ITPB2/436-116/09/IL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2009 r. (data wpływu 27 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania ulgi podatkowej - jest prawidłowe, o ile spełnione zostaną wszystkie warunki określone przez ustawodawcę.

W dniu 27 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania ulgi podatkowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dnia 23 czerwca 2004 r. zmarł Pani dziadek, który pozostawił testament, zgodnie z którym do całości spadku została powołana Pani. Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2009 r. Sąd Rejonowy stwierdził nabycie przez Panią spadku, zgodnie z wolą testatora. W skład masy spadkowej wchodziło m.in. prawo własności lokalu mieszkalnego. W dniu śmierci dziadka nie posiadała Pani żadnego prawa do budynku czy lokalu mieszkalnego. Nabycie przez Panią prawa własności do innego lokalu mieszkalnego nastąpiło dopiero w 2006 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W jaki sposób na gruncie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. należy rozumieć pojęcie nabycia spadku, w szczególności, czy następuje ono w momencie otwarcia spadku, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, czy w momencie uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Zdaniem Wnioskodawczyni, ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia nabycia spadku, co uzasadnia odniesienie się w celu interpretacji tego pojęcia do przepisu ogólnego. Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. W myśli art. 925 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Takie ujęcie oznacza, że chwila śmierci spadkodawcy jest jednocześnie chwilą nabycia spadku przez jego spadkobierców. Wydane na podstawie odrębnych przepisów postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku ma jedynie moc potwierdzającą stan rzeczy zaistniały w dniu śmierci spadkodawcy. Wnioskodawczyni wskazuje, iż reprezentowane przez Nią stanowisko znajduje potwierdzenie w piśmiennictwie oraz w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1987 r. sygn. akt III ARN 19/87, zgodnie z którym z art. 16 ust. 1 ustawy o spadkach i darowiznach wyraźnie wynika, że z podstawy opodatkowania wyłącza się wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub budynku mieszkalnego - nabytego w drodze spadku lub darowizny, a jednym z warunków korzystania z tego przywileju jest to, aby podatnik przed nabyciem spadku lub zawarcia umowy darowizny (a nie w chwili powstania obowiązku podatkowego) nie był właścicielem budynku czy lokalu lub dysponentem lokalu spółdzielczego albo najemcą lokalu na podstawie decyzji administracyjnej. Wnioskodawczyni podkreśla, że złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku oznacza, iż nabycie spadku nastąpiło z chwilą śmierci spadkodawcy. Zatem istotne jest porównanie składu masy majątkowej podatnika przed nabyciem spadku lub darowizny z masą majątkową nabytą w drodze dziedziczenia lub darowizny. Z uwagi na brzmienie art. 925 Kodeksu cywilnego oraz brak legalnej definicji pojęcia nabycia w ustawie o podatku od spadków i darowizn, a także uwzględniając stanowisko doktryny i orzecznictwa Wnioskodawczyni uważa, że spełnia warunki do uzyskania ulgi o której mowa w art. 16 ww. ustawy, a w szczególności warunek wskazany w art. 16 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy, ponieważ w chwili nabycia spadku, tj. w dniu 23 czerwca 2004 r. nie posiadała prawa własności budynku lub lokalu mieszkalnego, a dysponowanie takim prawem w momencie wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie wyłącza prawa do ulgi. Wnioskodawczyni podnosi również, iż z uwagi na datę otwarcia spadku nie ma możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 4a ww. ustawy. Zaznacza również, iż treść art. 6 ust. 1 pkt 1 wyraźnie wskazuje, że obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje z chwilą przyjęcia spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, o ile spełnione zostaną wszystkie warunki określone przez ustawodawcę.

W myśl z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. z 2004 r. Dz. U. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Należy wskazać, że spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 k.c.). Zaś powołanie do spadku jak stanowi art. 926 Kodeksu cywilnego, wynika z ustawy albo jak w Pani przypadku z testamentu.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne stwierdzić należy, że w przedmiotowej sytuacji nabycie w drodze spadku nastąpiło z dniem śmierci spadkodawcy tj. 23 czerwca 2004 r. tj. przed 1 stycznia 2007 r.

Zatem w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje z chwilą przyjęcia spadku. W przypadku, gdy nabycie nie zgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma, jeżeli pismem tym jest orzeczenie Sądu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia (art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Zatem datą nabycia majątku w drodze dziedziczenia jest data otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, natomiast obowiązek podatkowy powstaje z datą uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu spadku.

Stosownie do art. 16 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym:

Ulga, o której mowa powyżej przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

Celem norm zawartych w treści ww. art. 16 jest nieobciążanie osób najbliższych darczyńcy oraz bliskich i najbliższych spadkodawcy znacznymi, pod względem finansowym, skutkami podatkowymi z tytułu przyrostu majątkowego w postaci nieruchomości bądź lokalu, gdy nie dysponują budynkiem lub lokalem mieszkalnym i zamierzają zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż przed nabyciem spadku nie posiadała Pani prawa własności do innego lokalu mieszkalnego. Powyższe wskazuje, na to że spełniła Pani przesłanki do zastosowania ulgi z art. 16 ust. 1 ustawy.

Jednym z warunków skorzystania z ww. ulgi jest bowiem to, aby spadkobierca przed nabyciem spadku a nie w chwili powstania obowiązku podatkowego nie był właścicielem budynku lub lokalu mieszkalnego, który służy zaspokojeniu jego potrzeb mieszkaniowych.

Zatem skorzystanie z ulgi określonej w art. 16 ust. 1 ww. ustawy uzależnione jest jedynie od spełnienia przez Panią warunku zamieszkiwania w nabytym lokalu przez okres 5 lat, liczony zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.