ITPB2/436-162/08/IB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2008 r. (data wpływu 31 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania świadczeń otrzymanych ze Stanów Zjednoczonych - jest prawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania świadczeń otrzymanych ze Stanów Zjednoczonych.

Wezwaniem z dnia 26 lutego 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zwrócił się do Wnioskodawcy o uzupełnienie wniosku poprzez m.in. jednoznaczne przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego.

Pismem z dnia 5 marca 2009 r. uzupełniono wniosek w ww. zakresie.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Brat Pana będący obywatelem USA i na stałe zamieszkały w USA zmarł w dniu 9 października 2008 r. Oprócz testamentu pozostawił umowę ubezpieczenia na życie oraz trzy umowy tzw. "Annuity" (w towarzystwach ubezpieczeniowych A i O), w których zadysponował sumą ubezpieczenia (w przypadku umowy ubezpieczenia na życie) oraz zgromadzonym wkładem (w przypadku umowy "Annuity") na wypadek śmierci, wskazując Pana i jeszcze drugiego brata jako osoby uprawnione (beneficjentów) do otrzymania tychże środków finansowych (po 50% wartości tych środków). "Annuity" w tłumaczeniu na język polski według "Słownika terminologii prawniczej i ekonomicznej Angielsko-Polski" J. Jaślan i H.Jaślan, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 2001, oznacza renta dożywotnia. "Annuity agrement" winno być więc rozumiane jako umowa o świadczenie renty dożywotniej. Umowa o świadczenie renty dożywotniej oznacza, iż osoba uprawniona zbiera środki pieniężne na swoim indywidualnym koncie, a towarzystwo ubezpieczeniowe, z którym umowa ta zostaje zawarta zobowiązuje się do wypłaty świadczeń okresowych w chwili przejścia osoby uprawnionej na emeryturę. Takie świadczenia okresowe płatne są co miesiąc i opiewają na pewną określoną kwotę pieniężną, wypłacaną do końca życia osoby uprawnionej (dożywotnio). Kwota ta pomniejsza sumę środków zebranych. Osoba uprawniona może również zadysponować zgromadzonym wkładem na wypadek śmierci wskazując osobę (osoby) uprawnione do otrzymania wkładu zgromadzonego na koncie rentowym (tzw. beneficjentów).

Na mocy wyżej opisanej umowy o świadczenie renty dożywotniej brat zadysponował wkładem zgromadzonym na koncie rentowym na wypadek śmierci ustanawiając Pana i jeszcze innego brata beneficjentami, a więc uprawnionymi do uzyskania tego wkładu, po 50% jego wartości. Uczynił tak w stosunku do trzech podobnych umów. Podobnie, został Pan wraz z drugim bratem ustanowiony beneficjentem umowy ubezpieczenia na życie, po 50% sumy ubezpieczenia. W przyszłości, po złożeniu odpowiednich dokumentów, będzie się Pan ubiegał w USA o otrzymanie tych środków. W USA będzie zobowiązany do zapłaty 30% podatku dochodowego (tzw. income tax) od środków uzyskanych jako beneficjent każdej z tych umów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy będąc wskazanym przez brata (rezydenta USA) jako osoba uprawniona do otrzymania:

* sumy ubezpieczenia z umowy ubezpieczenia na życie na podstawie dyspozycji tą sumą na wypadek śmierci, oraz

* wkładu zgromadzonego na koncie rentowym powstałym w oparciu o umowę świadczenie renty dożywotniej na podstawie dyspozycji tym wkładem na wypadek śmierci,

będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku w Polsce w momencie wpływu tych środków na konto w Polsce, uwzględniając fakt, iż umowy te zostały zawarte w USA i od środków tych zostanie potrącony podatek dochodowy w USA.

Jeżeli tak, do zapłaty jakiego podatku będzie zobowiązany (podatku od spadków i darowizn czy podatku dochodowego od osób fizycznych) i w jakim terminie.

Czy istnieje obowiązek wcześniejszego zgłoszenia ekspektatywy otrzymania tych środków.

Jak dokonać rozliczenia tak uzyskanego przychodu w przyszłości.

