ITPB2/436-165/11/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2011 r. (data wpływu 10 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku złożenia zeznania podatkowego w trybie art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn - jest prawidłowe.

W dniu 10 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku złożenia zeznania podatkowego w trybie art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na rzecz Wnioskodawcy ma zostać ustanowiona na stanowiącym odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnym, przez Jego matkę, dożywotnia, nieodpłatna służebność osobista mieszkania. Umowa ustanowienia przedmiotowej służebności zawarta zostanie w formie aktu notarialnego.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy po sporządzeniu umowy Wnioskodawca będzie zobowiązany do złożenia zeznania w trybie art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn, tzw. formularza SD-3, czy z uwagi na zgłoszenie w trybie art. 4a obowiązek złożenia zeznania Jego nie dotyczy.

Zdaniem Wnioskodawcy, osoba, która korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn i która składa zgłoszenie nabycia praw majątkowych w trybie tego artykułu - tzw. formularz SD-Z2 (względnie sporządza umowę w formie aktu notarialnego), nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego w trybie art. 17a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Obowiązek taki dotyczy jedynie tych podatników, którzy nie korzystają ze zwolnienia. Wnioskodawca wskazuje również, że prawidłowość jego stanowiska potwierdza treść formularzy SD-Z2 i SD-3, która w znacznym stopniu się pokrywa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Zgodnie z ust. 2 ww. przepisu podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Z zacytowanych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie na podstawie wskazanych tytułów, mające charakter nieodpłatny, skutkujące trwałym przyrostem w majątku nabywcy.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Stosownie do ust. 2 ww. przepisu jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu. Ustęp 3 tego przepisu stanowi natomiast, że w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Ustawodawca przewidział również sytuacje, w których dla skorzystania z omawianego zwolnienia nie jest konieczne zgłoszenie faktu nieodpłatnego nabycia. Zgodnie bowiem z art. 4a ust. 4 obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Z zacytowanych przepisów wynika, że omawianym zwolnieniem objęto prawie wszystkie osoby należące do I grupy podatkowej, poza zięciem, synową i teściami. Z punktu widzenia przedmiotu zwolnienia dotyczy ono z kolei nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych na podstawie wszystkich tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podstawowym warunkiem do skorzystania z przewidzianej w art. 4a ust. 1 ustawy preferencji podatkowej jest natomiast zgłoszenie faktu nabycia, które nie dotyczy jednak sytuacji, gdy do nabycia doszło na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, tj. w sytuacji gdy oświadczenia obu stron czynności cywilnoprawnej złożone zostały w tej szczególnej formie.

Z treści wniosku wynika, że na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego matka Wnioskodawcy ustanowi na Jego rzecz nieodpłatną, dożywotnią służebność mieszkania. W omawianej sytuacji dojdzie więc do nabycia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednakże, nabycie to korzystało będzie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 4a ust. 1. Ze względu na formę nabycia (umowy w formie aktu notarialnego) na Wnioskodawcy, jako nabywcy, stosownie do art. 4a ust. 4 pkt 2 nie będzie ciążył obowiązek zgłoszenia tego faktu naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2.

W sytuacji spełnienia warunków zwolnienia z opodatkowania opisanego we wniosku nabycia na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek złożenia zeznania o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych. Obowiązek zgłaszania organowi podatkowemu majątku nabytego pod tytułem darmym, wprowadzony w celu uzyskania pewności prawnopodatkowej odnośnie nabytego majątku, zastąpił bowiem obowiązek składania przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy, zeznań podatkowych o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych.

Za powyższym twierdzeniem przemawia również treść art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z tym przepisem podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Treść powołanego przepisu wskazuje, że celem złożenia zeznania jest powzięcie przez organ podatkowy informacji na temat nabytego w sposób nieodpłatny majątku oraz ustalenie na podstawie przedstawionych informacji i dokumentów zobowiązania podatkowego. Ponieważ w omawianej sytuacji, na skutek zastosowania zwolnienia, zobowiązanie takie nie powstanie, brak jest obowiązku składania przedmiotowego zeznania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.