/13/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 21 sierpnia 2013 r. (data wpływu 26 sierpnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 listopada 2013 r. (data wpływu 22 listopada 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 26 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 18 listopada 2013 r. (data wpływu 22 listopada 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wspólnicy spółki cywilnej, w tym Wnioskodawca, zamierzają zawrzeć ze spółką z o.o. (Pożyczkodawcą) umowę odpłatnej pożyczki pieniężnej. Szczegółowe ustalenia warunków umowy między stronami, w tym wynagrodzenia należnego pożyczkodawcy z tytułu udzielenia pożyczki, ujęte zostaną w umowie. W chwili zawarcia umowy, pieniądze będące jej przedmiotem, znajdować się będą w Polsce. Zarówno pożyczkodawca jak i pożyczkobiorca są podatnikami podatku od towarów i usług. W ocenie Wnioskodawcy to Pożyczkodawca będzie stroną umowy, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale ze względu na art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług pożyczka będzie z tego podatku zwolniona. Spółka - Pożyczkodawca prowadzi działalność gospodarczą od 2000 r. Również od tego czasu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spółka ta nie ma w zakresie swojej działalności usług udzielania pożyczek świadczonych poza systemem bankowym. W ocenie Wnioskodawcy udzielenie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu tym podatkiem, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielania czy statusu nabywcy. W przypadku usług polegających na udzielaniu pożyczek obrotem podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług są odsetki od udzielonej pożyczki. Ponieważ powinny być one udokumentowane fakturą VAT i zaewidencjonowane w rejestrze sprzedaży w miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, Spółka - Pożyczkodawca będzie co miesiąc wystawiać fakturę na naliczone odsetki ze stawką VAT zwolnioną oraz wykazywać je we właściwym rejestrze VAT.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym czynność udzielenia Pożyczkobiorcy pożyczki za wynagrodzeniem będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki pieniędzy co do zasady podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Stosownie jednak do art. 2 pkt 4 ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku, z wyjątkiem:

* umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

* umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W związku z powyższym Wnioskodawca wskazuje, że w rozpatrywanej sprawie Pożyczkodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Tym samym, w Jego ocenie, udzielenie pożyczki jest czynnością mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług. Jednakże z uwagi na to, że powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, pożyczka będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Ze względu natomiast na fakt, że pożyczka ta korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, umowa pożyczki korzystała będzie z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym zawarcie tej umowy nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, co oznacza, że podatkowi temu podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w pkt 1 lit. b) tego artykułu umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie z art. 3 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, a stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy, z zastrzeżeniem art. 5, przy umowie pożyczki ciąży on na biorącym pożyczkę.

Powołany wyżej art. 5 stanowi w ust. 1, że obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku. Z kolei z jego ust. 2 wynika, że jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej.

Podstawa opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych określona została w art. 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i stosownie do ust. 1 pkt 7 powołanego wyżej przepisu w przypadku umowy pożyczki stanowi ją jej kwota lub wartość. Natomiast, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 stawka podatku wynosi 2%.

W ustawie przewidziano również sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stosownie bowiem do art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zacytowany przepis art. 2 pkt 4 ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Z jego treści wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona. W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek stanowisko Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że wspólnicy spółki cywilnej, w tym Wnioskodawca, zamierzają zawrzeć umowę odpłatnej pożyczki ze spółką z o.o. - Pożyczkodawcą. Spółka z o.o. jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, jednak w zakresie swojej działalności nie posiada wyszczególnionych usług udzielania pożyczek świadczonych poza systemem bankowym. Pożyczkodawca będzie stroną umowy, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale ze względu na art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług pożyczka będzie z tego podatku zwolniona. Z tytułu zawartej umowy Pożyczkodawca będzie co miesiąc wystawiać fakturę na naliczone odsetki ze stawką VAT zwolnioną oraz wykazywać je we właściwym rejestrze VAT.

Wobec tak przedstawionego zagadnienia, z uwagi na zacytowane wyżej przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, stwierdzić należy, że jeżeli zawarta umowa pożyczki, jak wskazano w treści wniosku, faktycznie zostanie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług i będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania tym podatkiem, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W takiej sytuacji czynność ta korzystała będzie z wyłączenia wynikającego z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Pożyczkobiorcy, tj. wspólnikach spółki cywilnej, w tym Wnioskodawcy, nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia tej umowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.