ITPB2/415-926/08/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2008 (data wpływu 3 października 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 listopada 2008 r. (data wpływu: 1 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego wypłaconego na podstawie ugody sądowej odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 3 października 2008 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 26 listopada 2008 r. (data wpływu: 1 grudnia 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego wypłaconego na podstawie ugody sądowej odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku oraz piśmie uzupełniającym został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Z uwagi na chęć pozyskania nowego pracownika Spółka (Wnioskodawca) zobowiązała się w umowie przedwstępnej z dnia 1 września 2005 r. do zwrotu ewentualnych kosztów związanych z zapłatą poprzedniemu pracodawcy odszkodowania z tytułu naruszenia umowy o zakazie konkurencji. Zobowiązanie to zostało potwierdzone zawartym miedzy pracownikiem a Spółką porozumieniem z dnia 18 maja 2007 r.

Następnie w toku sporu z ww. pracownikiem powstałego po rozwiązaniu umowy o pracę strony zawarły ugodę przed sądem, na mocy której Spółka zobowiązała się do zapłaty kwoty w wysokości 24 847 zł 30 gr z tytułu odszkodowania za naruszenie umowy o zakazie konkurencji.

Nadto w odpowiedzi z dnia 26 listopada 2008 r. na wezwanie do usunięcia braków formalnych wniosku Spółka wskazała, iż ww. kwota została wypłacona pracownikowi na podstawie ugody kończącej spór sądowy, w którym ten ostatni dochodził zapłaty odszkodowania za naruszenie zakazu konkurencji wobec poprzedniego pracodawcy (za spłatę którego była odpowiedzialna Spółka na podstawie porozumienia z dnia 18 maja 2007 r.) oraz odszkodowania z tytułu rażącego naruszenia podstawowych obowiązków przez Spółkę, jako pracodawcę.

Ostatecznie Spółka stanęła na stanowisku, że wypłacona kwota odszkodowania w kwocie 24 847 zł 30 gr dotyczyła stosunku pracy łączącego Spółkę z ww. pracownikiem i zgodnie z zawartą ugodą wyczerpuje ona wszelkie dochodzone przez niego w stosunku do Spółki roszczenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wypłacone na podstawie ugody sądowej odszkodowanie stanowi przychód ze stosunku pracy zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Spółki, odszkodowanie wypłacone na podstawie ugody sądowej stanowi przychód ze stosunku pracy zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 12 i art. 21 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z kolei art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Ponadto art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Co prawda w doktrynie i judykaturze powszechnym jest wiązanie pojęcia odszkodowania jedynie z uszczerbkiem majątkowym, natomiast pojęcia zadośćuczynienia z doznaną krzywdą (uszczerbkiem niematerialnym), jednakże tego rodzaju rozróżnienia nie dokonują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na gruncie przepisów powołanej ustawy, pojęcie odszkodowania jest tożsame z pojęciem zadośćuczynienia. Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego na podstawie zawartej ugody sądowej Spółka, jako pracodawca, wypłaciła byłemu pracownikowi odszkodowanie w kwocie 24 847 zł 30 gr. Przedmiotem toczącego się między pracodawcą a pracownikiem sporu sądowego, zakończonego zawarciem ww. ugody, były roszczenia drugiej ze wspomnianych stron, dotyczące zapłaty odszkodowania za naruszenie zakazu konkurencji wobec poprzedniego pracodawcy oraz odszkodowanie z tytułu rażącego naruszenia przez Spółkę podstawowych obowiązków pracodawcy.

Artykuł 101 ¹ § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) stanowi, iż pracodawca, który poniósł szkodę wskutek naruszenia przez pracownika zakazu konkurencji przewidzianego w umowie, może dochodzić od pracownika wyrównania tej szkody na zasadach określonych w przepisach rozdziału I w dziale piątym. Zatem, w myśl art. 115 Kodeksu pracy pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda, z kolei stosownie do treści art. 119 odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Niemniej jednak, jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości (art. 122 Kodeksu pracy). Należy przy tym zaznaczyć, iż w określonym we wniosku stanie faktycznym Spółka jest podmiotem, który dla ułatwienia zawarcia stosunku pracy z pracownikiem zgodził się przejąć ciążące na nim zobowiązanie pokrycia wszelkich roszczeń poprzedniego pracodawcy wynikających z naruszenia zakazu konkurencji, wobec czego w tej sytuacji nie mają zastosowania przytoczone przepisy prawa pracy.

Natomiast z treści art. 55 § 1 ¹ ww. ustawy wynika, iż pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1, tj. bez wypowiedzenia, także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.

Na skutek zawartej ugody pracownik zrzekł się dochodzenia powyższych roszeń w zamian za zapłatę przez Spółkę tytułem odszkodowania kwoty 24 847 zł 30 gr, czego konsekwencja jest brak możliwości sprecyzowania podstawy prawnej ustalenia wysokości odszkodowania. Wobec tego zawarta ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Kwota odszkodowania wynika jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody, ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron.

Jeżeli zatem wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b ww. ustawy.

W związku z tym należy uznać, iż przedmiotowe odszkodowanie nie jest odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc zastosowanie do niego ma przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy prawa należy stwierdzić, iż przedmiotowe odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b, pod warunkiem, że nie dotyczy korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Informuje się, że w razie złożenia przez Wnioskodawczynię fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.