ITPB2/436-106/08/ENB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2008 r. (data wpływu 16 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania "umowy zwolnienia z zobowiązania poprzez wykonanie innego świadczenia"- jest prawidłowe.

W dniu 16 września 2008 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania "umowy zwolnienia z zobowiązania poprzez wykonanie innego świadczenia".

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka posiada wzór umowy, który stosuje przy zawieraniu transakcji ze swymi kontrahentami. Wzorcowa umowa nosi nazwę "umowa zwolnienia z zobowiązania poprzez wykonanie innego świadczenia". Treść tej umowy jest następująca:

Strony potwierdzają, że kontrahent posiada w stosunku do spółki zobowiązanie pieniężne wynikające z obowiązku zapłaty za nowy pojazd, zakupiony przez ww. kontrahenta w Spółce. W związku z istnieniem tego zobowiązania Spółka umarza to zobowiązanie pod warunkiem i w zamian za spełnienie przez kontrahenta innego świadczenia (art. 506 k.c. - umowa nowacji, odnowienia). To inne świadczenie polega na przeniesieniu na Spółkę prawa własności i wydania innego, używanego pojazdu samochodowego. Wykonanie powyższego świadczenia powoduje umorzenie pierwotnego zobowiązania. Spółka niektóre z ww. używanych pojazdów, uznaje za swój własny środek trwały i wpisuje do ewidencji środków trwałych oraz użytkuje dla celów związanych z własną działalnością, a niektóre odsprzedaje dalszym kontrahentom.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy taka umowa, oznaczona jako "umowa zwolnienia z zobowiązania poprzez wykonanie innego świadczenie" i będąca umową odnowienia (nowacji) podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, charakter zawartej ww. umowy świadczy o tym, że nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem p.c.c. Głównej podstawy braku obowiązku zapłaty podatku p.c.c. można szukać w przepisie art. 1 ustawy o podatku p.c.c. Powyższe wynika z faktu kwalifikacji ww. umowy jako umowy odnowienia (zwanej też umową nowacji, konwersji itp.). Czynność ta uregulowana jest w art. 506 k.c. zgodnie z którym - jeżeli w celu umorzenia zobowiązania dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie, zobowiązanie dotychczasowe wygasa.

Artykuł 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wśród tych czynności nie wymieniono umowy, która podlega kwalifikacji jako umowa nowacji. Jeżeli dana umowa nie jest wymieniona w art. 1 cytowanej ustawy, to tym samym nie stanowi ona przedmiotu opodatkowania tym podatkiem. A zatem ww. umowa odnowienia jako umowa nie wymieniona w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega temu podatkowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Dlatego też należy uznać, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają czynności wymienione w art. 1 ust. 1 cytowanej ustawy, będącym katalogiem zamkniętym.

Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Jak przedstawiono we wniosku, Wnioskodawca stosuje w transakcjach ze swymi kontrahentami umowę zwaną "umowa zwolnienia z zobowiązania poprzez wykonanie innego świadczenia". Jak wskazuje Wnioskodawca, umowa ta jest zawierana pod postacią umowy odnowienia na podstawie art. 506 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Stosownie do art. 506 § 1 wskazanej ustawy, jeżeli w celu umorzenia zobowiązania dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie albo nawet to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej, zobowiązanie dotychczasowe wygasa (odnowienie).

W treści umowy zawieranej przez Wnioskodawcę strony potwierdzają, że kontrahent posiada w stosunku do Wnioskodawcy zobowiązanie pieniężne wynikające z obowiązku zapłaty za nowy pojazd, zakupiony przez ww. kontrahenta od Wnioskodawcy. W związku z istnieniem tego zobowiązania Wnioskodawca umarza to zobowiązanie pod warunkiem i w zamian za spełnienie przez kontrahenta innego świadczenia. To inne świadczenie polega na przeniesieniu na Wnioskodawcę prawa własności i wydania innego, używanego pojazdu samochodowego. Wykonanie powyższego świadczenia powoduje umorzenie pierwotnego zobowiązania.

Ponieważ art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie wymienia umowy odnowienia jako umowy podlegającej opodatkowaniu, zatem należy uznać, że umowa ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wskazać jednakże należy, że fakt nie podlegania opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zawieranej umowy odnowienia, pozostaje bez znaczenia dla opodatkowania (lub zwolnienia z opodatkowania) umowy pierwotnej tj. w przedmiotowej sytuacji umowy sprzedaży.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.