ITPB2/436-10/11/TJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2011 r. (data wpływu 27 stycznia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 15 marca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą - jest prawidłowe.

W dniu 27 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 15 marca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Rodzicom Wnioskodawcy przysługiwało prawo do rekompensaty za nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej. Na mocy postanowienia sądu z dnia 10 września 1971 r. spadek po zmarłym Antonim R. nabyli żona Weronika oraz troje dzieci, w tym Wnioskodawca, każde po 1/4 części. Natomiast spadek po Weronice R., na podstawie postanowienia sądu z dnia 6 lutego 2002 r. nabyło troje dzieci, w tym Wnioskodawca, każde po 1/3 części. Z kolei spadek po zmarłej siostrze, na podstawie testamentu, zgodnie z postanowieniem sądu z dnia 9 października 2000 r., nabył w całości Wnioskodawca. W wymaganym terminie Wnioskodawca złożył wniosek o potwierdzenie prawa do rekompensaty. W dniu 8 kwietnia 2010 r. Wojewoda wydał postanowienie stwierdzające, że Wnioskodawca spełnił ustawowe wymogi, wobec czego przysługuje mu prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej. Jednocześnie Wnioskodawca został wezwany do wskazania formy realizacji prawa do rekompensaty. W związku z faktem, iż jako formę realizacji ww. prawa Wnioskodawca wybrał świadczenie pieniężne, w dniu 24 września 2010 r. Wojewoda wydał decyzję, w której stwierdził, że Wnioskodawcy przysługuje rekompensata w wysokości 117 106 zł 67 gr, co stanowi 2/3 części z przysługujących 20% wartości pozostawionych nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 2 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, po spełnieniu określonych wymogów, przysługuje prawo do rekompensaty. Na podstawie art. 3 ust. 2 ww. ustawy, w razie śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego, prawo to przysługuje łącznie wszystkim jego spadkobiercom. Z opisanego stanu faktycznego wynika, że spadkobiercami pozostali Wnioskodawca, dziedziczący w 2/3 części oraz jego brat, dziedziczący 1/3 część spadku. Kwestia ta jest bezsporna, o czym świadczy fakt, że zarówno Wnioskodawca jak i brat w postępowaniu zakończonym wydaniem decyzji przez Wojewodę, traktowani byli jak spadkobiercy. Na podstawie decyzji tej Wnioskodawca nabył prawo do rekompensaty w wysokości 117 106 zł 67 gr. Należy więc uznać, iż Wnioskodawca nabył to prawo na podstawie art. 3 ust. 2 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nie zaś wprost z ogólnych przepisów o spadkobraniu, wynikających z Kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią powołanego przepisu w przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom. Świadczy to o tym, że ustawodawca przyznał prawo do rekompensaty spadkobiercom osób uprawnionych i uznaje je za część masy spadkowej, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wnioskodawca wskazuje jednocześnie, że na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione jest z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia "spadek", przy jego interpretacji odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Stosownie do art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się więc ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Zgodnie natomiast z § 2 ww. przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, że w stosunku do Wnioskodawcy, jako jednego ze spadkobierców byłych właścicieli nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, właściwy Wojewoda, w wydanym postanowieniu, potwierdził przysługujące Mu prawo do rekompensaty za mienie pozostawione za granicą. Jako sposób realizacji prawa Wnioskodawca wskazał świadczenie pieniężne. W związku z powyższym w decyzji z dnia 24 września 2010 r. Wojewoda stwierdził, iż Wnioskodawcy przysługuje rekompensata, której wysokość określona została na 117 106 zł 67 gr, co stanowi 2/3 części z przysługujących 20% wartości pozostawionych nieruchomości.

Odnosząc się do powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 z późn. zm.) prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

* był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim, zamieszkiwał w tym dniu na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz opuścił je z przyczyn, o których mowa w art. 1,

* posiada obywatelstwo polskie.

Natomiast art. 3 ust. 2 ww. ustawy stanowi, że w przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo ubiegania się o rekompensatę przez spadkobierców byłych właścicieli nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej jest prawem majątkowym wchodzącym w skład spadku, którego nabycie co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

W konsekwencji więc, przenosząc powyższe ustalenia na grunt omawianej sprawy, stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca skorzystał jako spadkobierca byłych właścicieli z prawa do rekompensaty na podstawie przepisów ww. ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, to nabycie tego prawa tytułem dziedziczenia stanowi składnik masy spadkowej i podlega podatkowi od spadków i darowizn, jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy nabycie to zwolnione jest z opodatkowania.

Wskazać także należy, że prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości (mienia) poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej korzysta bezwarunkowo z opisanego zwolnienia wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn, w rezultacie czego na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek złożenia zeznania podatkowego w związku z omawianym nabyciem prawa do rekompensaty, gdyż przepisy ustawy nie nakładają takiego obowiązku.

Jednocześnie zauważyć należy, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, co wskazano wyżej, podlega jedynie nabycie prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo to odróżnić należy od otrzymania samej rekompensaty, czyli, tak jak w opisanym stanie faktycznym, kwoty pieniężnej przyznanej na podstawie decyzji właściwego organu administracji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.