ITPB2/436-112/13/RS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2013 r. (data wpływu 7 czerwca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 5 sierpnia 2013 r. oraz w dniu 10 września 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania w formie cesji praw wynikających z umowy partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, realizowanej przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego - jest prawidłowe.

W dniu 7 czerwca 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 5 sierpnia 2013 r. oraz w dniu 10 września 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania w formie cesji praw wynikających z umowy partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, realizowanej przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Jej ciotka (siostra matki) w dniu 20 sierpnia 2003 r. zawarła z Komunalnym Towarzystwem Budownictwa Mieszkaniowego sp. z o.o. umowę partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego. Jako osoba, która wstąpi w stosunek najmu mieszkania, w umowie o partycypację została wskazana Wnioskodawczyni. Zgodnie z tą umową ciotka Wnioskodawczyni zobowiązała się tytułem partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego wpłacić na rzecz Towarzystwa określoną kwotę. Kwota ta - zgodnie z umową - nie podlega zwrotowi, z wyjątkiem sytuacji, kiedy:

Zwrot ww. kwoty następuje, zgodnie z umową, w terminie 1 miesiąca od dnia zawarcia umowy z kolejnym podmiotem wskazującym osobę najemcy lokalu i wpłaceniu przez niego udziału w kosztach budowy w wysokości wpłaconej wcześniej przez ciotkę Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni zawarła z Komunalnym Towarzystwem Budownictwa Mieszkaniowego sp. z o.o. umowę najmu mieszkania. Wnioskodawczyni mieszka w tym mieszkaniu do dziś.

W dniu 2 marca 2012 r. Wnioskodawczyni zawarła z ciotką umowę cesji praw i obowiązków wynikających z umowy o partycypacji w kosztach budowy mieszkania, zgodnie z którą ciotka scedowała na Wnioskodawczynię prawa i obowiązki wynikające z umowy partycypacji w kosztach budowy mieszkania, obejmujące wpłaconą tytułem partycypacji w kosztach budowy mieszkania kwotę. Umowa cesji nie przewidywała dla ciotki Wnioskodawczyni odpłatności w jakiejkolwiek formie. Oprócz umowy cesji strony nie zawierały żadnych innych umów.

Umowa cesji, którą Wnioskodawczyni zawarła z ciotką posiada cechę umowy darowizny, jaką jest nieodpłatność. Spełniając świadczenie określone w umowie, ciotka działała kosztem swojego majątku, do którego wchodziły określone w niej prawa.

Ww. cesja praw i obowiązków wynikających z umowy o partycypację, nie stanowi jednak umowy darowizny. Mocą tej umowy Wnioskodawczyni wstąpiła w ogół praw i obowiązków swojej ciotki, w całą jej sytuację prawną, której źródłem była umowa o partycypację - nie można zatem powiedzieć aby świadczenie sprowadzało się do obdarowania Wnioskodawczyni kosztem majątku ciotki.

Zgodnie z umową o partycypację ciotka miała następujące obowiązki:

Ani z umowy o partycypację ani z umowy cesji nie wynika, aby na ciotce Wnioskodawczyni, w której ogół praw i obowiązków wynikających z umowy o partycypację wstąpiła, ciążyły inne niż ww. długi, ciężary czy zobowiązania.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie.

Czy nieodpłatna cesja praw wynikających z umowy partycypacji w kosztach budowy mieszkania, realizowanej przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nieodpłatna cesja praw wynikających z umowy partycypacji w kosztach budowy mieszkania, realizowanej przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, tytułem:

Wnioskodawczyni uważa, że umowa nieodpłatnej cesji praw nie została wymieniona jako podlegająca opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawczyni powołuje się na interpretację indywidualną wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 maja 2011 r., nr ITPB2/436-14/11/PS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

W myśl natomiast art. 1 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie rzeczy lub praw majątkowych, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter zamknięty. Zatem, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko nabycie i to takie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Instytucję przelewu (cesji) regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność.

Artykuł 510 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Umowę cesji można uznać jako darowiznę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jeżeli posiada ona cechy darowizny, tzn. oświadczenie darczyńców o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 Kodeksu cywilnego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż ciotka Wnioskodawczyni (siostra matki) w dniu 20 sierpnia 2003 r. zawarła z Komunalnym Towarzystwem Budownictwa Mieszkaniowego umowę partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego. Jako osoba, która wstąpi w stosunek najmu mieszkania, w umowie o partycypację została wskazana Wnioskodawczyni. Zgodnie z tą umową ciotka Wnioskodawczyni zobowiązała się tytułem partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego wpłacić na rzecz Towarzystwa określoną kwotę. Kwota ta - zgodnie z umową - nie podlega zwrotowi, z wyjątkiem sytuacji, kiedy:

Zwrot ww. kwoty następuje, zgodnie z umową, w terminie 1 miesiąca od dnia zawarcia umowy z kolejnym podmiotem wskazującym osobę najemcy lokalu i wpłaceniu przez niego udziału w kosztach budowy w wysokości wpłaconej wcześniej przez ciotkę Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni zawarła z Komunalnym Towarzystwem Budownictwa Mieszkaniowego umowę najmu mieszkania. Wnioskodawczyni mieszka w tym mieszkaniu do dziś.

W dniu 2 marca 2012 r. Wnioskodawczyni zawarła z ciotką umowę cesji praw i obowiązków wynikających z umowy o partycypacji w kosztach budowy mieszkania, zgodnie z którą ciotka scedowała na Wnioskodawczynię prawa i obowiązki wynikające z umowy partycypacji w kosztach budowy mieszkania, obejmujące kwotę wpłaconą tytułem partycypacji w kosztach budowy mieszkania. Umowa cesji nie przewidywała dla ciotki Wnioskodawczyni odpłatności w jakiejkolwiek formie. Oprócz umowy cesji strony nie zawierały żadnych innych umów.

Umowa cesji, którą Wnioskodawczyni zawarła z ciotką posiada cechę umowy darowizny, jaką jest nieodpłatność. Spełniając świadczenie określone w umowie, ciotka działała kosztem swojego majątku, do którego wchodziły określone w niej prawa.

Ww. cesja praw i obowiązków wynikających z umowy o partycypację, nie stanowi jednak umowy darowizny. Mocą tej umowy Wnioskodawczyni wstąpiła w ogół praw i obowiązków swojej ciotki, w całą jej sytuację prawną, której źródłem była umowa o partycypację - nie można zatem powiedzieć aby świadczenie sprowadzało się do obdarowania Wnioskodawczyni kosztem majątku ciotki.

Zgodnie z umową o partycypację ciotka miała następujące obowiązki:

Ani z umowy o partycypację ani z umowy cesji nie wynika, aby na ciotce Wnioskodawczyni, w której ogół praw i obowiązków wynikających z umowy o partycypację wstąpiła, ciążyły inne niż ww. długi, ciężary czy zobowiązania.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że umowa cesji praw i obowiązków wynikających z umowy o partycypacji w kosztach budowy mieszkania nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jeżeli przyjmując za Wnioskodawczynią nie została dokonana w formie umowy darowizny.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.