Przedmiot interpretacji stanowi odpowiedź na pytanie Wnioskodawcy w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy na terytorium Polski nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu środków uzyskanych przez beneficjenta na wypadek śmierci strony umowy ubezpieczenia na życie i umowy o świadczenie renty dożywotniej - przy uwzględnieniu, że beneficjent podlega polskiej jurysdykcji podatkowej, a środki finansowe zostaną przekazane z terytorium USA.

W związku z powyższym nie istnieje obowiązek wcześniejszego zgłoszenia ekspektatywy otrzymania tych środków oraz nie istnieje obowiązek dokonania rozliczenia uzyskanych z tego tytułu przychodów.

Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn, mając na względzie treść art. 831 § 3 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym suma ubezpieczenia przypadająca uprawnionemu nie należy do spadku po ubezpieczonym.

Z art. 922 Kodeksu cywilnego wynika, że prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą śmierci na jedną lub kilka osób. Istnieją jednak takie prawa, które przechodzą na określone osoby lub powstające na ich rzecz bez względu na to, czy są spadkobiercami. Do takich praw należy suma ubezpieczeniowa przypadająca uprawnionemu po ubezpieczonym, co zostało uregulowane w art. 831 § 3 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym suma ubezpieczenia przypadająca uprawnionemu nie należy do spadku po ubezpieczonym i tym samym nie podlega przepisom prawa spadkowego.

Biorąc pod uwagę przepisy Kodeksu cywilnego suma polisy ubezpieczeniowej na życie nie wchodzi do spadku i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na mocy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89 z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem dziedziczenia.

Z kolei art. 2 ww. ustawy stanowi, iż nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W świetle powyższego, co do zasady opodatkowaniu podlega nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast w sytuacji nabycia przedmiotów majątkowych znajdujących się lub wykonywanych za granicą, czynnikiem decydującym o podleganiu ustawie o podatku od spadków i darowizn jest posiadanie przez nabywcę spadku obywatelstwa polskiego lub stałego miejsca pobytu na terytorium RP.

Jak wynika z treści wniosku, jako beneficjent (osoba uprawniona) mający rezydencję podatkową w Polsce otrzyma Pan w przyszłości świadczenia pieniężne ze Stanów Zjednoczonych w postaci:

* sumy ubezpieczenia z umowy ubezpieczenia na życie na podstawie dyspozycji tą sumą na wypadek śmierci oraz

* wkładu zgromadzonego na koncie rentowym powstałym w oparciu o umowę świadczenia renty dożywotniej (zawartą z towarzystwem ubezpieczeniowym) na podstawie dyspozycji tym wkładem na wypadek śmierci.

Przy tym, w sytuacji opisanej we wniosku wskazano, iż zgodnie z umową o świadczenie renty dożywotniej osoba uprawniona zbiera środki pieniężne na swoim indywidualnym koncie, a towarzystwo ubezpieczeniowe, z którym umowa została zawarta zobowiązuje się do wypłaty świadczeń okresowych w chwili przejścia osoby uprawnionej na emeryturę. Takie świadczenia okresowe płatne są co miesiąc i opiewają na pewną określoną kwotę pieniężną, wypłacaną do końca życia osoby uprawnionej (dożywotnio). Kwota ta pomniejsza sumę środków zebranych. Osoba uprawniona może również zadysponować zgromadzonym wkładem na wypadek śmierci wskazując osobę (osoby) uprawnione do otrzymania wkładu zgromadzonego na koncie rentowym (tzw. beneficjentów).

Ww. umowy (tj. ubezpieczenia na życie oraz o świadczenie renty dożywotniej) zostały zawarte z towarzystwami ubezpieczeniowymi przez Pana brata - obywatela Stanów Zjednoczonych, zamieszkałego tam na stałe, który zmarł w dniu 9 października 2008 r. i który wskazał na wypadek śmierci Pana jako jedną z osób uprawnionych do otrzymania tychże świadczeń.

Biorąc pod uwagę opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przedstawiony powyżej stan prawny należy stwierdzić, iż świadczenia pieniężne, które otrzyma Pan w przyszłości na podstawie dyspozycji złożonej przez brata na wypadek śmierci nie zaś w wyniku dziedziczenia nie będą podlegały podatkowi od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.